BASIN AÇIKLAMASI

 
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), imtiyazlı statü yaratarak kayıp-kaçak oranı yüksek dağıtım şirketlerini ödüllendiren ve kullanıcıların aleyhine hükümler içeren Dağıtım Sistemindeki Kayıpların Azaltılmasına Dair Tedbirler Yönetmeliği`ne karşı dava açtı. EMO`nun açtığı davaya ilişkin ayrıntılı bilgilerin yer aldığı basın bültenine yazımızın devamından erişebilirsiniz.
 

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BASIN BÜLTENİ

KAÇAĞI YÜKSEK ŞİRKETLERE "AFERİN" DÜZENLEMESİ YARGIDA

Elektrik Mühendisleri Odası, imtiyazlı statü yaratarak kayıp ve kaçak oranı yüksek dağıtım şirketlerini ödüllendiren Dağıtım Sistemindeki Kayıpların Azaltılmasına Dair Tedbirler Yönetmeliği`ne karşı dava açtı. "Elektriğin bildirimsiz kesilmesi, tüketicilere tazminat ödenmemesi, elektriğin kaliteli sunulmaması, verimlilik kriterlerine uyulmaması" gibi kayıp ve kaçağa karşı önlem getirmek bir yana özendiren hükümlerin iptali ve yürütmesinin durdurulması istendi.

EMO tarafından Danıştay`a dün (8 Şubat 2016) açılan davada; öncelikle Yönetmeliğe dayanak gösterilen Elektrik Piyasası Yasası`nın Geçici 18. Maddesi`nde "kayıp-kaçak oranı yüksek bölgelerdeki bu oranların ülke ortalamasının altına düşürülmesinin" amaçlandığı vurgulandı. Ancak yönetmelikteki bazı maddelerin; kayıp-kaçak oranını düşürmeye değil, kayıp-kaçak oranı yüksek şirketleri enerji kalitesi başta olmak üzere bazı teknik ve idari yükümlülüklerden muaf tutmaya yönelik olduğuna dikkat çekildi.

Yüksek kayıp ve kaçak oranı olan şirketlerin, esasen hizmet kalitesiyle ilgili yükümlülüklerin hemen tamamından muaf tutuldukları saptanan dilekçede, bu muafiyetlerin tek tek hukuka aykırılıkları özetle şöyle ortaya konuldu:

Tazminat Yükünden Kurtarıldılar: Öngörülmüş tazminat yükümlülüğünün bazı bölgelerdeki kullanıcılar açısından ortadan kaldırılması, şirketlerin bu bölgelerde tedarik sürekliliği kalitesine uymalarını sağlayacak nedenleri de ortadan kaldırmıştır. Bu ilçelerde faturasını düzenli olarak ödeyen kullanıcıların, ülke genelinde kendileriyle aynı konumda bulunan kullanıcılardan farklı olarak, bildirimsiz kesintiler için herhangi bir başvuruya gerek duyulmaksızın tazminat ödenmesi hakkından yoksun bırakılmaları söz konusudur. Kaçak enerji kullanımıyla ilgili tedbir içermeyen bu düzenleme Anayasa`nın 10. Maddesi`nde yer alan eşitlik ilkesine de aykırılık taşımaktadır.

Kaliteli Enerji Sunumundan Muafiyet: Hizmet Kalitesi Yönetmeliği ile getirilen "teknik kalite" kavramı ve gereklilikleri, belli ilçeler için tamamen yürürlükten kaldırılmıştır. Bir bölgede kayıp-kaçak oranının yüksek olması, o bölgedeki dürüst vatandaşların, (mesken, ticarethane, sanayi ya da hastane, okul gibi kamu kullanıcıları) elektrik enerjisini kaliteli bir şekilde edinme hakkından yararlanmasının engellenmesi yasaya aykırı olduğu gibi eşitlik ve hukuk devleti ilkeleriyle de bağdaşmamaktadır.

Sınırsız Bildirimli Elektrik Kesme Hakkı: Ticari kalitenin sağlanması kapsamında getirilen düzenlemeden muaf tutulan dağıtım şirketlerinin, sınırsız bir şekilde bildirimli kesinti yapmasının önü açılmıştır. Elektrik dağıtım işletmeciliği ile bağdaşmayan bu düzenleme ile belirli bölgelerde yaşayan yurttaşların elektrik enerjisine ulaşma hakları da ortadan kalkabilecektir. Hukuka ve kamu yararına aykırı düzenlemenin iptali gerekir.

