HABER

 
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesinin kuruluş öyküsü, 48. kuruluş yıldönümü etkinlikleri kapsamında belgesel olarak filme alındı. Arşiv görüntüleri ve dönemin tanıklarından anlatımlarıyla zenginleştirilen kısa belgesel film, dönemin zor şartları altında yürütülen mesleki mücadeleyi gözler önüne seriyor. Şubenin kurulması ardından kurumsallaşmasında emeği olan Ergun Elgin, Vural Durak, Onur Taşkent ve Ali Okur`ın anlatımlarına yer verilen belgesel film, mesleğin gelişmesi için dayanışmanın önemine ışık tutuyor.
 

Elektrik mühendislerin meslek örgütü olarak yaklaşık 700 mühendisin katılımıyla 1954 yılında Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), Ankara merkezli olarak kuruldu. Üye sayısındaki artışa paralel olarak, daha sağlıklı çalışmalar yapılabilmesi için ülke genelinde şubeler aracılığıyla hizmet verilmesi benimsendi. EMO bünyesinde ilk olarak 1965 yılında İstanbul şube kuruldu.

İzmir‘de üye sayısının artması ile birlikte çalışmaların kurulacak şube kapsamında yürütülmesine ilişkin ilk girişimler, 1968 yılında düzenlenen EMO 14. Genel Kurulu‘nda benimsenen bir önergeyle hayata geçti. 14. Genel Kurulu‘nda seçilen Hacim Kamoy başkanlığındaki EMO Yönetim Kurulu, İzmir Şube‘nin kuruluşu için ilk adımları attı. EMO‘nun 1968 yılı çalışma programına alınan Şube kuruluşuna ilişkin çalışmaları yürütme için Necmettin Gülboy, Feridun Kumruoğlu ve Vural Durak`tan oluşan üç kişilik müteşebbis heyeti görevlendirdi. Heyetin İzmir‘de yürüttüğü ve bölgede yaşayan mühendislerde büyük ilgi uyandıran çalışmalar sonucunda 8 Haziran 1968 Cumartesi günü Yüksek Mühendisler Birliği İzmir Şubesi Salonu‘nda toplanan EMO İzmir Şubesi 1. Olağan Genel Kurulu ile şubeleşme çabası ilk somut meyvesini verdi.

EMO 14. Dönem Yönetim Kurulu tarafından Şube Genel Kurulu için gözlemci olarak görevlendirilen EMO Yönetim Kurulu Üyesi ve dönemin ODTÜ Rektörü olan Prof. Mustafa Parlar, Şube Yönetim Kurulu‘nun 68‘in devrimci ruhuna göre şekilleneceğini fark ederek, sonradan Adalet Partisi‘nde milletvekili olmasına rağmen Şubede "politika" yapılmaması uyarısında bulunur. Ancak EMO‘nun halen sürdürdüğü "mesleğin sorunlarının halkın sorunlarından ayrı olarak çözülemeyeceğine" ilişkin bakış açısı genel kurul sonuçlarına yansır.

Genel Kurul sonunda üyelerin oylarıyla EMO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı olarak Ergun Elgin görevlendirilirken, Vural Durak Sekreter üye, Yaşar Soydinç ise Muhasip üye olarak görev aldı. İlk yönetimde Yüksel Levendoğlu, Cengiz Ündeyoğlu ve Necmettin Gülboy da Yönetim Kurulu üyesi olarak görev üstlendi. Şube kuruluşu için yoğun bir emek harcanmasına rağmen, ülkenin zor şartları içinde kat edilmesi gerek çok mesafe vardı. İlk iş olarak Ekim 1968‘de Alsancak‘ta bir daire kiralanarak, Şube çalışmalarına başlandı. Üyelerin destekleriyle kiralanan bu dairenin mobilyaları ve ofis malzemeleri yine üyelerin desteğiyle satın alını. Aynı yılın ayında ise dairenin buluşma mekanı olarak üyelere hizmet verecek lokal kısmı da kullanıma sunuldu.

Yeni kurulmasına rağmen Şube‘nin ilk olarak meslek alanında yaşanan karmaşaya çözüm bulmak ve elektrik proje hizmetlerinin yürürlükteki teknik yönetmeliklere uygun olarak yapımını sağlamak amacıyla girişimler başlattı. O yıllarda İzmir‘de elektrik dağıtımına ilişkin görevleri sürdüren İzmir Belediyesi ve ESHOT Genel Müdürlüğü nezdinde yapılan ilk girişimler sonunda projelerin uygunluğunun kontrolün EMO tarafından yapılması ve "Şube Vizesi"nden geçirilmesi konusunda mutabakat sağlandı. Mesleğin kamu yararı doğrultusunda can ve mal güvenliğini tehlikeye atmayacak bir biçimde sürdürmesine ilişkin bu çaba, ilk Yönetim Kurulu‘nun 6 aylık kısa çalışma dönemi içerisinde yaşama geçirilememiştir. 18 Ocak 1969 tarihinde düzenlene EMO İzmir Şubesi 2. Genel Kurulu ile yeni dönem çalışmalarının başlamasıyla elektrik projelerinin vizelenerek, ESHOT Genel Müdürlüğü onayına sunulması ilkesi 27 Ağustos 1969 tarihinden itibaren hayata geçirildi. Aynı dönemde Şube sınırları içinde kalan belediyeler ve valiliklerle temas kurularak, belediyelere mimari ve statik projelerle birlikte elektrik tesisat ve asansör projelerinin de sunulması için girişimlerde bulunuldu.

