HABER

 
EMO Ankara Şubesi tarafından, Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu Günü dolayısıyla; 27 Mayıs 2007’de hayatını kaybeden EMO Üyesi Ataman Kınış ve 25 Mayıs 2014 tarihinde aramızdan ayrılan Kenan Özgör anısına, 17 Mayıs 2016 tarihinde bir etkinlik düzenlendi. Etkinlik kapsamında “Teknoloji Boyutu ile Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu” ile “Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu Politikaları” başlıkları altında iki oturum gerçekleştirildi.
 

Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu Günü etkinliği, Ataman Kınış ve Kenan Özgür anısına yapılan saygı duruşuyla başladı. Açılışı yapan EMO Ankara Şube Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Kaymakçıoğlu, Türkiye`de kimlik bilgilerinin çalınmış olduğunu anımsatarak, "Çeşitli kurumlar bizim özel bilgilerimizi işlem yapmak için istiyor, bu kimlik bilgilerini ne kadar elinde sağlam tutuyor. Ağ güvenliği kimlerin elinde? Dönüp baktığımızda geçmişte özellikle Türk Telekom`un özelleşme sürecinden sonar uluslararası bir şirketin inisiyatifine bırakılmış. Bu uluslararası şirketi kim kontrol ediyor? İnanılmaz bir açıkla karşı karşıya kalıyoruz" diye konuştu.

Veri Paylaşımına Evet, Sınırsızlığa Hayır

Açılışın ardından Ataman Kınış ve Kenan Özgür`ün anısına hazırlanan kısa film gösterimi yapıldı ve konuşmalar yapıldı. EMO Ankara Şube Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Kaymakçıoğlu`nun yöneticiliğini yaptığı "Teknoloji Boyutu ile Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu Günü" başlıklı ilk oturumda, Bilgisayar Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Birkan Sarıfakıoğlu ilk sözü aldı. Elektronik veri paylaşımı konusunda önce kavramsal tanımlamalara değinen Sarıfakıoğlu, "Verilerin toplanması değerlendirilmesi, paylaşılması ve dağıtılması sanal ortamlar üzerinden yürütüleceğinden; bilginin öncelikle hizmet sunmakla görevli kurumlar arasında güvenli, doğru ve etkin olarak derlenmesi, işlenmesi ve yeniden kullanımının sağlanması gerekir" dedi. Bunlara uyulmaması durumunda veriler arasında tutarsızlıklar oluştuğunu ifade eden Sarıfakıoğlu, aynı şeyi ifade eden verilerin farklı kurumlarca yeniden yeniden toplanmasının kaynak israfına yol açtığına dikkat çekti. Sarıfakıoğlu, kurumlararası veri paylaşımının gereksiz zaman ve emek harcanmaması açısından önemli olduğunu belirtirken, kurumlararası paylaşımda ise her kuruluşun her türlü veriye ulaşması değil, yetkili olduğu ya da gerekli olan veriye ulaşmasını sağlayacak bir yapı oluşturulması gerektiğini vurguladı. Kişisel veriler konusundaki mevzuat üzerinde AB`ye uyum temeliyle hareket edildiğini ifade eden Sarıfakıoğlu, kişisel verilerin korunması üzerinde dururken, demokratik bakış açısı, şeffaflık, hukuksal ilkeler olmadıkça teknolojik ilerlemelerin sorunlu olacağını şöyle anlattı:

"Teknolojik ilerlemeler beraberinde hem hukuk, hem demokratik anlayışı getirmeli. Kamuda verinin doğru şekilde paylaşılması için, demokratik ve katılımcı bir anlayışla yasalar hazırlanmalı. Açık erişim ilkesi ve açık standartlar, teknolojiler kullanılmalı. Kurumların veri ve süreç envanterlerinin çıkarılması gerekir. Her kurumun her türlü veriyi görmemesi gerekiyor. Kurum yetkilerine göre veri setleri hazırlanmalı."

Fibersiz İletişim Yok

Oturumda ikinci olarak söz alan Türk Telekom`da ilk fiber hat tesisinde çalışmış olan Haşim Cihaner ise "Fiber Optik Teknolojileri ve Türkiye`de Durum" konulu sunumunu yaptı. Fiber kablonun üstünlüklerini "yüksek geniş bant girişli, düşük sinyal kayıtlı ve küçük hacimli olması; elektromanyetik parazitlerden ve radyo frekanslarından etkilenmemesi; artan bant genişliği için altyapının değiştirilmesinin gerekmemesi; uçtan uca veri güvenliği sağlayan yapısı; maliyetinin düşüklüğü; İnternet`in yanında ses taşıma gibi müşterinin isteğini hemen yerine getirebilme özelliği; bakımının kolay olması; hava, mesafe gibi çevresel koşullardan etkilenmemesi; mesafe uzadıkça yükseltici koyma ihtiyacının bakır kabloya göre çok daha uzun mesafede oluşması" olarak sıraladı. Fiberoptik kabloların kullanım alanlarını "haberleşme, skada sistemleri, kapalı devre TV sistemleri, data iletimi, elektronik cihazların aralarında irtibat sağlanması, yüksek gerilim hatları, askeri bağlantılar, trafik kontrolleri (MOBESE), vücut organlarının görüntülenmesi" şeklinde aktaran Cihaner, şöyle konuştu:

