· ŞUBE Giriş Sayfası

 İSTANBUL ŞUBE

 
Şube Kapsamındaki İller:

 EDİRNE   İSTANBUL   KIRKLARELİ   TEKİRDAĞ 
 

EMO İstanbul Şubesi
Haber Bülteni
SAYI: 81

Tüm Sayılar

 
29 Ekim 2018 günü Çekmeköy’de meydana gelen ve 8 yaşında bir çocuğun yaşamını kaybetmesine yol açan elektriksel kaza ile ilgili Şubemizin yaptığı inceleme sonuçları ve görüşlerimiz basın açıklaması ile kamuoyuna iletildi. `Çocuk parkında meydana gelen elektriksel kazada 8 yaşında bir çocuğun oyun parkındaki kapağı açık panonun içine girmesi sonucunda hayatını kaybetmesi, basit bir elektriksel kaza değil, yetkili kurum ve kişilerin ihmal, gözetim ve denetimsizliği nedeniyle yaşanan bir cinayettir.`
 

Şubemiz Yönetim Kurulu`nun olay yerinde yaptığı incelemeler sonucunda tespit edilen noktalar şunlardır:

Ölümlü kazanın meydana geldiği park, dar gelirli vatandaşların yaşadığı bölge de bulunmaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü Daire Başkanlığınca yapılıp, sonra Çekmeköy Belediyesi`ne devredilen parkta, ilgili belediyece daha önce burada güvenlik için bir bekçi çalıştırıldığı, ancak daha sonra bekçinin işinden ayrıldığı ve yerine başka bir görevlendirme yapılmadığı semt sakinlerinden öğrenilmiştir.

Ölümle sonuçlanan kazanın, park içinde oyun oynayan 8 yaşında bir çocuğun, park girişi içinde sol tarafta duvara yakın bölgede konumlandırılmış iki gözlü, dikili tip alçak gerilim elektrik dağıtım panosu içindeki iletkenlere direk temas sonucu oluştuğu anlaşılmıştır.

Yapılan ilk teknik inceleme sonucunda:

·         Elektrik dağıtım panosunun vurmaya dayalı darbe etkisiyle dış kabin, kapılarının hasar gördüğü kapılarının kapanamayacak durumda olduğu, genel özellikleri itibari ile (kabin, kapı, örtü sacları) ve elektriksel koruma önlemlerine ilişkin teknik önlemler itibari ile çok kötü durumda olduğu görüldü.

·         Elektrik dağıtım panosu içindeki kablaj ve elektriksel malzemelerin (1 adet elektronik elektrik sayacı, 2 adet termik manyetik şalter, 1adet kaçak akım rölesi pano içinde bırakılmak suretiyle) sökülerek alınmış olduğu görüldü.

·         Elektrik dağıtım panosu durumunun gerek dış koruyucu kısımları gerekse iç kısımları örtü sacları dahil hiçbir güvenlik koşulunu sağlamadığı izlendi.

·         Enerji besleme kablosunun; parkın dışında, kaldırım üzerinde bulunan alçak gerilim direğine teşkil edilmiş alpek kablo üzerinden enerji bağlantısını aldığı ve yer altına inerek oluşturulan güzergahla elektrik dağıtım panosuna ana şalter üstünden irtibatlandığı izlendi.

·         Enerji besleme kablosunun alçak gerilim direği üzerinde bulunan ve inişte kullanılan koruyucu metal boru içinden kesilmiş olduğu, kesilmiş olan enerji kablosunun alpek kabloya bağlantılarının klemensler üzerinden boşaltılmak suretiyle alındığı görüldü. (Bu işlemin kaza sonucu yeniden bir problem yaşanmaması için önlem olarak alındığını düşünmekteyiz).

·         Elektrik dağıtım panosunun açıkta, kolayca erişilebilir, müdahale edilebilir, elektriksel güvenlik önlemi almadan konumlandırıldığı görüldü.

·         Elektrik dağıtım panosu üzerinde ve/veya çevresinde güvenlik yazı ve işaretlemelerine (ölüm tehlikesi işareti, tehlikeli gerilim işareti, dokunma tehlike işareti, yetkilisi dışındakilerin dokunması yasaktır vb.) rastlanmadı.

