BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ

Akkök Grubu, kurumsallaşma çalışmalarını ve vizyonunu anlattığı basın toplantısında. Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Dinçkök ile de sohbet etme fırsatı bulduk. Dinçkök uzun zamandır, ekonomi ve siyaset üzerine konuşmamayı tercih ediyordu. Geçtiğimiz akşam bu "suskunluğunu" biraz olsun bozdu. Dinçkök ün konuşmalarında özellikle enerji ile ilgili önemli noktalar vardı.

Öncelikle nükleer enerji

Ömer Dinçkök, hükümetin nükleer enerji konusunda, 20 gün önce 14 grubu davet ettiği toplantıdan biraz hayal kınklıgı ile ayrılmış. "Hükümetten bize bir model sunmasını bekliyorduk. Öyle olmadı. Konuyu incelememiz ve bir ay sonra düşüncemizi söylememiz istendi. Böyle sağlıklı bir netice alınacağını düşünmüyorum. Nükleer konusunda şeffaf bir politika uygulanmalı" diyor.

Burada anlaşılan özel sektörün zihninde. 'Hükümet zaten ne yapacağını planlamış durumda. Bizi figüran olarak mı kullanıyor" sorusu oluşmuş gibi görünüyor.

Model ne olmalı?

Nükleerde model konusunda. Dinçkök'ün görüşü mutlaka devletin bu işin içinde olması gerektiği şeklinde. Neden modelin içinde devlet olmalı? Grubun icra kurulu başkanı Mehmet Ali Berkman, burada bazı rakamlar veriyor. Bir nükleer santralın maliyeti 5 milyar doları buluyor. 1000 Mega Watt için bin 500 kişi çalışması gerekiyor. Çoğunluğunun mühendis, nitelikli eleman kadrosu oluşturulması, üstelik uzun vadeli bu projelerde ilerdeki nesillerde de eleman sorununun çözümü gerekiyor.

Bir diğer nokta: nükleer kulübüne yakın olmak gerekiyor. Uranyumu alma. zenginleştirme uluslararası bir sorun. Devletin bir şekilde bu ilişkinin bir yerinde olması gerekiyor.

Dinçkök, "Enerji piyasası tabii, serbest olmalı. Ancak nükleer enerji çok özel bir durum. Böyle bir yatırımdan sonra devletin bazı alım garantilerini de vermesi gerekiyor. Aksi takdirde, bu maliyetlerde proje gerçekleştirmek çok zor" diyor.

Doğalgaz zora soktu

Maliyetler deyince konu. doğal-gaza geliyor. Ömer Dinçkök, kendilerinin Akenerji'de olduğu gibi. doğalgaz otoprodüktör elektrik üreten şirketlerin çok zor durumda olduğuna dikkat çekiyor. Dinçkök, "Doğalgaz fiyatları sürekli artış gösteriyor. Ancak elektrik fiyatları, siyasi tercihler nedeniyle artırılmı yor. Bu politika, tüm otoprodüktör şirketlerini zora sokuyor. Ake-nerji için 2005 bu nedenle çok iyi bir yıl olmadı" diyor.

İskenderun Limanı

Önümüzdeki döneme "enerji yüzyılı" diyebiliriz. Dünya ekonomisine ve siyasetine yön verecek en önemli konu "enerji" olacak.

Bu noktada Dinçkök, Türkiye'nin enerji ihtiyacı konusunda hâlâ DPT ve Enerji Bakanlığının aynı rakamlarda bile anlaşamamasının çarpıcı olduğuna dikkat çekiyor. Ömer Dinçkök enerji ve Türkiye'nin oynayacağı rol ile ilgili de şu tespitleri yapıyor:

■ Gelişmiş ülkeler enerji kay-naklarının kıymete bindiğini görüyorlar ve enerji kaynaklarına güvenli bir şekilde ulaşmaya gayret ediyorlar. Size bazı örnekler vereceğim, bu örnekleri verdikçe bunların dünya ekonomisini ve o ülkelere neler kattığını da görebileceğiz. Mesela Rusya'nın doğalgaz kaynağı malum Amerika Birleşik Devlet-leri'ne bir doğalgaz boru hattı projesi var. Düşündüğünüz zaman bunun Amerika'ya ne kalabileceğini görüyorsunuz. Amerika adeta bir ağ gibi doğalgaz boru hatları ile dolmuş. Yine başka bir proje Rusya ile Çin arasındaki doğalgaz boru hattı 11.6 milyar dolar. Bunun da Çin'e ne katacağını düşünelim.

■ Samsun-Ceyhan. Bakü-Ceyhan ile İskenderun Limanını petrol ve doğalgazın değerlendirilebileceği önemli bir merkez haline getirecek. Burası belki enerji firmalarının stratejik planlarının içerinde var olan ve çok yakında projeye dönüştürebilecekleri fiili durumlar ortaya çıkacak."

Türkiye'nin gündeminde enerji konusunu önümüzdeki dönemlerde daha çok tartışacağız.

(AKŞAM, 01.05.2006)