Aynı dönemde ülkemizde üretilen elektrik ve elektronik ürünlerin dönemin uluslararası standartlara uygun olarak piyasaya sunulması için EMO tarafında yaşama geçirilen EMO Kalite Belgesi uygulamasını Şube sınırları içinde bulunan kurumlar ve sanayicileri kapsayacak şekilde yaygınlaştırdı. Böylece Şube kuruluşunun ilk yıllarında elektrik ve asansör projeleri gibi mühendislik hizmetlerinin yürütülmesinin yanı sıra yerli elektrik ve elektronik ürünlerin de can ve mal güvenliğini sağlayacak şekilde üretilebilmesine önemli katkılar sağlandı. 

Şube‘nin kurulmasının hemen ardından kurumsallaşmaya ve meslek alanına ilişkin kanunla verilen kamusal görevlerini yerine getirmeye yönelik yoğun bir emek harcandığına şahit olduğumuz bu dönemde Şube‘nin kısıtlı imkanlarının da artırılmaya çalışıldığını görüyoruz. Deneyimli üyelerin günlük mesaileri dışında bazen proje onayı bazen kalite belgelerine yönelik çalışmalar için EMO‘da gönüllü olarak yoğun mesai harcadığını bu yıllar, üyelerin EMO ve mesleklerinin gelişimi için en çok katkı gösterdiği dönemi oluşturuyor.  

Şube‘nin kurumsallaşmasıyla birlikte EMO‘nun üyelerine sunduğu hizmetlerin yaygınlaştırılması için 17 Ocak 1970 günü gerçekleştirilen İzmir Şube 3. Genel Kurulu ile seçilen Yönetim Kurulu‘nun Şube sınırları içerisinde kalan illerde temsilcilikler oluşturma için çaba gösterdikleri yeni bir çalışma dönemine giriliyor. Yapılan çalışma ile İzmir‘de 136, Aydın‘da 4, Muğla‘da 3, Manisa‘da 5, Balıkesir‘de ise 9 elektrik mühendisinin görev yaptığı tespit ediliyor. Üyeleri ağırlıklı olarak kamu kurumlarında çalışırken, Şube sınırları içerinde 35 mühendisin serbest olarak çalıştığı tespit ediliyor. Bu 35 mühendisten 19‘unun ise serbest müşavir mühendislik kapsamında hizmet ürettikleri belirleniyor. Genel olarak mühendis sayısının artacağı ve serbest müşavir mühendislik alında çalışan üye sayısının artacağı öngörüsüyle yapılan çalışmalar sonucunda ilk olarak Aydın‘da EMO temsilciliği oluşturuluyor. Ali Sonbaşak, EMO‘nun ilk Aydın temsilcisi olarak göreve başlıyor. Böylece Şube‘ye paralel olarak illerde temsilcilik çalışmaları için de ilk adım atılmış oluyor.

Aynı dönemde Şube hizmetlerinin kurumsallaşması için gerekli fiziki mekanların sağlanmasına yönelik de çabalar sürdürülüyor. Şube‘nin faaliyetlerini sürdürmesi için Alsancak Plevne Bulvarı‘ndaki daire satın alınarak, uzun yıllar kullanılacak bir mekan yaratıldı. Hem Şube‘nin çalışma ofisi ilerleyen yıllar da ise eğitim merkezi olarak kullanılan bu daire, temeli atılan yeni hizmet ve eğitim merkezinin inşası için en önemli maddi kaynaklardan birini oluşturuyor.

Yaklaşık 80 üyeyle başlayan yolculuğunu günümüzde 17 temsilcilik ve 4691 üyeyle sürdüren EMO İzmir Şubesi, aynı heyecan ve kamucu anlayışla hem üyelerine hem de topluma karşı sorumluluğunu yerine getirmeye çalışmaktadır. Bilim ve teknolojinin sömürenlerin değil, toplum yararına kullanılması için TMMOB bünyesinde sürdürülen mücadeleye önemli katkıları olan EMO İzmir Şubesi, doğal kaynakların verimli kullanılması, doğanın ve kentlerin yağmalanmasına karşı mücadelesini, üyelerinden aldığı güçle sürdürme kararlığındadır.