"Rahatlıkla Fiber optik olmadan haberleşme olmaz diyebiliriz. Türk Telekom`un fiber optik haritasına bakıldığında, hemen hemen bütün köylere kablo tesis etmişiz. Şu anda 195 bin kilometre. Turkcell`in 10 bin kilometresini TEİAŞ ve BOTAŞ`tan kiralama ile elde ettiği 35 bin kilometre, Vodafone`un 3 bin kilometresini TEİAŞ`tan kiralamış olduğu yaklaşık 10 bin kilometre tesis ettiği kablosu var. Superonline`ın 15 bin kilometre kablosu var."

Haşim Cihaner, Türkiye`de bu altyapının kullanımının oldukça yüksek bedeller karşılığında olduğuna dikkat çekerek, altyapı sorununun başka operatörlerin çıkışına da engel oluşturduğunu, daha ucuz fiber optik altyapı olanağı sağlanması gerektiğini söyledi.

Bilgi Birikiyor, Ya Bilgelik?

Oturumda son olarak söz alan Dicle Eroğul ise "Bilgi Toplumu, Türkiye`de İnternetin Dünü Bugünü"nü anlattı. Konuşmasına Joe Turow`un "Bilgiyi nasıl kullanmaları gerektiğini bilmeyen insanlar, yirmi birinci yüzyılda başarılı olamayacaklar" sözüyle başlayan Eroğul, "İletişim toplumu, bilgi toplumuna dönüşme aşamasına nasıl geldi? Üretilen toplam bilgi miktarı, kritik eşik seviyesine mi ulaştı? Yaratılan bilgi miktarının artış hızında zirveye mi ulaşıldı? Toplumun entellektüel seviyesi olağanüstü yüksek bir standarda mı erişti?" diye sordu. Yanıtını "Hiçbiri değil" diye veren Eroğul, "Bilgi paylaşıldıkça çoğalır diye bir özdeyiş var. Biz aslında bunu yaşadık. Bilimin bilgi toplama hızına, toplum da bilgelik biriktirmede yetişebilse. Bilgi toplanıyor da bilgelik yetişmiyor" dedi.

Dünyada ve Türkiye`de yaşanan sayısal devrimi kısaca tarihsel olarak anlatan Eroğul, eskiden teknoloji yönlendirmeli hizmet verilirken, artık kullanıcı yönlendirmeli hizmet verilmeye geçildiğini ifade etti. İnternet omurgasının tüm Türkiye`ye yayılmasının TTNet üzerinden gerçekleştirildiğini, bugün 50 milyon kullanıcı sayısına ulaşıldığını kaydeden Eroğul, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bilgisayar teknolojileri Telekom altyapısını, Telekom altyapısı İnternet`i etkiledi. Bunların ikisi televizyonu etkiledi. 3 sektör birleşti. Ses, veri, görüntü, hepsi birleşti. Ağa bağlı olmayan bilgisayar düşünülemez hale geldi. Tek bir kablodan tüm trafik geçmeye başladı. Cihazlar birleşti. İnternet kullanıcılarının üretmesiyle büyüyen bir şebeke. İnternet trafiği geniş banda kayıyor. Kırsal ve kent arasında İnternet erişim ve kullanımında yarı yarıya uçurum var. Bir de büyük veri kavramı var. Mevcut bilgi sistemlerinin işleyemediği kadar geniş veri kümelerine verilen ad. Gezegendeki tüm yaşamı etkileyecek bir devrimin başındayız bu büyük veri kavramıyla. Her alanda artı getirecek. Maliyetleri azaltacak. Son 2 yılda üretilen veri miktarı insan nesli boyunca üretilen veri miktarını aştı. Soru büyük devrimin devam edip etmeyeceği değil, bizim bunlara hazır olup olmadığımızdır. İnsan beyni bu hıza uyum sağlayabiliyor mu? Bilgiye erişme becerisi insan ve toplumların yaşamını sürdürmesi için yaşamsal hale gelmiştir. Bilgi okuryazarlığı dersinin ilkokul seviyelerinde verilmesi lazım."

