MERKEZ ADANA ŞUBE ANKARA ŞUBE ANTALYA ŞUBE BURSA ŞUBE DENİZLİ ŞUBE DİYARBAKIR ŞUBE ESKİŞEHİR ŞUBE GAZİANTEP ŞUBE İSTANBUL ŞUBE İZMİR ŞUBE KOCAELİ ŞUBE MERSİN ŞUBE SAMSUN ŞUBE TRABZON ŞUBE

· 

GENEL

· 

SMM

· 

ÜYELİK İŞLEMLERİ

· 

MİSEM

· 

EMO E-POSTA

· 

FERDİ KAZA SİG.

· 

İMZA YETKİSİ

· 

ENERJİ VERİMLİLİĞİ

· 

SORUN SÖYLEYELİM

· 

ENERJİ KİMLİK BELG.

· 

ENAZ (ASGARİ) ÜCRETLER

· 

YAPI DENETİM

· 

E-İMZA

· 

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI

· 

LPG SORUMLU MÜDÜRLÜK

· 

EMBK

· 

KVKK

100.YILINDA EKİM DEVRİMİ’Nİ KONUŞUYORUZ ETKİNLİĞİ DÜZENLENDİ



 
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof.Dr.Erel Tellal ile “100.Yılında Ekim Devrimi”ni konuşuyoruz söyleşisi 30 Kasım 2017 Perşembe günü EMO Konferans Salonu’nda düzenlendi.
 

Etkinliğin açılışını EMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Kaymakçıoğlu yaptı. Kaymakçıoğlu`nun açılış konuşmasının ardından söyleşiye başlayan Prof.Dr.Erel Tellal şunları söyledi; "Bolşevikler nasıl iktidara geldiler ve iktidarda kaldılar. 19.yüzyılın son yarısından başlayacağım çünkü birbirleriyle ilintili şeyler. Rusya köylü bir toplumdu 19.yüzyılın ikinci yarısında. Köylülük Mir dedikleri ‘barış anlamına geliyor` köyümsü toplumsal yapı. Toplumun çoğu köylü bu çok önemli. İşçi sınıfı adına bir partinin köylü bir toplumda iktidara nasıl geldiğini anlatacağım. Kapitalistleşme ile birlikte bu köylü yapı değişiyor ve nörodnizm diye bir akım ortaya çıkıyor. Halkçılık diyebiliriz. Bu yapı değişirken köylülük geleneksel toplumsal yapı olumsuz etkileniyor. Türkiye`de benzeri var, Halk Fırkası halka dönme gibi üçüncü akım ortaya çıkıyor. Endüstri Devrimi`nin ikinci aşamasında Rusya`da çeşitli düşünce akımları ortaya çıkıyor. Bir tanesi Kadetler. Bunlar meşruti monarşiyi savunuyorlar. Çar dursun ama bir de parlamento olsun istiyorlar. En güçlü akım sosyalist devrimciler. Anarşistler var hiç kuşkusuz, 1881 yılında Çarı öldürdüler.

