|
Sanal Âlemin Zincirlerini Kıran Linux’un 16. Doğum Gününü EMO Ankara Şubesi'nde Kutladık!
25 Ağustos 1991‘de, Linus Torvalds‘ın ".. Nisan‘dan beri ücretsiz bir işletim sistemi üzerinde çalışıyorum, sadece bir hobi olarak. Ve hazır hale gelmeye başladı, bu aşamada MINIX‘in sevdiğiniz/sevmediğiniz özellikleri ile ilgili düşüncelerinizi almak istiyorum .." sözleriyle doğan Linux, 16 yaşında... 2007 yılında ücretsiz olarak 10.000 adet Pardus CD‘si dağıtan EMO Ankara Şubesi Linux‘un doğum gününü 25 Ağustos 2007 tarihinde bir dizi etkinlikle kutladı. Internetten canlı olarak da yayınlanan doğum günü etkinlikleri EMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Pektaş ve LKD adına Onur Tolga Şehitoğlu‘nun açılış konuşmaları ile başladı. Linux için "Dünya‘nın en büyük imece çalışması" diyen Pektaş, "gelenekselleşen doğum günü kutlamalarımızın Linux‘un ölümsüzleşmesi ve gelişmesi için EMO Ankara Şubesi‘nin özgür yazılıma verdiği desteğin bir parçası olduğunu" söyledi. Pektaş‘ın ardından söz alan Şahinoğlu ise LKD olarak Linux ve tüm özgür yazılımlara sonuna kadar destek verdiklerini bu tür etkinliklerin Linux‘un yaygın hale gelmesi için etkili bir araç olduğunu dile getirdi. Açılış konuşmalarının ardından EMO Ankara Şubesi Yaz Okulu Öğrencilerinin hazırladığı "Ben Linux öğrendim" başlıklı sunum gerçekleşti, sunumda öğrenciler "Linux nedir ve nasıl kullanılır?" sorularının cevaplarını verdiler. Etkinlik EMO Yaz Okulu Öğrencilerinin gerçekleştirdiği sunumun ardından Linux için hazırlanan doğum günü pastasının Kesilmesi ile son buldu, Linux‘un Doğuşu
1987‘de Linus birikimlerini bir Sinclair QL almak için kullandı. Bu bilgisayar, ev kullanımı için geliştirilmiş dünyanın ilk 32-bitlik bilgisayarıydı. 7.5 Mhz hızında Motorola 68008 işlemciye ve 128 KB RAM‘e sahipti. Bu bilgisayar, büyükbabasının Commodore Vic20‘sinden sonra onun için büyük bir gelişmeydi. Fakat yazma korumasına sahip ROM‘da bulunan işletim sisteminden dolayı bilgisayarın yeniden programlanmaya kapalı olduğunu gördükten sonra sevinci kursağında kaldı.
Linus, 1988 yılında ailesinin izinden giderek Finlandiya‘nın en kaliteli eğitim kurumu olan Helsinki Üniversitesi‘ne kayıt yaptırdı. O zamana kadar bilgisayar programcılığıyla uğraştığı için doğal olarak bilgisayar bilimleri branşını seçti. Birçok ciddi yazılım projesinde görev aldı. 1990‘da ilk C Programlama Dili dersini aldı. Daha sonraları bu dili, Linux sisteminin çekirdeğini (kernel) yazarken kullanacaktı. 1991 yılına 33Mhz Intel 386 işlemci kullanan ve 4MB‘lık hafızaya sahip yeni bir IBM alarak girdi. Bu işlemci, Intel‘in önceki çiplerine kıyasla muazzam bir gelişme kaydettiği işlemci ailesinin bir temsilcisiydi. Donanımdan memnun olmasına rağmen, bir süre sonra bilgisayarla beraber gelen MS-DOS işletim sistemi yüzünden hayal kırıklığına uğramıştı. Çünkü bu işletim sistemi 386 çiplerinin gelişmiş yeteneklerini kullanabilmek için yeterince gelişmiş değildi. Bu yüzden de üniversitenin bilgisayarlarından aşina olduğu ve MS-DOS‘tan daha güçlü ve kararlı olan UNIX tabanlı bir işletim sistemi kullanmaya karar verdi. Hemen ardından yeni bilgisayarı için bir UNIX sürümü aramaya başladı. Fakat, 5000$‘dan daha ucuz bir fiyata temel bir sistem bulamadı.