YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Elektrik Mühendisleri Odası tarafından Adana`da düzenlenen 11. Enerji Sempozyumu`nun ilk oturumunda enerji, çevre ve toplum tartışıldı.
 

TMMOB adına Elektrik Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen 11‘inci Enerji Sempozyumu, Adana Seyhan Belediyesi Yaşar Kemal Kültür Merkezi‘nde başladı. Sempozyumun açılışında enerjinin temel ve vazgeçilmez bir insan hakkı olduğu, kamusal bir anlayışla üretilip, sunulması gerektiği anlatıldı. Enerjinin Geleceği ana teması kapsamında enerji savaşlarına karşı demokrasi ve kamusal fayda vurgusu yapıldı. Sempozyumun ilk oturumunda ise "Enerji, Çevre ve Toplum" tartışıldı.

Sempozyum Düzenleme Kurulu ve Yürütme Kurulu Başkanı Nedim Bülent Damar, açılış konuşmasında enerji alanında var olan sorunların ve çözüm önerilerinin tartışılabileceği bir zemin yaratma hedefiyle düzenlenen sempozyumun hazırlık süreci ve programı hakkında bilgi verdi. Bugünün dünyasında enerji insanın çağdaş yaşam sürdürebilmesi için vazgeçilemez bir unsur durumunda olduğunu ifade eden Damar, "Bu nedenle TMMOB enerjiyi insanların yaşamı için bir insan hakkı olarak kabul etmektedir" dedi.

EMO Adana Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Mak, 1 yıldır sürdürdükleri yoğun çalışmanın sonunda bu sempozyumun gerçekleştirildiğini anlatırken, Adana‘nın bereketli toprakların yanında değerli insanların yetiştiği bir bölge olduğuna dikkat çekti. "Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Abidin Dino, Yılmaz Güney" isimlerini sayan Mehmet Mak, kaçak elektriğe karşı verdiği mücadelede katledilen EMO Üyesi TEDAŞ çalışanı Hasan Balıkçı‘yı da andı.

TMMOB ENERJİ SEMPOZYUMU‘NUN AYRICALIKLI YÜZÜ
EMO Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Önder, EMO‘nun enerji sempozyumunu düzenlemeye başladığı 1996 yılında Türkiye‘de başka enerji sempozyumu düzenleyen kurumun neredeyse bulunmadığını anımsattı. Bugün ise sayıları artan sempozyumların enerji alanı içinde birbirine rakip olarak piyasada var edilen çeşitli kesimlerin güdümünde gerçekleştirildiğine, firmaların lobicilik faaliyetlerini yürüttükleri platformlar olarak işlev gördüğüne dikkat çekti. Enerjide faaliyet alanlarını oluşturan üretim, iletim ve dağıtım ayaklarını bir bütün olarak gördüklerini ifade eden Önder, "Enerji kaynaklarının ülkemizin gerçek ihtiyaçlarından yola çıkarak verimli şekilde kullanılmasını esas alıyoruz. Yani ne kömürcüyüz, ne nükleerciyiz, ne rüzgarcı, ne güneşçi, ne HES‘çiyiz. Ne dağıtımcının kârına ne üreticinin kârına öncelik veriyoruz. Önceliğimiz halka ucuz, kesintisiz ve kaliteli enerji sunumunun sağlanmasıdır" dedi.

‘PİYASA, KAMU ÜZERİNDEN FONLANIYOR‘
Kamunun enerji alanında yatırım yapmasının yasaklandığı 2000‘li yıllardaki arz açığı endişesinin, 2010‘larda arz fazlası sorununa dönüştüğüne dikkat çeken Önder, Hatta arz fazlası ve piyasadaki düşük fiyatlar nedeniyle başta doğalgazdan elektrik üretenler olmak üzere batmakta olduklarını, piyasadan çekileceklerini, bu durumun gelecekte arz güvenliğini tehlikeye atacağını iddia etmektedirler. Bu iddialarıyla da kapasite alım mekanizmasını 2018‘de devreye sokmak için yol almaktadırlar. Santrallara kapasitelerine göre, üretim yapıp satmasalar bile ödeme yapılmasını öngören bu mekanizma, yaklaşık 2 yıldır elektrik fiyatlarının artırılması için baskı yapan doğalgaz santrallarınca gündeme getirilmişse de kömürcü tercihlerini açıktan uygulamaya koyan siyasal iktidar kömür santrallarını da bu kapsama almış görünmektedir. Özetle mucize olarak sunulan piyasanın kendi başına işlemediği, yine kamu üzerinden fonlanacağı açıktır" şeklinde konuştu.