Bizim baş aktörümüz Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP), 1898`de Minsk`te kuruluyor, 1903`de partinin ikinci kongresinde iki ana akıma ayrılıyor. Bolşevikler ve Menşevikler. Bolşevik çoğunluk, Menşevik azınlık demek. Bolşeviklerin başında Lenin var. Menşeviklerin başında Martov ve Troçki var. Daha sonra Troçki Bolşeviklere katılıyor. Bolşevikler yalnızca 1903`de çoğunluk oldular hep azınlıktalardı. Devrimi yapanlar da Lenin`in önderliğindeki bir avuç insan. Marksist kurama göre feodal toplum kapitalist toplum sosyalist toplum bu çizgide tarihsel ilerleme olacak. Menşevikler ‘önce burjuva demokratik devrim aşamasını geçirmeliyiz sonra sosyalist aşamaya geçmeliyiz` düşüncesini savunuyorlar. Bolşevikler ‘burjuva demokrat aşamasını güçlü parti önderliğinde aşıp sosyalist iktidarı kurabiliriz` diyorlar. O dönem çok güçlü bir Çar görüyoruz. 1618 Çarlık iktidarı mutlaki rejim var. Ortodoks dini etkili. Rusya dünyanın en büyük ülkesine sahip devlet. İçinde Rus olmayanlar var. Rusya, Kırım Savaşı`ndan sonra doğuya yönünü çevirdi ve çok büyüdü. Doğu Asya`ya kadar topraklarını genişletti burada Rus olmayan uluslar var. Rus olmayan halklar baskı altında yaşıyorlar. Bolşevikler devrim sırasında Rus olmayan halkların desteğini sağladılar. 1904`te Japonya ile savaşan Rusya çok ağır yenilgi alıyor. Ekonomik zorluklarla , sanayileşme ile birlikte işçiler ayaklanıyor. Büyük bir ekonomik bunalım var köylüler, işçiler mutsuz. 1905`te Kanlı Pazar denilen gelişme yaşanıyor. 9 Ocak 1905`te işçiler yürüyüşe geçiyor bu işçilerin üzerine ateş açılıyor. Petersburg`da Moskova`da grevler başlıyor. Potemkin Zırhlısı çok önemlidir, ordunun ayaklanmaya destek verdiğini görüyoruz. 1917 devriminde Bolşeviklerin iktidara gitmesinde önemli roldür. Bu grevlerde Sovyet yönetimleri kuruldu. Sovyet`in kelime anlamı olarak Şûra denilebilir; Meclis değil öz yönetim diyebiliriz. Rusya`daki işçi sınıfı böyle bir pratik yaşadı. Bolşevikler ‘bütün iktidarlar Sovyetlere` sloganı ile iktidara geldiler. Çar parlamento (Duma) açmak zorunda kaldı. 1908`de Osmanlı`da, İran`da parlamento açıldı. Bu imparatorluklar parlamenter monarşiye dönüştüler. Siyasal partiler yasallaştı. Bu parti yasa dışıydı yasallaştı. Meşrulaşınca yer üstüne çıkıp kitleselleşebildiler. Bu açılardan 1905, 1917`nin provası olarak görülebilir. 1914`te 1.Dünya Savaşı başladı, Ruslar ağır yenilgi aldılar. 130 bin esir verdiler. Sonra Çanakkale, İngilizler Boğazlardan destek vermeye çalıştılar bu destek engellendi. Rusya ekonomik anlamda çok zor durumda kaldı.1917 Şubat ayına geldiğimizde, Ortodoks takvimine göre Şubat Devrimi Mart`ta Ekim Devrimi Kasım ayında oldu. 1917`ye gelindiğinde ekonomi ve siyaset çökmüştü, işçiler greve başladılar, siyaset tamamen tıkandı. Bu dönemde Çar, 4 Başbakan 3 Dışişleri Bakanı 6 İçişleri bakanı değiştirmiş. Şubat Devrimi`nde önemli olan ordu halka ateş etmekten imtina etti. 8 Mart`ta metal fabrikasında grev başladı ve hızla yayıldı, 27 Şubat`ta yani 9 Mart`ta Çarlık Rejimi yıkıldı. Buna da Şubat Devrimi deniliyor. Başı çekenler Menşevikler, Kadetlerdi…Bunlar koalisyon hükümeti kurdular, Bolşevikler koalisyona girmedi. Kerenski koalisyonda yer aldı. Şubat`tan Ekim`e kadar 4 hükümet var. Geçici hükümet başarısız oldu. İki şeyden dolayı başarısız oldu koalisyon; iktidar olamadı. Çok sesin olduğu yerde savaş devam ederken hiçbir şeye çare olamadı. Lenin Nisan Tezleri`nde ‘Biz parti olarak işçi sınıfı adına iktidara gelmeliyiz` diye yazdı ve bunun üzerinde siyaset yürüttü. 10 Ekim`de Lenin İsviçre`den Petersburg`a döndü, 6 Kasım`ı 7 Kasım`a bağlayan gece Bolşevikler ordunun da desteğini alıp iktidara geldiler. Halk Komiserleri Sovyeti kuruldu. Başında Lenin vardı, Troçki Dışişleri Komiseri. Başlangıçta Bolşevikler iktidara neredeyse silah sıkmadan geldiler. O dönem Rusya`da 128 milyon insan yaşıyordu ve devrimi yapan 10-15 bin kişidir. Bolşevikler iktidara gelince ilk olarak barış istediler, gizli anlaşmaları açıkladılar. Emperyalistlerin bölüşüm planlarına karşı çıkacaklarını söylediler, Çarlık Rusya`nın tüm borçlarını reddettiler, üretimi kamusallaştırdılar.