(iyi ki bulamamış=)) En sonunda MINIX te karar kıldı. MINIX, işletim sistemi uzmanı Andrew Tanenbaum tarafından Hollanda‘daki üniversite öğrencilerine UNIX‘i öğretmek amacıyla yazılmış bir işletim sistemiydi. Intel x86 işlemcili bilgisayarlar için tasarlanmış olmasına ve MS-DOS‘tan daha kuvvetli olmasına rağmen, MINIX‘in hala ciddi dezavantajları vardı. Bunların arasında kodlarının tamamen açık olmayışı, UNIX‘in bazı özelliklerinden ve performasından yoksun olması ve bunlardan daha az önemli olan lisans ücreti (diğer birçok işletim sisteminden az olsa da) sayılabilirdi. MINIX kullanmaya başlayan Linus Torvalds, üniversitenin UNIX sistemine ve İnternet‘e bağlanmak için kullandığı terminal emülatörünün çok kullanışsız olduğunu gördü. Bu yüzden kendi terminal programını yazmaya karar verdi. Ama alışılandan farklı bir yöntem izleyecekti: programını MINIX üzerinde değil, çıplak donanım üzerinde geliştirecekti. Bu yüzden bu programın boot edilebilir bir karaktere sahip olması gerekiyordu. Bu zorluğu göze almasının temel sebebi, yeni 386 işlemcisini ve donanımını daha yakından tanımak istemesiydi. (Küçük bir bilgi: boot olabilen bir program, bu açıdan işletim sistemi gibi davranır, tek bir fonksiyon üzerine yazılmış bir programa işletim sistemi denemese bile. Terminal programı için çalışmaya başlayan Linus, farkında olmadan geleceğin işletim sisteminin çekirdeğinin ilk satırlarını kodluyordu. Programını tamamladıktan sonra, İnternet‘e girmek için onu kullanmaya başladı, ama kısa bir süre sonra diğer problemlerle yüz yüze geldi. Yazdığı program bir işletim sistemi üzerinde çalışmadığından, veri kaydetme ve gönderme işlemlerini gerçekleştirmesi için kendi disk sürücüsüne ve dosya sistemine sahip olması gerekiyordu. Linus, önce projesinden vazgeçmeyi düşündü. Gereken tüm geliştirmeleri yaptığı takdirde yarattığı şey bir programdan çok, bir işletim sistemi olacaktı. Bunu gerçekleştirebilir miydi? En sonunda Linus, yeni bir işletim sistemi yaratmaya karar verdi. Bu iş için gerekli olan muazzam iş yükünün tamamen farkındaydı, fakat Finlandiya‘da üniversite eğitiminin ücretsiz olması ve 4 sene boyunca onu zorlayacak faktörlerin az olmasından dolayı, bir ara verip tüm enerjisini projesi üzerine yoğunlaştırmaya karar verdi. 25 Ağustos 1991‘de, başlangıç düzeyindeki işletim sistemi çalışmalarını comp.os.minix adresli MINIX habergrubunda ".. Nisan‘dan beri ücretsiz bir işletim sistemi üzerinde çalışıyorum, sadece bir hobi olarak. Ve hazır hale gelmeye başladı, bu aşamada MINIX‘in sevdiğiniz/sevmediğiniz özellikleri ile ilgili düşüncelerinizi almak istiyorum .." sözleriyle duyurdu. Daha sonra 17 Eylül 1991 tarihinde, Linux‘un ilk sürümü olan 0.01‘i İnternet‘te yayınladı. Kısa bir süre sonra, 5 Ekim 1991‘de temel özellikleriyle beraber ilk resmi Linux sürümü olan 0.02‘yi yayınladı ve bunu bilgisayar tarihinin en ateşleyici, en bir araya getirici mailiyle duyurdu: Linus Torvalds geliştirmekte olduğu bu işletim sistemine önceleri Linux (Linus‘un Minix‘i) adını vermeyi düşündü, fakat bunun çok egoist bir davranış olacağına karar verdi. Sonradan free (özgür), freak(garip, acayip) ve Minix‘in karışımından oluşan bir kelime olan Freax‘ta karar kıldı. Fakat arkadaşı Lemmke, FTP‘de Linux adı altında bir dizin oluşturmuştu bile. Bu yüzden sistemin adı Linux olarak yayıldı. Bu gelişmelerden sonra Linus‘un aklını lisans konusu meşgul etmeye başladı. Sistemin kodlarını tamamen dağıtan FSF lisansıyla ünlü özgür yazılım savunucusu ve programcı Richard Stallman‘ın geliştirdiği GPL (GNU General Public