İSKENDERUN KÖRFEZİ‘Nİ TEHDİT EDEN ENERJİ TESİSLERİ
Hatay Arsuz Belediye Başkanı Nazım Çulha, İskenderun Körfezi‘ni ilgilendiren enerji tesisleriyle ilgili sorunlardan bahsederek "Hatay, Adana ve Mersin sahilinin, kısaca İskenderun Körfezi‘yle çok ilgileniyoruz. Hali hazırda bu körfezde 2 bin 400 MW kurulu güçte 2 tane termik santral vardır. 16 tane daha termik santral lisans almak üzeredir, 4 tane de ön lisans başvurusu vardır. Bu 200 kilometrelik, Adana, Hatay ve Mersin şeridinde 1 nükleer, geri kalanı termik olmak üzere 35 adet termik santral yapımı planlanmaktadır. Var olan termik santralların gerek bacadan yayılan küllerin, çevreye yaydığı ağır metaller, insan sağlığı üzerindeki kanserojen etkisi, gerekse tarımı yok ettiği bilinmektedir" dedi.

‘ZENGİNLER HAVAYI KİRLETİYOR, YOKSULLAR ÖLÜYOR‘

TMMOB 11. Enerji Sempozyumu‘nun ilk oturumu EMO Adana Şube Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Mak‘ın yönetiminde "Enerji, Çevre ve Toplum" başlığı altında gerçekleştirildi. Türk Toraks Derneği‘nin kurucularından Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Kocabaş, dünyada yılda 9 milyon insanın çevre kirliliğinden öldüğünü bildirdi. Dünyada en zengin yüzde 1‘lik kesimin karbon emisyonlarının yüzde 50‘sini gerçekleştirdiğine dikkat çeken Kocabaş, hava kirliğinden en çok yoksulların, özellikle de yoksul mahallerdeki çocukların etkilendiğini belirterek, "Zenginler kirletirken, yoksullar ölüyor" dedi.

‘SORUNUN KAYNAĞI SERBEST PİYASA VE KÜRESELLEŞME‘
"Enerji Politikaları ve Küresel Sağlığa Etkileri" başlıklı sunumunda, insan sağlığı ile ilgili risk faktörlerinde Sanayi Devriminden sonra geçen 250 yıl içinde gerçekleşen değişimi ele alan Kocabaş, geçen 250 yıl içinde tütün, aşırı kilo, fiziksel aktivite yetersizliği, mesleki riskler, trafik ve dış ortam hava kirliliğinin temel risk faktörleri haline geldiğini; daha önce enfeksiyon ve travmalar sonucu yaşamını kaybeden insanların günümüzde kalp-damar hastalıkları, kanser, KOAH, diyabet gibi kronik hastalıklarla karşı karşıya kaldıklarını anlattı. Kocabaş, dünyada ölümlerin yüzde 72‘sinin artık kronik hatalıklardan kaynaklandığı; yılda 9 milyon insanın çevresel kirlilik nedeniyle öldüğünü kaydetti. "Sanayi devriminden sonra bunlar niye ortaya çıktı?" sorusunun karşılığında serbest piyasa ekonomisi ve küreselleşmeyle karşılaşıldığını ifade eden Prof. Kocabaş, tütün kullanımı nedeniyle 6,4 milyon, hava kirliliğinden 6,5 milyon insan öldüğünü belirtti.

‘HAVA KİRLİLİĞİNDEN EN ÇOK YOKSUL ÇOCUKLARI ETKİLENİYOR‘
Hava kirliliğinden en çok yoksul mahallelerdeki çocukların etkilendiğini, hava kirliliğinin organların gelişmesini engellediğini, akciğer ve beyin gelişiminde de bu olumsuz etkinin görüldüğünü ifade eden Kocabaş, yetersiz akciğer gelişiminin ileride astım ve KOAH‘a, yetersiz beyin gelişiminin ise zeka geriliği, anksiyete ve depresyona yol açabileceğini belirtti.

