Karar No : 26

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

YÖNETİM KURULU TOPLANTISI

TOPLANTI TARİHİ  : 02.12.2016

TOPLANTI NO : 45/26

TOPLANTI YERİ : ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ

TOPLANTI SAATİ  : 19:00

KATILANLAR  : 

Hüseyin YEŞİL x Bahadır ACAR x Hüseyin ÖNDER x  İbrahim AKSÖZ x 

Yusuf GÜNDOĞAN x Kadir ÖZKAN x Kübülay ÖZBEK x

KARAR NO: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müfettişliği`nin 30.11.2016 tarih ve KT.12/2016-51 sayılı yazısına aşağıdaki cevabın verilmesine ve cevabi yazının şubelere, kurullara iletilmesine ve üyelere duyurulmasına karar verilmiştir.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Bakanlık Müfettişliği`ne

ANKARA

İlgi: a) 05.10.2016 tarihli ve 3846 sayılı Bakanlık Yazısı

b) 06.10.2016 tarihli ve 3872 sayılı Görev Emriniz

c) 01.11.2016 tarihli ve KT.12/2016-43 sayılı yazınız

d) İlgi c`yi düzelten 09.11.2016 tarihli ve KT.12/2016-47 sayılı yazınız

e) 16.11.2016 tarihli Mrk-KUR01-5890 sayılı yazımız

f) 30.11.2016 tarih ve KT.l2/2016-51 sayılı yazınız

İlgi (c)`de kayıtlı yazınızla, Bakanlık Makamının 05.10.2016 tarihli ve 3846 sayılı Olur`u, 06.10.2016 tarihli ve 3872 sayılı görevlendirmesi ile Odamızın idari ve mali denetimin yapılacağı, söz konusu inceleme için 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait idari ve mali işlere ilişkin belgelerin denetime hazır hale getirilmesi ve çalışma odasının da hazırlanarak Müfettişliğe bilgi verilmesinin istenilmesi üzerine Odamızın ilgi (e)`de kayıtlı yazısıyla özetle; idari ve mali denetime ilişkin Bakanlık Makamı Oluru ile Görev Emrinin yazı ekinde konulmadığı, söz konusu görevlendirmenin dayanağının anlaşılamadığı, Anayasa`nın 135.maddesinde "kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları üzerinde Devletin idari ve mali denetimine ilişkin kuralların kanunla düzenleneceği"nin hükme bağlandığı, hali hazırda konuya dair açık ve belirgin bir yasal düzenleme de bulunmadığı, bu kapsamda idari ve mali denetimin hukuki dayanağının ve kapsamının bildirilmesi istenilmiştir. 

Söz konusu yazımıza cevaben  gönderilen ilgi (f)`de kayıtlı yazınızla ise özetle; 24.12.2014 tarihli ve 29215 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve İlgili Odalar Üzerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nca İdari ve Mali Denetim Yapılmasına Dair Tebliğ`in yayımlandığı ve anılan tebliğe TMMOB tarafından açılan davada Danıştay 8. Dairesi tarafından yürütmeyi durdurma talebinin reddine karar verildiği ve söz konusu tebliğin halen yürürlükte olduğunun anlaşıldığı belirtilerek 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait bazı bilgi ve belgelerin onaylı birer suretinin en geç 7 gün sonra mesai saati bitimine kadar Müfettişliğe teslim edilmesi istenilmiş bulunmaktadır.

İlgi (c) yazınızda yer alan Bakanlık Makamının 05.10.2016 tarihli ve 3846 sayılı Olur`unda sözü geçen  Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü`nün Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı`na hitaben yazdığı yazıda "meslek odalarının yürürlükteki mevzuat hükümlerine aykırı tutumları nedeniyle gerek Bakanlığınızın gerekse meslek odalarına üye serbest çalışan mimar, mühendis ve şehir plancılarının karşılaştığı sorunların açıklanarak hazırlanan dosyanın Başkanlığınıza aktarılarak gerekli değerlendirmenin ve işlemelerin gerçekleştirilmesinin talep edildiği, ancak Başkanlığınızın cevabi yazısı ile özetle, dosya içeriğinde yer alan ve Bakanlık Makamınca yazılan derkenar notuna istinaden Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü`nce TMMOB`a gerekli cevabın verilmesini takiben Tebliğin 5 inci maddesine göre işlem tesisi edilmesini gerektirir bir hususun tespiti halinde Tebliğin ilgili maddesinin uygulanabileceğinin bildirildiği, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü`nce ise geçen süreç içerisinde meslek odalarının söylem ve işlemlerine ilişkin benzer tarzda şikayetlerin Bakanlığınıza intikal ettiği; meslek odaları ile geçmişte yapılan yazışmalarla gerekli bilgilendirme ve ikazların yapılmış olduğu hususları göz önüne alındığında, meslek odalarına yazılabilecek yeni bir cevabi yazının geçmiş söylemlerimizin bir tekrarı niteliğinde olacağının açık olduğu belirtilerek, söz konusu Tebliğ`e karşı açılan davada Danıştay 8. Dairesi`nce verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin karardan da bahisle, dosyanın güncellenerek tekrar Başkanlığınıza gönderildiği ve şikayete konu meslek odalarının 2014-2015 yıllarını kapsayan mali denetimleri ile 3194 ve 4708 sayılı Kanunlara ve ilgili yönetmeliklere aykırı gerçekleştirilen işlemleri de dahil idari denetimlerinin anılan Tebliğ çerçevesinde gerçekleştirilmesinin istendiği..." ve bu husus kapsamında Bakan Olurunun verildiği anlaşılmaktadır.

