YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nca Abant'ta düzenlenen ''Enerji Sektörünün Yeniden Yapılandırılması'' konulu toplantıda konuşan Ajay Chibber, Türkiye'nin bugüne kadar yaptığı sözleşmelerden 10 milyar dolar zarar ettiğini ileri sürerek bundan sonraki amaçlarının sektöre kaliteli yabancı yatırımcıları getirmek olduğunu söyledi.
 

Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi Ajay Chibber , Türkiye'nin bugüne kadar yaptığı sözleşmeler nedeniyle 10 milyar dolar zarar ettiğini savunarak ''Bundan böyle kaliteli yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye çekmeyi amaç edineceğiz'' dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler , Türkiye'de ne kadar kurulu güç bulunduğunu kesin olarak bilmediklerini söyledi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nca (EPDK) Serbest Tüketici günü kapsamında Abant'ta düzenlenen ''Enerji Sektörünün Yeniden Yapılandırılması'' konulu toplantı bugün sona erecek.

Toplantının önceki günkü bölümünde konuşan Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi Ajay Chibber, Elektrik Piyasası Yasası'nın, fiyatları düşürmek, Hazine ve bütçenin üzerindeki ağır yükü kaldırmak gibi iki kademeli bir amacı olduğunu belirtti. Yasanın fiyatları düşürerek elektrik sektöründe devletin rolünü azaltacağını ifade eden Chibber, ''Bunda ana amaç sektörün ayrıştırılması ve bağımsız işletmeciler oluşturmaktır'' dedi. Devletin bugüne kadar sözleşmeler nedeniyle 10 milyar dolar zararı olduğunu savunun Chibber, bundan böyle kaliteli yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye çekmeyi amaç edineceklerini söyledi. Chibber, Türkiye'nin önümüzdeki 3-4 yıl yetecek kadar elektriği olduğunu ancak sonrası için yatırım gerektiğini vurguladı.

Toplantıya gecikmeli olarak katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler ise 3 Mart'tan itibaren yeni bir süreç başlayacağını söyledi. Enerji sistemindeki çalışmalarında sürdürülebilirlik, ekonomiklik ve güvenilirliği esas aldıklarını ifade eden Güler, kömür, rüzgâr, güneş ve jeotermal kaynaklar gibi kullanılmayan birçok enerji kaynağını da sürdürülebilirlik çerçevesinde ele alacaklarını belirtti.

Enerji enstitüsü kurulacak
Ulusal Enerji Enstitüsü'nü kuracaklarını müjdeleyen Güler, özel timler oluşturarak kaçak elektriğe darbe vuracaklarını söyledi. Toplam elektrik abonesinin 24 milyon olduğuna, bunun 100 bininin enerjinin yüzde 44'ünü kullandığına dikkat çeken Güler, ''Bu 100 bin aboneyle bizim çok işimiz olacaktır. Ani ve haber vermeden yapılacak baskınlarla kaçak elektriği kontrol edeceğiz'' dedi.

Çukurova Elektrik AŞ (ÇEAŞ) ve Kepez Elektrik AŞ ile ilgili bir soru üzerine Bakanı Güler, kanunun gereğini yapmaya çalıştıklarını belirterek şirketlerin bu konuda yürütmenin durdurulması için başvurduklarını ancak bu konuda kararlı olduklarını söyledi.

Petrol ve gaz aramalarına ağırlık vereceklerini de ifade eden Güler, elektrikteki yeniden yapılandırma ve doğalgaz alım sözleşmeleriyle ilgili yürütülen görüşmeler sonucunda indirimin söz konusu olabileceğini ifade etti.

Yenilenebilir kaynaklara ağırlık vereceklerini ifade eden Güler, bu alandaki yatırımların teşviki üzerinde çalıştıklarını, yatırımcının önündeki bürokrasiyi azaltacaklarını belirterek Türkiye'de 10 bin megavatlık rüzgâr santralı kurulabileceğini söyledi. Güler, DSİ'ye ait barajların Elektrik Üretim AŞ'ye (EÜAŞ) devri konusunda Devlet Bakanı Ali Babacan ve Hazine Müsteşarlığı ile görüşmelerin sürdüğünü kaydetti.

