Rüzgar enerjisi elde edilen rüzgar çiftliklerine bir çok ülkede, örneğin İngiltere'de ve Fransa'da sert muhalefet var. Ama bir başka Avrupa ülkesi İspanya'da rüzgar çiftlikleri büyük ölçüde çözüm olarak görülüyor.
Muhabirimiz Tim Franks İspanya'ya giderek, umut bağlanan rüzgâr çiftliklerini inceledi. Dikkatle dinlerseniz, bu, çağlardır el değmemiş topraklarda elektriği üreten sesi duyabilirsiniz. Arka plandaki hafif ses, İspanya'nın kuzey doğusundaki Navarra dağlarının tepelerindeki, her biri 45 metre yüksekliğindeki rüzgar türbinleri ordusunun dönen kollarından geliyor. Rüzgarın iyi olduğu günlerde Navarra'daki rüzgar türbinleri İspanya'nın toplam elektrik tüketiminin dörtte birini karşılıyor. Türbin imal eden İspanyol şirketi Acciona, Pamplona yakınlarındaki pırıl pırıl, yeni tesislerde faaliyet gösteriyor. Fabrikayı gezdiren Müdür Pedro Ruiz, rüzgar enerjisi sektörünün gösterdiği hızlı gelişmeyi gururla anlatıyor bize. Bundan yalnızca on yıl önce, bir rüzgar türbininden en fazla beş kilovat enerji elde edilebiliyormuş. Şu anda ise beş megavatlık türbinler imal ediliyor. Bin kez daha güçlü yani. Pedro Ruiz, rüzgar enerjisine kamuoyunun da büyük destek verdiğini anlatıyor ve İngiltere ile Fransa'da buna gösterilen direnişi anlayamadığını söylüyor. Ruiz "Bu tutum, rüzgar türbinlerinin görünüşüne gösterilen olumsuz tepkilerden kaynaklanıyor ama çevresindeki çok sayıda insanı öldürme potansiyeline sahip nükleer enerji tesislerine aynı şekilde karşı çıkmıyorlar. Anlaması çok zor doğrusu" diyor. Kuşkusuz, rüzgar enerjisine İspanya'da da az sayıda da olsa karşı çıkanlar var. Mario Lazaro, Gurelur adlı çevre kuruluşundan. Lazaro, bozulmamış doğal ortamlara sanayi tesisleri kurulmasından çok rahatsız. Sadece kendi yaşadığı bölgede, bazıları çok nadir türlere mensup binlerce kuşun ölmekte olduğunu anlatıyor. Mario Lazaro "Rüzgar türbinlerine çarpıyorlar. Bu türbinler, kuşların göç yolunun tam üzerinde. Kuşlar göç yollarını içgüdüsel olarak izlemeye devam ediyorlar, türbinleri görmüyorlar nedense. Binlercesi ölüyor" diyor. Fakat bu itirazlar çok yaygın değil. Tam tersine bu rüzgar çiftliklerinden birinin bulunduğu Navarra gibi bölgelerde, halk, türbinlerin kendi topraklarına dikilmesi için sıraya giriyormuş. Çünkü, hükümet, rüzgar enerjisi için, yüksek bir taban fiyatı garanti ediyor. Rüzgar enerjisi şirketleri de elde ettikleri yüksek kârlardan, toprak sahiplerine yüksek kiralar ödüyorlar. İspanya'nın rüzgar çiftliklerinden Garrinda'dayız. Tepelerin üzerinde 125 dev rüzgar türbini dönüyor. Acciona şirketi, bölgenin yerel yönetimine, her yıl türbin başına iki bin dört yüz Euro vergi veriyor. Belediye meclisi üyesi Ramon Gomez, dokuz yıl önce ilk rüzgar türbini inşa edildiğinden bu yana halkı bu dağlık bölgedeki tek tük köylere dağılmış olarak yaşayan bu belediyenin gelirlerinin katlandığını anlatıyor. | | Garrinda'da tepelerin üzerinde 125 dev rüzgar türbini dönüyor |
Ramon Gomez, meclis üyesi olduğu belediyenin, topraklarındaki rüzgar çiftliği sayesinde, bölgedeki üç köye tarihlerinde ilk kez su götürebildiğini, bütün köylere ışıl ışıl sokak lambaları konduğunu söylüyor. Ama bu tablonun bazı ekonomik dezavantajları da var. Elektrik üretiminin maliyeti ucuzlamış ucuzlamasına ama rüzgardan elde edilen enerjinin tüketiciye ulaştırıldığı fiyat hâlâ kömürle elde edilen enerji fiyatının iki katı. Bir başka problem de belirsizlik. Rüzgarın ne zaman hangi hızda eseceğinin tam olarak bilinememesi önemli bir sorun. Madrid merkezli enerji danışmanlık şirketi ILEX'in uzmanlarından Stephen Taylor açıklıyor. "Bu büyük bir sorun. Çünkü elektrik enerjisini depolamak mümkün değil. Üretildiği anda tüketilmesi gerekiyor. Esasen, rüzgar enerjisinin en büyük sorunu bu" diyor ve gerekçesini "Çünkü ülkenin her zaman için belli bir asgari talebi karşılayacak asgari düzeyde elektrik enerjisi akışına sahip olması lazım. Rüzgar bunu garantileyemiyor" diye açıklıyor. Bütün sorunlarına rağmen şu anda, en azından İspanya'nın kuzey doğusunda, Navarra bölgesinde, rüzgar çiftliklerinin sayısının arttırılması planlanıyor. Avrupa çapında baktığımızda şu anda İspanya, rüzgardan enerji elde etme bakımından Almanya'nın gerisinde. Fakat, yine de Avrupa Birliği'nin geri kalan tüm ülkelerinin toplamından fazla rüzgar çiftliği kapasitesi var. Ve İspanyol hükümeti bu kapasiteyi 2010 yılı itibariyle iki katına çıkarmayı hedefliyor. İspanya dağlarının doruklarında rüzgar türbinleri artık manzaranın doğal bir parçası haline geliyor kısacası.
|