Bolşevik Parti, en örgütlü ve en disiplinli parti. Her aşamada her konu tartışılır bir kez karar alındıktan sonra herkes o karara uyar. Tüm Rusya`da 600 bin üyesi vardı o dönemde. En önemli nedenlerden biri Lenin müthiş deha. Örgütçü ne yaptığını bilen birisi. 1. Dünya Savaşı başladıktan sonra Bolşevikler işçi sınıfının çıkarına olmadığını söyleyerek savaşa karşı çıktılar. Menşevikler, Rusya`ya karşı Almanya`nın saldırdığını savaşı sürdürmek gerektiğini söylediler. Bolşevikler halka ne gerekiyorsa onu vadettiler; ekmek, barış, özgürlük. Kime ekmek? Köylüye ekmek, köylü barış istiyor savaş istemiyor. Bütün diğerlerini yapmak için barış gerekiyor. Şubat devriminde Ekim devriminde de Orta Asya`daki tarımla uğraşan Müslüman halkların askere zorla alınmasının çok önemli etkisi var. Bu halklar savaşa çocuklarını göndermediler Ruslar gelip bu çocukları zorla götürdüler. Neye özgürlük? Rus olmayan halklara özgürlük. Halkların kendi kaderlerini tayin hakkını ilk ele alan Lenin`dir. Bir başka nedeni bu adamlar devrimi Rusya için yapmadılar asla. Çıkardıkları derginin adı Kıvılcım. Bunlar iktidara Avrupa`daki devrime kıvılcım olmak için iktidara geldiler. Devrim Avrupa`da olması gerekiyordu. Bunlar ki son derece enternasyonalist adamlardır. Bolşevik önderlerinin çoğu son derece entelektüellerdir, 4-5 dil bilirler. Avrupa`nın her yerinde bulunmuşlardır. Troçki`nin babası Ukranya`da toprak ağasıdır.

Bolşevikler iktidara eldiler, gelmek iyi de kalmak çok zor. Hiçbir şeyiniz yok. Yaptıkları ilk iş barış istediler. Diğerleri ne oldu? Sağ SR ve sol SR`ler…Solda olanlar daha devrimci olanlar Bolşeviklere destek verdiler. İktidara gelirken, ‘erken daha gelmeyelim iktidara` dediler. Lenin onları ikna etti. ‘Koalisyon yapalım` dediler Lenin önderliğindeki grup bunu da engelledi. Almanya, Rusya`ya çok ağır barış anlaşması imzalattı. Bolşevikler Almanlara toplam 3 milyon metre kare toprak verdiler sırf savaşı bitirmek için. Sol SR koalisyondan çıktılar. Bolşeviklerin içinde direnç çıktı. Lenin bunu ‘zaman kazanmak için alan veriyorum` diye açıkladı. Şubat ayında başkenti Moskova`ya taşıdılar. Petersburg güvencede değildi. Bolşevikler iktidara geldiler ama iktidarda kalmak iktidar olmaktan daha zordur.

En önemli dönüm noktalarında biri Temmuz ayıdır. Sol SR`lar Almanya ile tekrar savaşılmasını istiyorlardı. 2 Sol SR Moskova`daki Alman elçisini vurdu. Bolşevikler, sol SR`leri de tasfiye etti. İktidar çok zor neden, çünkü iç savaş başladı. Bir taraftan Beyaz Ordu, Çarlık Rusya`sının artıkları. Koskoco Rusya`nın ordusundan söz ediyorum, eğitimli bir ordu. Mart ayından başlayarak Kızıl Ordu kuruldu. Bildiğiniz eğitimsiz, bazıları Bolşevizme dönen, döndürülen bir grup. Devrim 1921`de sona erdi. 1921`de ordu tasfiye edilirken ordudan 2,5 milyon kişi tasfiye edildi. Başlangıçta bir hiçti. Temmuz ayında sol SR`lar tasfiye edilirken iç savaş başladı. İngilizler hem kuzeyden hem güneyden saldırdılar, Fransızlar saldırdılar, doğuda ABD ve Japon birlikleri saldırdı.