License) lisansı arasında seçim yapmakta zorlanırken, büyük buluşma gerçekleşti. MIT‘de çalışan Richard M. Stallman GNU Projesi‘ni 1983‘te başlatmıştı. Yazılımın, bilginin topluma ait olması, özgür olması gerektiğini savunuyordu ve 1990 yılında işletim sisteminin çekirdeği (kernel) haricinde tüm görsel arayüzünü tamamlamıştı. Fakat görsel arayüzü olmasına rağmen bu programların tümünü bir çatı altında toplayacak bir çekirdeğe sahip olmayan bir işletim sistemi vardı elinde ve bu, hiçbir anlam ifade etmiyordu. İhtiyacı olan çekirdek için araştırmalara başladı ve yorucu bir süreç sonunda nihayet Linus Torvalds‘ın geliştirdiği çekirdeği duydu. Eğer Linux, GPL lisansıyla korunursa, açık kaynak kodlu bir işletim sistemi olacak, kodlarına erişilebilecek, geliştirilmeye ve serbestçe yeniden dağıtılmaya açık olacaktı. Ve beklenen oldu, GNU projesi ve Linus Torvalds‘ın Linux projesi birleşerek özgür yazılım projelerinin en büyüğü olan GNU/LINUX‘u meydana getirdi. GPL lisansı sayesinde dünyanın dört bir yanından birçok programcı Linux‘u geliştirmeye başladı. Bu gelişim hareketi, dünyanın en hızlı ve en etkili özgür yazılım hareketidir ve hala tüm hızıyla devam etmektedir, edecektir. Gelelim en çok yapılan polemiğe: Bill Gates-Linus Torvalds kıyaslamasına. Bu tartışmaların en alevli olduğu zamanlarda, Red-Hat Linux‘a yatırım yapılmadan önce, Linus Torvalds sıradan bir programcı kadar kazanıyor, ailesiyle beraber sıradan bir evde sıradan bir hayat sürüyordu. Buna rağmen Bill Gates efsanevi servetiyle ünlenmiş, Seattle‘da Washington Gölü‘nün yanında süper lüks bir evde yaşıyordu. Ama Linus, güç ve para peşinde değildi. Örneğin, Linux‘un yaratım sürecindeki başarısından bahsedildiğinde, "yalnızca eğlenmek için" yaptığını söylüyor ve insanları şaşırtıyordu. (Ayrıca yazdığı anı/mektup türünde yazmış olduğu kitabının adı da "Yalnızca Eğlenmek İçin [Just for Fun]"dir.)
Mütevazi olmasının yanında, çok da eğlenceli bir insan olan Linus Torvalds, bunu her fırsatta ortaya çıkarıyor. Linux ses sürücülerinin testlerinde "Hello, my name is Linus Tordwalds, and I pronounce Linux as ‘Linuks‘ " (Merhaba, benim adım Linus Torvalds ve ben Linux‘u "Linuks" olarak telaffuz ediyorum) diyerek etrafındakileri kahkahalara boğmuştur. Televizyonlara evinde verdiği röportajlar, komedinin her türlüsüyle doludur. Ayrıca "Gerçek programcı dosyaları yedeklemez, tüm dosyaları büyük bir FTP sunucusuna yollayıp diğerlerinin yansı oluşturmasını bekler." demiş; "Yazılım seks gibidir, bedava olduğunda daha güzeldir." ve "Virüs yazarları genelde seks hayatlarından memnun olmayan insanlardır. Eğer bütün virüs yazarlarına birer kız bulunursa virüs derdi ortadan kalkacaktır." gibi sözleriyle olay yaratmıştır. Özgür yazılım felsefesini ve Linux‘un hikayesini konu alan, J.T.S. Moore tarafından yazılan ve yönetilen Revolution OS sinema filmi, 15 Şubat 2002‘de gösterime girmiştir. Linus Torvalds, Richard Stallman, Bruce Perens, Eric S. Raymond, Brian Behlendorf, Michael Tiemann, Larry Augustin, Frank Hecker ve Rob Malda‘yla yapılan roportajların bir derlemesi olan film, bir nevi özgür yazılım belgeselidir. Linus, Transmeta‘daki görevinden ayrıldığından beri Oregon‘da bulunan OSDL‘de (Açık Kaynak Geliştirme Laboratuvarları) tam zamanlı olarak Linux çekirdeği üzerinde çalışmaktadır.
|
Tanıtım
ANKARA ŞUBE
ÜYELERİMİZ İÇİN ÜCRETSİZ UDEMY EĞİTİMİ: MÜHENDİSLER İÇİN YAPAY ZEKA ARAÇLARI 