·         Park içinde bulunan aydınlatma direkleri ve direklere montajı yapılmış olan aydınlatma projektörlerinin iyi durumda olmadığı, özellikle aydınlatma projektörlerinde yapılan elektrik tesisatının yönetmeliklere uygun olmadığı; direklerin elektrik klemens bağlantı noktalarındaki koruyucu kapakların olmadığı, kabloların boşta, topraklama iletkenlerinin boşta bağlantısız olduğu izlendi. (Muhtemelen bu tesisatın daha önce de sorunlu olması nedeniyle kullanılamaz durumda olduğu tahmin edilmektedir.)

Dağıtım Şirketinin İhmali Var mı?

Olay yeri incelemesinde proje, tasarım, uygulama, tesisin kabul ve işletmeye açılması, işletme sırasında gözetim ve denetimsizlik bu kazanın oluşmasındaki en önemli faktörleri oluşturmuştur. Tesise enerji verilmesi aşamasında ve sonrası; standartlar- yönetmelikler- mevzuatlar kapsamında, uygunsuzluğu artan elektrik tesisatları ve elektrik dağıtım panosuna enerji verilmeye devam edilmesi ilgili enerji dağıtım şirketinin de ihmali olarak durmaktadır.

·         Kamusal bir alanda çocukların asla elektrik panosunun bulunduğu alana ve elektrik dağıtım panosuna erişememesi yani proje, tasarım ve uygulamanın doğru gerçekleşmesi gerekmektedir.

·         Elektrik dağıtım panosu sadece yetkilisinin girebileceği kapısı kilitle açılıp kapanan bağımsız kapalı bir yerde uygun koşullarda konumlandırılmalıdır.

·         Bağımsız kapalı bir yerde konumlandırılan elektrik dağıtım panosunun direk dokunmaya karşı elektriksel önlemlerinin alınmış, standartlara uygun, uygun bağlantılarla yapılmış olması gerekmektedir. Ayrıca pano kapıları kilit ile açılıp kapanmalıdır. Kilit ilgili yetkilisi dışında herhangi bir kişide olmamalıdır.

·         İlgili yetkili kişi mutlaka elektrikten anlayan meslek erbabı olmalıdır. Meslek erbabı olmayan güvenlik görevlilerine elektriksel konulara müdahale etmesi görevi verilmemelidir.

·         Parkın kamunun kullanımına açılması, gerekli ve yeterli denetim ve kontrolün yapılması sonrasında gerçekleşmelidir. Özellikle elektrik dağıtım panosu vs. gibi yaşamsal tehlike taşıyan kısımların sıkı kontrolü gerekmektedir.

·         Enerji bağlantısını yapan ilgili dağıtım şirketin, bahse konu koşulların oluşmadığını gözden kaçırmayarak uygun olmayan tesisata enerji vermemelidir. Ayrıca ilgili elektrik dağıtım şirketi her ay yaptığı sayaç tüketim okumalarına bağlı elektrik dağıtım panosunun can emniyeti açısından risk taşıdığını görmezden gelmeyerek elektrik enerjisini kesmesi gerekmektedir.

·         İlgili belediye gözetim ve denetim görevini yerine getirmelidir. Belediye görevlileri, elektrik dağıtım panosunun uygun konumlandırılmasına yönelik önlemler almalı, rutin gözetim ve denetimleri sağlayarak ölüm riskine karşı tedbirli olmalıdır. İlgili belediye ve dağıtım şirketi park da bulunan elektriksel riske yönelik vatandaş tarafından yapılan uyarıları dikkate almalıdır.

·         İlgili belediye elektriksel bakım onarımı sağlayarak uygun koşulları sağlamalıdır. Bunu yapması için de gerek mevzuatlar gerekse iş güvenliği kapsamında meslek erbabı çalıştırmalı veya hizmet almalıdır.

·         Kamusal alanda görev yapan belediyenin, kendi dışındaki kişi/kurum/kuruluş/işletmeleri proje, tasarım, uygulama, ruhsat kapsamında ve daha sonra işletme aşamasında rutin olarak denetleme görevi var iken, kendine ait işletmeyi (parkı) denetlememesi kaygı verici ve düşündürücüdür. Çünkü İlgili belediyenin örnek bir kurum olma zorunluluğu bulunmaktadır.

·         İlgili dağıtım şirketi, kamu kurumları için ayrıcalıklı davranmamalı, fen kurallarının yetersiz uygulandığı can ve mal emniyeti açısından riskli standart-yönetmelik-mevzuatlara uymayan yerlere, uygun hal oluşmadığı sürece enerji vermemelidir.