Bir parantez açayım; iktidara gelindikten sonra Kurucu Meclis kurulsun denildi. Ocak ayının başında seçimler yapıldı. Bolşevikler Meclisi toplamadılar. Bolşevikler Meclis`i dağıttılar. Geçici hükümet neden başarısız olamadı çünkü iktidar olamadı dediler. Meclis burjuva alışkanlığıdır, bizim burjuva yönetimine ihtiyacımız yoktur dediler.

Çok zorlu geçti süreç. Ukrayna`da ayaklanmalar var. Bolşevikler iktidarda kalmak için her şeyi kullandılar. Çok güçlü bir ordu kurdular. Troçki bir o cepheye bir bu cepheye gidiyor. Trenle orduları kaydırıp nerede sorun varda oraya gidiyor. ÇEKA kuruldu sonra KGB olacak. Stalin`in iktidarı ele geçirmesinde en önemli şeylerden biridir.

1919 Mart ayında 3. Enternasyonal kuruldu buna Komintern dediler. Avrupa`daki işçi hareketini devrime katabilmek için Kominterni topladılar ki Avrupa`daki devrimi örgütleyebilsinler diye. 1920`de Bakü`de 1. Doğu Halkları Kurultayı düzenlendi. Neden? Oradaki halkları Rus olmayan halkları, İngiliz İmparatorluğu`ndaki sömürge halkları devrime katabilmek için. Böylelikle kazandılar. Beyaz Ordu karşısında bir başka güçleri şuydu; Beyaz Ordu ceberut bir orduydu halklara kötü davranıyorlardı. Bolşevikler onları kazanmak için ellerinde her şeyi yaptılar. Devrim 1921 yılında bitti, neden bu tarihte bitti? Ordu Bolşeviklere karşı ayaklandı. İktidara karşı ordunun bir kısmı ayaklandı, bu bastırıldı. Yüzlerce kişi öldü. Başlangıçta halkın ve ordunun desteğini alan Bolşevikler 1921`de bu desteği yitirmişlerdi. 10. Parti Kongresi toplanmıştı. Lenin diğerlerinin örgütleyerek parti içi muhalefeti yasakladı. İşçi muhalefeti, sendika muhalefeti vardı Lenin bunları yasakladı. Bu tarihten sonra Rus olmayan halkların önderlerini birer birer tasfiye ettiler. Neden? Komintern devrimin ihracına son verilme kararı alındı. 16 Mart 1921 yılında İngiltere ile ticaret anlaşması imzaladılar Ekonomik açıdan çıkmazdaydılar fakat bunun gizli maddesine göre Bolşevikler İngiliz imparatorluğunda devrim propagandası yapmaktan vazgeçtiler, İngilizler de iç savaşta Bolşeviklere karşı savaşmaktan vazgeçti. Devrim 1921`e geldiğinde bitti. 30 Ocak 1922`de SSCB kuruldu…"

Söyleşi, üyelerimizin 1917 Rus Devrimi ile ilgili sorularının Prof.Dr. Erel Tellal tarafından yanıtlanması ile sona erdi.

 



“SANAL ÇALIŞANLAR GELİYOR” RPA: ROBOTİK SÜREÇ OTOMASYONU BAŞLIKLI WEBINAR DÜZENLENDİ

21.07.2023
 


Çok Okunanlar


ENERJİ VE MÜHENDİSLİK ÇALIŞTAYI DÜZENLENECEK

HOŞ GELDİN ON BİR AYIN SULTANI ŞEHR-İ RAMAZAN

8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ KUTLU OLSUN

İSTİKLAL MARŞININ KABULÜNÜN 103. YILI KUTLU OLSUN

18 MART ÇANAKKALE ZAFERİ KUTLU OLSUN!

8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ KUTLU OLSUN

Okunma Sayısı: 397


Tüm Haberler

Sayfayı Yazdır



 
Oda aidatlarınızı kredi kartınızla güvenli bir ortamda ödeyebilirsiniz.
ÜYE HAKLARI VE GÜVENLİ AİDAT ÖDEME
 

COPYRIGHT © 2005-2024 TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI GENEL MERKEZİ
IHLAMUR SOKAK NO:10 KIZILAY/ANKARA
TEL: +90 (312) 425 32 72 (PBX) - FAKS: +90 (312) 417 38 18

KEP ADRESİ : emo.merkez@hs01.kep.tr

 
 
Key Yazılım Çözümleri A.Ş.