ŞEHİR içinde yapılacak ilk HES projesi olan, suyu 5 kilometrelik mesafeden dağ aşırılarak getirileceği için ‘Çılgın HES‘ olarak anılan Arhavi‘deki ‘Kavak HES‘ projesine ‘ÇED olumlu‘ kararı durduruldu.

İl Mahalle Çevre Kurulu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‘nı yanıltarak ÇED raporu aldığı bilirkişi raporuyla ortaya çıkan proje sahibi MNG‘ye 24 saat çalışma izni vermiş, mahkemenin durdurma kararı olasılığına karşı verildiği öne sürülen bu izin tepki çekmişti. Arhavi Doğa Koruma Platformu, ‘ÇED olumlu‘ raporunun yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmış, bilirkişi "Hesaplamalarında hile yapılarak can suyu miktarlarının düşük gösterildiği ve Bakanlık yanıltılarak ÇED raporunun onaylatıldığı" yönünde rapor hazırlamıştı. ÇED raporunda can suyu hesabı ve pek çok eksikliğe vurgu yapılan kararda, "Bitkisel formasyonun yoğun olduğu alanlarda kapsamlı ağaç kesimi yapılacağı anlaşılmakta olup, raporda kesilecek ağaç sayısının sayısal olarak verilmemesi, ekosistemin olumsuz yönde etkilenecek olması dikkate alındığında telafisi güç zararlar meydana getirebileceği kanaatine ulaşılmıştır." denildi.

FAALİYETLERİNİ 24 SAAT ARALIKSIZ DEVAM ETTİRMESİNE...
Rize İdare Mahkemesi‘nde görülen davayı Arhavi Doğa Koruma Platformu üyesi 21 yurttaş açtı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‘na açılan, Arhavi Elektrik Üretimi ve Tic. A.Ş.‘nin davalılar arasında yer aldığı başvuruda, Kavak 1-2 Regülatörü ve HES projesi için verilen ‘ÇED olumlu‘ kararının ekosistemi, bitki örtüsünü ve yaban hayatını olumsuz etkileyeceği, can suyu miktarının yetersiz olduğu gibi bir dizi gerekçeyle yürütmesinin durdurulması ve iptali istendi. Bilirkişi "Can suyu hesaplamalarında hile yapıldığı, can suyu miktarı düşük gösterildiği, Bakanlığın yanıltılarak ÇED raporunun onaylatıldığı" yönünde rapor hazırladı. Mahkemenin bu rapor doğrultusunda ‘ÇED olumlu‘ kararını iptali gündeme gelirken, şirket inşaatı hızlandırmık için, İl Mahalli Çevre Kurulu‘ndan 24 saat çalışma izni aldı. Bu izin tepkiye neden olurken, mahkeme yürütmeyi durdurdu.

PATLAYICI İÇİN YERBİLİMİ DEĞERLENDİRMESİ ŞART
Mahkeme kararında durdurma gerekçeleri şöyle sıralandı:
*Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonu‘nca kümülatif etki değerlendirme raporu ile ilgili hiçbir çalışma ve değerlendirme yapılmamıştır.

*Can suyunun hesabına dair proje sahibi tarafından yapılan çalışma yetersizdir.
 
*İletim tüneli inşası sırasında yeraltında patlatma yapılacak patlatmalarla ilgili ÇED raporunda herhangi bir hesaplama yapılmaması bir eksikliktir. Patlatmanın canlılar ve yerleşim yerleri üzerindeki olumsuz etkilerinin saptanabilmesi için alandaki canlıların üreme bölge ve dönemlerinin, patlatma miktar ve zamanının açık şekilde ÇED raporunda yeralması gerekir. Patlatma konusundaki detayların yerbilimi açısından değerlendirilmesi yapılmamıştır.

*Pasa depolama alanı olarak seçilen yerler topoğrafik açıdan uygun değil, ortaya çıkacak nihai görüntü peyzaj açısından sıkıntılı olacaktır.

KAÇ AĞAÇ KESİLECEK, BELLİ DEĞİL!
*Bitkisel formasyonun yoğun olduğu alanlarda kapsamlı bir ağaç kesimi gerçekleştirileceği anlaşılmakta olup, ÇED raporunda kesilecek ağaç sayısının sayısal olarak verilmemesi ve çevresel etkilerinin değerlendirilmemesi, tedbirlerden söz edilmemesi, peyzaj ve diğer amaçlarla yapılacak saha düzenlemelerinin ne kadar alanda, nasıl yapılacağı, bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri detaylı olarak yer almaması ÇED raporunun eksik diğer yönüdür.

*ÇED olumlu kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır. İnşai faaliyetlerin başlaması durumunda çevre şartlarının önceki haline döndürülmesinin zorluğu ve ekolojik dengenin ve ekosistemin olumsuz yönde etkilenecek olması hususları dikkate alındığında telafisi güç zararlar meydana getirebileceği kanaatine ulaşılmıştır... teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına...

(Hürriyet; 21.08.2014)

Bağlantılar

www.hurriyet.com.tr/ekonomi/27046809.asp