Bu ihmal ve denetimsizlikler maalesef ki bir canımıza daha mal olmuştur.

Kamu kurumları örnek kuruluşlardır, bu nedenle yasal mevzuatlara ve rutin uygulamalara herkes den önce uymalıdırlar. Kurumlar arası eş güdüm, bilgi paylaşımı, eğitim, gözetim, denetim, iş güvenliği önlemleri can ve mal emniyeti açısından önemlidir. Elektriğe bağlı ölümlü kazaların önüne geçmek için uygun proje, tasarım ve uygulama ile gerçekleşmiş, işletme açısından periyodik gözetimi denetimi planlı şekilde yapılan buna bağlı bakım onarım faaliyetlerini gerçekleştirmek ile mümkündür ve bundan ödün verilmemelidir.

Elektriksel sorunların çözümünde, gözetim-denetim-periyodik kontroller- bakım- onarım gibi faaliyetler için mutlaka konusunda tecrübeli mühendis/ fen adamı gibi meslek erbaplarından destek alınmalı, mesleki sorunların çözümünde sıkışılan noktalarda kamusal görev yapan meslek odamızdan destek talep edilmelidir.

Gerek mevzuatlar, gerekse iş güvenliği kapsamında meslek erbabı olarak görevlendirilecek mühendis dışındaki her teknik personel her işte görev yapamamaktadır. Fen adamları yönetmeliğini gözden kaçırmadan görevlendirilecek fen adamlarının bu yönetmelik çerçevesinde değerlendirilerek görevlendirilmesi ayrıca önem taşımaktadır.

Kamu kullanımına açık tesislerin gerek yapımı gerekse işletmeye bağlı kontrol –bakım-onarım- iş güvenliği gibi faaliyetlerinin hiç bir ticari, parasal kaygı taşımadan, kaliteden ödün verilmeden karşılanması gerekmektedir. İnsan yaşamının çok değerli olduğunu hiç bir zaman unutulmamalıdır.

Toplumun tüm birimlerinin can ve mal güvenliğinin teknik açıdan korunması, verilen teknik hizmetlerinin bilimsel koşullara ve mevzuata uygunluğunun denetlenmesi yönünde meslek odası olarak görevlerimizi yaparken, ilgili kamu kurumlarını da sorumluluklarını layıkıyla ve yeterlilikle yerin getirmeleri için üzere göreve çağırıyoruz.

ÖNERİLERİMİZ

·         Büyükşehir belediyeleri ve bağlı ilgili belediyeler; elektriksel donanım, cihaz, ekipmanlara sahip kamuya açık alanları hızla gerek kendi bünyesindeki mühendis personel önderliğinde gerekse hizmet alımı yöntemi ile denetlemelidir.  Sorunlu olan tesislerde gerekli revizyonlar yapılarak can kaybı riski ortadan kaldırılmalıdır.  

·         Ayrıca, daha önce ölümlü kazalara neden olan süs havuzları da elektrik tesisatlarının uygunluğu kapsamında denetlenmelidir.

·         Tesislere ait elektriksel periyodik kontrol faaliyetleri planlanmalı, elektriksel periyodik kontroller için bağımsız çalışan konusunda bilgi sahibi olan SMM ve muayene kuruluşlarından destek alınmalıdır.

·         Periyodik kontroller sonucu yapılacak bakım onarım faaliyetleri için tesislerde teknik personel çalıştırılmalı veya hizmet alımı yöntemiyle sorunlu tesisler çözüme kavuşturulmalıdır.

·         Bu tanımlanan işlerin planlanması, takibi ve sonuçlandırılması için var olan ve oluşturulacak merkezlerin denetimi sağlanmalıdır.

·         İlgili dağıtım şirketleri bilgisi dahilinde olan bu tip sorunlu yerlerin sorunları giderilene kadar elektrik enerjisini kesmeli, eksikliklerin giderilmesi konusunda zorlayıcı olmalıdır.

·         İlgili dağıtım şirketleri, sayaç okuma servislerindeki personelleri eğiterek, her ay yapılan sayaç tüketim okuma işlemi sırasında can ve mal güvenliği riski olan işletmeleri gözetim ve denetimini yapmalıdır. 

Fotoğraflar