Elektrik zammı için gösterilen ‘döviz artışı ve kuraklık‘ gerekçesinin doğru olmadığı ortaya çıktı. Yüzde 9‘luk zammın yüzde 5‘i maliyet artışından kaynaklanırken yüzde 4‘lük kısmını başta kaçak olmak üzere perakende satış hizmet bedeli gibi kalemler oluşturuyor. Bu, düzenli fatura ödeyen abonelerin çalınan elektrik için daha fazla bedel ödemesi anlamına geliyor. Elektrik Mühendisleri Odası da, kaçak bedelinin artırılmasıyla dağıtım şirketlerine ilave 1 milyar TL aktarıldığına dikkat çekiyor.

Kayıp kaçaktaki artış elektrik zammını yüzde 9‘a çıkardı

Elektriğe yapılan yüzde 9‘luk zammın ayrıntıları netleşti. Zammın yüzde 5‘ini maliyet artışları oluştururken geri kalan bölümü kayıp-kaçak ve perakende satış hizmet bedeli gibi kalemlere ait. 3 aylık dönemde elektrik faturasından alınan kayıp-kaçak bedeli düşmesi gerekirken yüzde 39 oranında artırıldı.

Elektrik zamlarına gerekçe gösterilen ‘Döviz kuru artışı ve sulardaki azalma‘ açıklamasının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıktı. Enerji Bakanlığı ve EPDK‘nın 1 Ekim itibariyla açıkladığı yüzde 9‘luk elektrik zammının yüzde 5‘i maliyet artışından kaynaklanırken yaklaşık yüzde 4‘lük kısmını ise başta kayıp-kaçak olmak üzere perakende satış hizmet bedeli (PHS) gibi kalemler oluşturdu. 1 Temmuz-1 Ekim tarifesine göre fatura üzerinden kayıp-kaçak ve PHS bedelindeki artış 3 ayda yaklaşık yüzde 39‘u buldu. Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) konuyla ilgili bir değerlendirme yapmazken Enerji Yönetimi kaynaklarına göre, özelleştirme sonrası düşmesi beklenen kayıp-kaçak bedeli ve PHS abone aleyhine artış gösterdi. Düzenli fatura ödeyen aboneler çalınan elektrik için daha fazla bedel ödeyecek. Aynı kaynaklar, zamma Suriyeli sıgınmacıların kullandığı elektriğin Hazineye getirdiği yükünde etkili olduğu bilgisini verdi.

Elektrik Mühendisleri Odası‘da (EMO) bir açıklama yaparak, elektrik faturaları üzerinden alınan kayıp-kaçak bedelinin artırılmasıyla dağıtım şirketlerine kaynak aktarıydığına dikkat çekti.

Elektrik ve dogalgaz fiyatlarına 1 Ekim 2014 tarihi itibarıyla yüzde 9 zam yapıldı. Mevzuat gereği elektrik fiyatları 3‘er aylık, dogalgaz fiyatlan ise aylık belirleniyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu‘nun (EPDK) açıklamasına göre elektriğe yeni zamla birlikte (Tek zamanlı tarife, vergi ve fonlar hariç) birim fiyatlar meskenlerde yüzde 9, sanayide yüzde 6,1 ve ticarethanelerde de yüzde 9,27 oranında artışı oldu.

SURİYELİ MÜLTECİLER DE ETKİLİ OLDU

Elektriğe yapılan yüzde 9‘luk zammın ayrıntıları netleşti. Uzmanların yaptığı hesaplamalara göre tüm abone gruplarındaki artış yüzde 5. Buna karşın kayıp-kaçak bedeli  tüm abone gruplannda (1 Temmuz-1 Ekim tarife dönemi) yüzde 39,75 ve PHS yüzde 37,89‘luk artış gösterdi. Faturada dağıtım bedeli tüm abone gruplannda yüzde 0,82 oranında iletim ve bedeli de yüzde 0,47 oranında azaldı. Enerji Yönetimi‘nden bir kaynak, kayıp-kaçak ve PHS bedelinin yüksek zamda etkili olduğunu söyledi. Savaş nedeniyle Türkiye‘ye sığınan Suriyelilerin kullandığı elektriğin de yük oluşturduğuna vurgu yapan aynı kaynak, şu değerlendirmeyi yaptı: "Tarifede, kayıp-kaçak ile PSH bedeli ciddi oranda artmldı. Özellikle kayıp kaçak bedelindeki yüzde 39,75‘lik artışın, Suriyeli mülteciler için kurulan çadır kentlerde ve konteyner yerleşkelerinde kullanılan elektrik için Hazine‘nin aylık 200 milyon lirayı mali yükünü azaltmaya yönelik bir artış olduğu görülüyor. Yine, ilgili dağıtım şirketlerinin hedeflenen kayıp-kaçak oranlannı tutturamamalan da artışın diğer bir nedeni." Özelleştirme sonrası elektrik dağıtım şirketleri, kayıp-kacağı azaltma taahhüdünde bulunmuştu. Ancak şirketler, hederleri yakalayamadıkları gerekçesiyle kayıpkacak maliyetlerinin yeniden düzenlenmesini istiyordu. Enerji Yönetimi şirketlerin bu taleplerine olumlu cevap verdi.

Şirketlere yıllık 1 milyar lira

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), 1 Ekim‘den geçerli olmak üzere elektriğe yapılan zamma tepki gösterdi. EMO açıklamasında şu görüşlere yer verdi:

"EPDK elektrik fiyatını yüzde 9 artışla 28,49 kuruştan 31,05 kuruşa çıkardı. 4 kişilik bir ailenin asgari aylık tüketiminin 230 kilovat saat olduğu dikkate alındığında, mevcut dunımda 83,2 TL olan fatura 90,65 TL‘ye yükseldi. Aylık 7,5 TL‘lik artışla, şirketler hane başına yıllık en az 90 TL fazladan tahsilat yapacak. Bu da 29 milyon mesken abonesi olduğu dikkate alındığında dağıtım şirketlerine yıllık 2 milyar 610 milyon TL‘lik aktarım olanağı sağlamakta. Faturalardan aktarılacak bu bedelin 1 milyar 58 milyon TL‘si ise kayıp ve kaçak bedelindeki, şirketlerin hedeflerini tutturamamalan nedeniyle yapılan yükseltmeden kaynaklanıyor.

(Zaman; 02.10.2014)