Kişisel Verilerin Korunması Yasası Belirsizlikler Taşıyor

Etkinlik kapsamında, "Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu Politikaları" başlığı altında gerçekleştirilen oturumun açılışını ise EMO Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Yeşil yaptı. Etkinliğin gerçekleştirilmesinde emeği geçenlere teşekkür ederek konuşmasına başlayan Yeşil, EMO`nun meslek alanlarına ilişkin etkinlikler hakkında bilgi verdi. İzmir Şirince`deki Nesin Matematik Köyü`nde düzenlenen akademik kamplara ilişkin bilgi veren Yeşil, bugüne kadar gerçekleştirilen 4 Akademik Kamp çerçevesinde, "Sinyal ve Görüntü İşlemede Son Gelişmeler", "Büyük Veri ve Madenciliği" ve "Elektrik Makinaları ve Güç Elektroniğindeki Gelişmeler" konularının ele alındığını kaydetti.

 EMO`nun "İnternet Üzerinden Televizyon Yayıncılığı, IPTV, OTT, WebTV, İnternet Televizyonu Teknolojileri" başlıklı bir kitap hazırlığı içerisinde olduğunu ve İnternet üzerinden eğitimler vermeye başladığına değinen Yeşil, Elektrik Mühendisliği Dergisi`nin yeni çıkacak 457. sayısının 4.5G`ye ayrıldığını bildirdi.

Kişisel Verilerin Korunması Yasası`na ilişkin bilişim ve sivil toplum kuruluşları ile temas halinde bulunduklarını söyleyen Hüseyin Yeşil, bu kapsamda 7 Nisan 2016 tarihinde "EMO`dan Yurttaşlara Uyarı: Çifte Güvenlik Uygulamaları Kullanın" başlığı altında bir basın açıklaması yapıldığını anımsattı. Milyonlarca yurttaşın kimlik bilgilerinin sızmasının ardından yaşanan güvenlik zafiyeti nedeniyle acil olarak yeni bir güvenlik sistemine geçilmesi gerektiğini vurgulayan Yeşil, "Bu kapsamda kimlik numarası, anne-baba adı, doğum tarihi ve doğum yeri, nüfusa kayıtlı olduğu il bilgileri güvenlik doğrulamasında artık kullanılamaz. Bankacılık sistemi başta olmak üzere çifte güvenlik uygulamaları esas olmalıdır. Bu değişiklikler yapılıncaya kadar yurttaşları çift güvenlik sistemlerini kullanmaya çağırıyoruz" dedi. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin çıkartılan yeni yasadaki tanımlarda bazı belirsizlikler olduğunu anlatan Yeşil, "Uygulamada mahkemelerin vereceği kararlar ile tüm bunları yaşayarak göreceğiz" diyerek sözlerini tamamladı. 

Açılış konuşmasının ardından EMO Ankara Şube Önceki Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Akgün Yalçın`ın yöneticiliğini yaptığı, "Dünya Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu Politikaları" başlığını taşıyan panelde sırası ile; TELKODER Genel Sekreteri Rıdvan Uğurlu da "Elektronik Haberleşme Sektörünün Durumu-Diğer Ülkeler İle Türkiye Karşılaştırması", CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdal Aksünger "Verilerin Güvenliği Yasası İle İlgili Görüşler ve Yeni Dünyanın Kişi Bilgi Açlığı", Bilişim Hukukçusu Nihad Karslı ise "İnternette Unutulma Hakkı" başlığını taşıyan sunumları gerçekleştirdi.

"Dünyadan Geride Kalıyoruz"

TELKODER Genel Sekreteri Rıdvan Uğurlu, "Elektronik Haberleşme Sektörünün Durumu-Diğer Ülkeler İle Türkiye Karşılaştırması" başlığı altında sunum yaptı. TELKODER`in kuruluş amacı kısaca anlatan Uğurlu, Türkiye`de elektronik haberleşme sektörünün sahip olduğu; cirolar, karlılık oranları, sahip oldukları gelirler ve ortaklık yapıları konusunda bilgi verdi.

Türkiye`de sabit telefon abone sayısında hızlı bir düşüş yaşandığını, buna rağmen mobil abone sayısında ise hızlı bir artış olduğunu anımsatan Uğurlu, geniş bant İnternet hizmetlerinin çok fazla artmadığını, kablolu İnternet`in düşük rakamlarda seyrettiğini, fiberde artış olduğunu kaydetti. Uğurlu, geniş bantın AB`de payının yüzde 59, bizde ise yüzde 28.2 olduğuna dikkat çekti. Türkiye`de fiber şebekelerin hızlı yaygınlaşmasının engellendiğini söyleyen Uğurlu, İnternet tabanlı hizmetlere de temas etti. İnternet tabanlı hizmetlerde yabancı kaynaklı olanların vergi ödemediğini, yerli kaynaklardan ise ağır vergiler alındığını, yabancı kaynaklı İnternet hizmetlerinde yatırım yapılmadığını buna rağmen yerli kaynaklı olanların yatırım yapmak zorunda olduğunu, yabancı hizmetlerin dinlemeye tabi tutulmadığını, yerli olan hizmetlerin ise yasal dinlemeye alındığını anlattı. Uğurlu, yabancı hizmetlerde yaptırımların olmadığını, yerlilerde ise olduğuna işaret ederek konuşmasını söyle tamamladı:

"Türkiye`de sektör gelirleri büyümüyor, kar düşüyor, marka birleşmeleri sektöre zarar veriyor ve tekeller oluşuyor. Büyük sermayeli olanları küçük olanları satın alıyor. Sektörel rekabet gelişmiyor. Yerli işletmeciler üzerindeki olumsuz etkiler artıyor. Sektör oyuncuları ağır mali yükler altında kalıyor. Veri kullanımı her geçen gün artıyor, fiber şebeke yaygınlığı ise yetersiz. Bunların sonucu olarak da dünyadan geri kalıyoruz."

"Kişisel Verisi Olmayan Kişiler En Güvende Kişiler"

"Verilerin Güvenliği Yasası İle İlgili Görüşler ve Yeni Dünyanın Kişi Bilgi Açlığı" başlığı altında sunum yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdal Aksünger de, hükümet politikalarını eleştirerek, kişisel veri güvenliği konusunda "peşkeş durumu" yaşandığını ifade etti. Dünya`nın garip bir yere doğru savrulduğunu söyleyen Kişisel verisi olmayan kişilerin en güvende olan kişiler olduğunu söyleyen Aksünger, "Suriye vatandaşlarını yüzde 50`sinin bilgisi ortadan kalktı. Türkiye`de 2.700 Suriyeli olduğu söyleniyor. Bu insanların kişisel verileri yok. O insanlar Türkiye`de tanımlı değiller. En güvende olanlar o adamlar ama bu durumun bizim için çok güvenli olduğu söylenemez" diye konuştu.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu`nun yalnızca kişileri değil, tüzel kişileri de ilgilendirdiğine dikkat çeken Aksünger, "Bireyin özgürlüğü açısından kişinin verisi nedir? Kimse bunu anlatmıyor. Tek bir adamın iyi niyetine kalmış bir mesele. Bu kanun ile hiçbir şey değişmedi. Mezhep, etnik köken, cinsel tercih vs. konularında tanım yapılıyor. Bunlar kişisel veri olarak tanımlanıyor. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir şey yok" diye konuştu.

Kişisel verilerin herkese pazarlandığını söyleyen Aksünger, kişisel verilerin İnternet`te yayınlanmasını ise "çok komik" bulduğunu ifade etti. Verilerin CD`ler halinde satıldığını vurgulayan Erdal Aksünger, verilerin Sağlık Bakanlığı tarafından para karşılığında satıldığının da tescillendiğini kaydetti. Türkiye`de bilişim hukukunun tanınmadığına işaret eden Aksünger, "Anayasa`yı tanımayan bir zihniyetin bilişim hukukunu tanımamasının ise şaşırtıcı olmadığını" söyledi.

"İnternette Unutulma Hakkı"

Bilişim Hukukçusu Nihad Karslı ise "İnternette Unutulma Hakkı" başlığı altında yaptığı sunumda, unutulma hakkının Türkiye hukuk sisteminde yer aldığını belirterek konuşmasına başladı. Karslı, şöyle devam etti:

"İnternette unutulma hakkı ilk olarak Arjantinli bir porno yıldızının Yahoo`ya açtığı dava ile gündeme geldi. Porno yıldızı mahkemeyi kazandı ve bu dava daha sonra mahkemelerde örnek olarak kullanıldı. İnternet`te unutulma konusunda daha sonra benzer davalar açılmaya başlandı. Bu konu AB kriterlerine girdi, benimsendiği açıklandı. Google ve 26 ülke arasında bu konuda bir anlaşma imzalandı. Kişi İnternet`te gözükmek istemediği durumda bunun teknik olarak gerçekleştirilmesi gerekiyor. İnsanlar ne yaparsa yapsın, zamanla fikri, hayat felsefesi değişebilir; yaptıklarından pişmanlık duyabilir. Bir kişi bir suç işleyebilir, ardından sabıka kaydı yapılır; daha sonra sabıkası silinir. Kişiler hata yapar ve daha sonra da bu unutulur. Medeni Yasa`da bu konu 1932`den beri var. Hukuk sisteminde açık bir yasa olmasa da bununla ilgili düzenlemeler mevcut."

Karslı, Türkiye`de İnternet`te unutulma hakkına ilişkin yargının aldığı örnek kararlara ilişkin de bilgi vererek konuşmasını tamamladı.

Panel, katılımcıların sorularının yanıtlanmasının ardından sona erdi.

Fotoğraflar