Bakan Güler toplantının dünkü bölümünde de özel sektörün sorunlarını dinledi.

Bürokrasiden yakınan Güler, ''Türkiye'deki kurulu güç ne kadar? Bunu bilmiyoruz. Özel sektör ayrı bir şey söylüyor, bürokratlar ayrı bir şey. Bunun net rakamlarının çıkması gerekir'' dedi.

Kurulu güç bilmecesi
Bakanlık ve EPDK bürokratlarının resmi rakamlara göre 33 bin 313 megawatlık kurulu güç bulunduğunu açıkladıklarını, ancak bu rakama çalışmayan santralların da dahil olduğunu vurgulayan Güler, ''Bu nedenle bu rakam gerçek kurulu güç rakamını yansıtmıyor. 'Gerçek anlamda çalışabilir elektrik sistemimiz' de irdelemeye muhtaç'' diye konuştu. Güler, Türkiye Elektrik Kurumu'nun TEDAŞ, TEİAŞ gibi bölünmesinin de işlemleri uzattığını savundu.

Toplantıda katılımcılar arasında sert tartışmalar yaşanırken, Bakan Güler tarafından önerilen ''özel şirketlerin yöneticilerinden oluşan bir kurulun kurulması'' da Bakan Güler'in toplantıyı yarıda keserek ayrılması nedeniyle karara bağlanamadı.

Bir işadamının üretim lisans başvurularının neden sonuçlanmadığına ilişkin sorusunu EPDK Başkanı Yusuf Günay yanıtlarken, ''TEİAŞ ve TEDAŞ'ta sorunlar var. Martın ikinci haftasından itibaren vermeye başlayabiliriz'' dedi. Bir gazetecinin ''Bu kamu kuruluşlarının zararını arttırmaz mı'' şeklindeki sorusuna ise Bakan Güler, ''Pahalı üreten aradan çıkacak. Kamu ya da özel'' yanıtını verdi.

Güler, Türkiye'nin enerjide serbest piyasaya zamanında geçememesinin maliyetinin 10 milyar dolar üzerinde olduğunu söyledi. Rakamların serbest piyasaya geçiş sürecinde, Hazine'ye gelecek yükün, bugün itibarıyla üstlendiği yükten fazla olmayacağını gösterdiğini ifade eden Güler, yaklaşık yüzde 21'lik kayıp kaçaktan kaynaklanan 2.2 katrilyon liralık ek maliyetin diğer abonelerden karşılandığını söyledi. Güler şunları söyledi: ''Bu gerçeği fiyatlandırmada, çapraz sübvansiyona izin verecek şekilde bir dağıtım gruplandırması yaparak, kamuoyundan gizlemeye hakkımız bulunmadığına inanmaktayız. Bugün gelinen noktada, YPK kararı çıkarılmadığından, EPDK olarak TEDAŞ ve bağlı ortaklıklarının mevcut durumu ile yapılan başvuru çerçevesinde lisans vermek zorunda kaldık.''

EPDK tarafından onaylanacak tarifelerin gerçek maliyeti yansıtacak yapıda olduğunu belirten Güler, enerji KİT'lerinin birbirine olan borç ve alacaklarının bir daha oluşmayacak şekilde tasfiye edilmesi gerektiğini söyledi. Güler sözlerini şöyle tamamladı: ''TEDAŞ'ın 2002 yılı sonu itibarıyla abonelerinden tahsil edemediği yaklaşık 2.5 katrilyon lira nedeniyle Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ'ye yaklaşık 2.2 katrilyon lira borcu bulunuyor. Ticaret AŞ'nin ise Elektrik Üretim AŞ'ye (EÜAŞ) ve Türkiye Elektrik İletim AŞ'ye (TEİAŞ) yaklaşık 2.3 katrilyon lira borcu bulunmaktadır. Dolayısıyla bir borç sarmalı oluşmuştur.''