‘ARTVİN DIŞINDA HAVAMIZ KİRLİ‘
Sosyo ekonomik durum ile dış ortam hava kirliliğine maruziyet arasında yakın bir ilişki bulunduğunu belirten Prof. Kocabaş, Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Birliği ve Türkiye‘nin hava kirliliği için farklı standartları kullandığını, Türk Toraks Derneği tarafından bu yıl yapılan bir çalışmaya göre Dünya Sağlık Örgütü‘nün değerlerine göre Türkiye‘de yalnızca Artvin‘in temiz olduğunu, yani hemen bütün Türkiye‘nin kirli hava soluduğunu bildirdi.

‘HAVA KİRLİLİĞİ, TRAFİK KAZALARININ 1O KATI ÖLÜME NEDEN OLUYOR‘
Kocabaş, Türkiye‘de her yıl 33 bin 300 kişinin hava kirliliğinden öldüğünü belirtirken, trafik kazalarında ölüm sayısının 3 bin olduğunu, yani bunun 11 katı daha fazla insanın hava kirliliği nedeniyle yaşamını yitirdiğini ortaya koydu. Kocabaş, Kaliforniya ve dünyanın birçok yerinde etkin bir hava kirliliği kontrol programı uygulaması ile ölümlerin azaltılabildiğini belirtti. Kocabaş, yapılan bir çalışmaya (HEAL) göre Türkiye‘nin fosil yakıtlara yılda 1.9 milyar ABD doları teşvik sağladığını, fakat bu yakıtların kullanımına ikincil gelişen hastalıklar için 19.4 milyar dolar harcadığını belirterek, bu teşviklerin kaldırılması ile fosil yakıtlara bağlı ölümlerin yüzde 73.8 oranında azalacağının hesaplandığını bildirdi.

Prof. Kocabaş, karbon salımının yüzde 79‘unun G20 ülkelerince gerçekleştirildiği, dünyanın en zengin yüzde 1‘nin karbon emisyonunun yüzde 50‘sine yol açtığını belirtirken, "Zengin ülkeler ve zenginler kirletirken, yoksullar ölmektedir" dedi. Kocabaş, Türk Toraks Derneği ‘nin çevre politikasının temeli olan "İnsana ve doğaya karşı bir sürdürülebilir kalkınmaya hayır,  sürdürülebilir bir gelecek ve yaşamı savunuyoruz" sözleriyle konuşmasını tamamladı.

‘ENERJİ MÜLKİYETİ KAMUDA OLMALI‘
Gazeteci-Yazar Özgür Gürbüz "Enerji Demokrasisi" başlıklı sunumunda, yenilenebilir enerji alanında yaşanan gelişime dikkat çekerek, artık yeni dünyada yeni bir modele hazırlanmak zorunda olduğumuzu vurguladı. Enerji konusunda mülkiyetin kamuda olması gerektiğini, ancak burada kamunun illa devlet olması gerekmediği, enerji kooperatiflerinin bu anlamda iyi bir örnek olduğunu, enerji kooperatifleri için de belediyelere büyük görev düştüğünü anlatan Gürbüz, "En ucuza işçiyi çalıştırmak marifet değil, onların sağlıklı uygun koşullarda çalışacağı faaliyet alanı yaratmak marifet" dedi.

Özgür Gürbüz, enerji dönüşümünün yalnızca gelişmiş ülkelerde olmadığını, gayrisafi yurtiçi hasılaya göre yatırım oranlarına bakıldığında Bolivya, Senegal, Ürdün, Honduras, İzlanda gibi ülkelerle karşılaşıldığını kaydetti. Elektrik araçların toplu taşımada kullanımının önemine de dikkat çeken Gürbüz, enerji verimliliğinin endüstriyel anlamda yaşama geçirilmesi gerektiğini belirtirken, hizmet sektöründe enerji yoğunluğunun düşmeye başladığını belirtti.

(EVRENSEL.NET; 15.12.2017)

Bağlantılar

www.evrensel.net/haber/340601/11-enerji-sempozyumu-zenginler-kirletiyor-yoksullar-oluyor