Anayasa`nın Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarını düzenleyen 135. maddesi "Bu meslek kuruluşları üzerinde Devletin idari ve mali denetimine ilişkin kurallar kanunla düzenlenir." hükmüne haizdir. Söz konusu Anayasa hükmüne göre meslek kuruluşları üzerinde idari ve mali denetime ilişkin kurallar ile ilgili kanuni bir düzenlenmenin varlığı şart olup, bu konuda Anayasa`nın 135. maddesinin işaret ettiği herhangi bir kanuni düzenleme ise mevcut değildir. Denetime dair herhangi bir usul ve esas da içermeyen söz konusu Tebliğ hükümleriyle Anayasa`nın anılan amir hükmünün sağlanmış sayılmayacağı da açıktır.

Diğer yandan, gerek ilgi (f)`de kayıtlı yazınız ve gerekse ekinde mevcut Bakanlık Makam Olur`unda denetime esas gösterildiği anlaşılan "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve İlgili Odalar Üzerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nca İdari ve Mali Denetim Yapılmasına Dair Tebliğ" in 5. Maddesinin 1. fıkrası "İdari ve mali denetim, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından yapılır" hükmünü, 6. maddesi ise "Şikâyet ve ihbar üzerine, Genel Müdürlükçe gerekli araştırma yapılır. Bu amaçla, ilgili valilikten (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) şikâyet veya ihbarla ilgili inceleme yapması istenir. Müdürlük tarafından, şikâyet veya ihbar sahibinin ifadeleri ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, ilgili odalar ve odaların şubeleri veya temsilcilikleri nezdinde yapılacak incelemeler neticesinde elde edilecek bilgi, belge ve açıklamaların değerlendirilmesi sonucunda en az birisi teknik personel olmak üzere Müdürlüğün en az üç personeli tarafından hazırlanan ve en az il müdür yardımcısı seviyesinde onaylanmış olan inceleme raporu Genel Müdürlüğe gönderilir" hükmünü taşımakta olup, Tebliğ hükümlerine göre ancak şikâyet üzerine ve şikâyet konusu ile sınırlı olmak üzere inceleme yapılabileceği açıktır. Bir başka ifadeyle, denetime esas gösterilen Tebliğ hükümleri dahi yapılmak istenen idari ve mali denetime cevaz vermemektedir.

İlgi (f) yazınızda da belirtildiği üzere Bakanlığınızca gerçekleştirilmek istenen idari ve mali denetimin hukuki dayanağı olarak gösterilen "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve İlgili Odalar Üzerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca İdari ve Mali Denetim Yapılmasına Dair Tebliğ"in iptaline ilişkin açılan dava ise halen devam etmekte olup, henüz karara bağlanmamış durumdadır. 

Bunun yanında Bakanlık Makam Oluru`nda bahsi geçen Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü`nün atıf yapmış olduğu şikayetler, bugüne dek Odamıza çeşitli tarihlerde Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü tarafından bildirilmekte, şikâyete konu iş ve işlemlerimiz Odamız mevzuatı kapsamında tarafımızca incelenerek, yine yazılı olarak Bakanlığınıza ve ilgililere bilgi verilmektedir. Bu bağlamda Bakanlığınız ile Odamız arasında kurumsal ilişkilerin sürekliliği açısından bir sorun yaşanmadığı görülmektedir.

İlgi (f)`de kayıtlı yazınızla Müfettişlik adresinde hazır bulundurulmasını istediğiniz bilgi ve belgeler Odamızın web sitesinde (http://www.emo.org.tr) zaten yayınlanmakta olup,  tüm üyelerimizin ve kamuoyunun erişimine açık durumdadır. Bu şeffaflıktan da anlaşılacağı üzere Odamıza ait bilgilere internet üzerinden ulaşabilmek mümkündür. 

Yukarıda açıkladığımız nedenlerle, anılan Tebliğ hükümleri çerçevesinde Bakanlığa intikal ettiği belirtilen şikayetlerin konu ve kapsamlarının belirtilmesi ve bu şikayetlere ilişkin mevcut bilgi ve belgelerin Odamıza gönderilmesi halinde, konuyla ilgili tarafımızca değerlendirme yapılabileceği hususunu bilgilerinize arz ederiz. 

Saygılarımızla,

Başkan Başkan Yrd.   Yazman       Sayman

Hüseyin YEŞİL     Bahadır ACAR   Hüseyin ÖNDER     İbrahim AKSÖZ    

Üye              Üye                  Üye

     Yusuf GÜNDOĞAN Kadir ÖZKAN        Kübülay ÖZBEK