Tedarik Sürekliliği Ölçümüne Engel: Kullanıcıların; tedarik sürekliliğini kaydetmek üzere ölçme ve kayıt cihazı tesis etmeleri, bu cihazların kayıtlarının da ödenecek tazminatların hesaplanmasında dikkate alınmasını öngören düzenlemeden statü sahibi şirketler muaf tutulmuştur. Bunun kayıp-kaçakla mücadeleyle ilgisi yoktur.

Fazla Güç Çekişine Ceza Kalktı: Enterkonnekte elektrik sisteminden maksimum enerji alış kapasitesinin üzerinde enerji çeken dağıtım şirketlerine yönelik cezai hükümlerden özel statülü şirketler muaf kılındı. TEİAŞ ile yapılan sözleşme kapsamında bir tarafın uyması gereken yükümlülükten muaf olması hukuka aykırıdır. Düzenleme iletim sisteminin olumsuz etkilenmesine yol açabilecektir. Dağıtım sistemindeki kayıpların azaltılmasıyla ilgisi bulunmayan bu düzenlemeyle çift terimli abonelerden güç aşımı durumunda bedel almaya devam eden dağıtım şirketlerinin iletim şirketi tarafına ödeme yükümlülüğünün ortadan kaldırılmasıyla haksız kazanç sağlama olanağı da yaratılmıştır.  

Verimlilik Muafiyeti: Verimlilik kriterlerine uygun faaliyet göstermeyen şirketlerin kayıp-kaçak enerji sorunuyla başarılı bir mücadele göstermesi düşünülemez. 7. Madde`deki düzenleme, kayıpların azaltılmasına dair bir tedbir içermeyip, verimlilik kriterlerinin gerektirdiği harcama ve yatırımlardan muaf tutma amacı taşımaktadır.

EPDK OHAL Yetkisi Kullanıyor

Dava dilekçesinde, kaçak elektrik kullanımında "yerinde tespit" şartını ortadan kaldıran düzenlemeye de EPDK`nın olağanüstü hal uygulamalarına özgü tanımlama yapma yetkisi olmadığı belirtilerek itiraz edildi. Neresi olduğu anlaşılamayan "ilgili kurum" tarafından yapılacak belgelendirmeye dayalı "güvenlik nedeniyle kaçak kontrolü yapılamayan yerler" tanımlamasına ilişkin olarak dilekçede şöyle denildi:

"Ülkemizde sıkıyönetim ya da olağanüstü hal ilan edilmiş herhangi bir bölge bulunmadığı bilinmektedir. Böyle bir belirlemenin hangi organlar eliyle yapılacağı, Anayasa`nın 119 ve devamı maddelerinde yer almaktadır. Davalı EPDK`nın olağanüstü hal uygulamalarına özgü tanımlamalar yapma, bu tanımlamalar üzerinden özel şirketlere olağanüstü yetki tanıyan Yönetmelik hazırlaması açıkça Anayasa`ya aykırı olduğu gibi, Yönetmeliğin dayanağı olan 6446 sayılı Yasa`nın Geçici 18. Maddesinde de böyle bir yetki belirlenmemiştir. Ülkede güvenlik nedeniyle girilemeyecek yerlerin bulunup bulunmadığına, varsa böyle yerler nasıl girileceğine ya da bu yerlerle ilgili hangi kurum ve görevlilerin nasıl hareket edeceklerine yasama organı karar verebilir. Ayrıca güvenlik nedeniyle kaçak kontrolü yapılamadığının güvenlik güçleri tarafından değil de özel şirket tarafından tespit edilmesi de hukuka aykırılık taşımaktadır."

EMO`nun açtığı davada, hizmet kalitesine yönelik dağıtım şirketlerine getirilen yükümlülüklerinden bazı şirketlerin muaf tutulmasının EPDK`ya yasayla verilmiş görevlere de aykırılık oluşturduğu vurgulandı. Yasanın amaç maddesine aykırı olan bu düzenlemenin tam tersine EPDK`nın kalitesiz enerji sunumu ya da kesintilerden kaynaklanan zarar ve hasarların tazminine ilişkin usul ve esasları düzenlemekle sorumlu tutulduğunun altı çizildi.

Dilekçede, yüksek kayıplı şirket statüsü kazandırılan şirketlere getirilen muafiyetler ve olanaklar nedeniyle bu statüyü kaybetmek istemeyeceklerinin altı çizildi. Bu nedenle kayıp ve kaçak oranlarını düşürmemeye ya da kağıt üzerinde yüksek göstermeye özendiren içerikteki bu düzenlemenin Elektrik Piyasası Yasası`nın amacına ve kamu yararına aykırı olduğu kaydedildi. 

Elektrik Mühendisleri Odası

9 Şubat 2016