11-18 Ocak 2019 Enerji Verimliliği Haftası kapsamında Şube Yönetim Kurulumuzun basın açıklaması metnine yazımız devamında ulaşabilirsiniz.
 

 ELEKTRİK ENERJİ BEDELİNDEKİ İNDİRİMİN TEK KAZANAN 

DAĞITIM ŞİRKETLERİ OLDU!

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından açıklanan, 1 Ocak 2019 tarihinden geçerli olan ve vatandaşa "müjde" olarak sunulan elektrikte yüzde 10 indirim kararının perde arkasında, dağıtım şirketlerine kıyak yapıldığı ortaya çıktı. Tüm abone gruplarında perakende enerji bedeli Ekim 2018`e göre değişik oranlarda düşürülürken; iletim, dağıtım, kayıp ve kaçak bedelinden oluşan dağıtım bedeli yüzde 15.7 artırıldı. Böylece şirketlerin karı korunurken; sanayi, ticarethane, tarımsal sulama ve aydınlatma tarifeleri cüzi de olsa zamlandı.

Dağıtım Şirketlerine Kıyak

29 Aralık 2018 tarihinde Resmi Gazete`de yayımlanan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararıyla, vergi-fon ve kesintiler hariç olmak üzere konutlar ile şehit aileleri ve muharip malul gaziler için uygulanan elektrik tarifelerinde %10  indirime gidildi. Konutlar için indirim yapılırken, elektrik enerjisini temel girdi olarak kullanan sanayi grubu aboneleri ile ticarethane ve tarımsal sulama gruplarındaki aboneler söz konusu indirimden yararlandırılmamıştır. 

Faturalar detaylı incelendiğinde ise aslında yapılan indirimin bir dağıtım şirketlerinin karını arttıran bir oyun olduğu açıkça görülmektedir. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından açıklanan son tarifede Enerji Bedellerinde abone gruplarına göre; Mesken %19.2, Sanayi %3.9, Ticarethane %4.5 oranında indirimler yapılmasına rağmen tüm abone gruplarında Elektrik Dağıtım Bedellerine %15.7 zam yapılarak enerji maliyetindeki ucuzlamanın özel dağıtım şirketlerine kar olarak aktarılması sağlanmıştır.  Elektrik dağıtım bedellerine yapılan bu zam ile mesken aboneleri sadece %10‘luk bir indirimden yaralanabilecek iken, sanayi, ticarethane, tarımsal sulama ve aydınlatmaya cüzi zam yapılırken, genel aydınlatma bedeli yüzde 5.22 artırıldı.

Bir kamu kurumu olan Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ)`ın toptan satış enerji birim bedeli 17,36 Kr/kWh`tan, 4,7265 kuruş indirim yapılarak 12,6335 Kr/kWh`a düşürülerek bir önceki dönem toptan satış tarifesinden %27.2 oranında indirime gidilmiştir.  Dağıtım şirketleri, devletten aldığı %27,2‘lik indirimi vatandaşa 19,2 olarak yansıtmış, diğer taraftan da iletim, dağıtım, kayıp ve kaçak bedelinden oluşan Dağıtım Bedeline yüzde 15.7 zam yaparak kar marjını iyice arttırmıştır.

Bu tarifeyle birlikte 1 Aralık 2017‘den bu yana abone gruplarına göre vergi, fon ve paylar hariç elektrik fiyatlarındaki net artış; mesken %30.54, ticarethane %71.04, sanayi %71.0, tarımsal sulama %71.12, aydınlatma %70.49 olarak gerçekleşmiştir. 

Sonuç olarak Enerji Bakanlığının, vatandaşa "müjde" olarak sunduğu yüzde 10 indirim kararının perde gerisinde, şirketlerin karını artıracak bir tarifeyi daha uygulamaya koyduğu görülmüştür. Dağıtım bedellerine yapılan yüzde 15.7`lik zammın, iletim sistemi kullanım bedeli dışındaki büyük kısmı elektrik dağıtım şirketlerinin kasasına gidecektir.

2018 yılında kur artışı, piyasa dengesi gibi gerekçelerle elektrik fiyatlarına çok yüksek oranlarda artışlar yapılmıştır. Ancak son birkaç ayda dolar kurundaki düşüş doğrultusunda kamuoyunda fiyatların indirilmesi yönünde oluşan baskıyı karşılamak ve yerel seçimler öncesinde oy toplamak için gidilen bu indirim kararıyla "bir taşla iki kuş vurmaya" çalışan Bakanlık, bizleri yine şaşırtmamıştır.

Elektriğin temel bir insan hakkı olduğu ve ekonominin ana girdisini oluşturduğu dikkate alınarak, enerji piyasasında kar esaslı piyasa politikaları yerine ülkemiz kaynaklarının en iyi şekilde değerlendirileceği, kamu yararını esas alan siyasi ve ticari müdahalelerden uzak bir yapıya geçilmelidir.

Saygılarımızla.

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası

Bursa Şubesi Yönetim Kurulu

11.01.2019