MERKEZ ADANA ŞUBE ANKARA ŞUBE ANTALYA ŞUBE BURSA ŞUBE DENİZLİ ŞUBE DİYARBAKIR ŞUBE ESKİŞEHİR ŞUBE GAZİANTEP ŞUBE İSTANBUL ŞUBE İZMİR ŞUBE KOCAELİ ŞUBE MERSİN ŞUBE SAMSUN ŞUBE TRABZON ŞUBE

· 

GENEL

· 

SMM

· 

ÜYELİK İŞLEMLERİ

· 

MİSEM

· 

EMO E-POSTA

· 

FERDİ KAZA SİG.

· 

İMZA YETKİSİ

· 

ENERJİ VERİMLİLİĞİ

· 

SORUN SÖYLEYELİM

· 

ENERJİ KİMLİK BELG.

· 

ENAZ (ASGARİ) ÜCRETLER

· 

YAPI DENETİM

· 

E-İMZA

· 

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI

· 

LPG SORUMLU MÜDÜRLÜK

· 

EMBK

· 

KVKK

TÜRKİYE ENERJİ ZAMLARINDA DÜNYA ŞAMPİYONU


 
EMO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu, bugün (26 Temmuz 2019) gerçekleştirdiği yazılı basın açıklamasıyla, Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde enerji fiyatlarının en çok artığı ülke olduğunu açıkladı. Son 16 yıllık dönemde elektrik, gaz ve yakıt dahil olmak üzere ortalama enerji fiyatları 3 katı aşkın artış gösterdiğine vurgu yapılan açıklamada, elektrik dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesinin artışlardaki etkileri de irdelendi. Açıklamada faturalarda gizleme hazırlığı yapılan dağıtım bedelinin 2009’dan bu yana 5 kat artığı ortaya konuldu. Açıklamanın tam metnine yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
 

 

BASIN 2019-6                                                                  26.07.2019
ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ BASIN AÇIKLAMASI 

Enerji Fiyatları AKP Döneminde 3 Kat Arttı... 

TÜRKİYE ENERJİ ZAMLARINDA DÜNYA ŞAMPİYONU 

 

OECD Enerji Endeksi Gelişimi

Ülkeler

2003

2019-Mayıs

Endeks Değişimi (Yüzde)

Türkiye

36,6

148,8

307

Letonya

40,5

108,4

168

Meksika

50,8

130,6

157

Estonya

45,8

114,9

151

İzlanda

44,2

109,6

148

Yunanistan

45,8

109,2

138

Birleşik Krallık

50,2

116,4

132

Litvanya

55,7

107,8

94

Şili

59

113,6

93

Slovenya

56,2

108

92

Macaristan

56,7

108,3

91

Belçika

65,4

119,6

83

Norveç

78,1

142,7

83

İrlanda

59,5

108

82

AB (28 ülke)

61,9

109,5

77

OECD Ortalaması

63,8

112,2

76

Fransa

66,6

116,1

74

İspanya

60,8

105,8

74

Portekiz

61,6

106,9

74

Çek Cumhuriyeti

63,3

107,5

70

Finlandiya

66,4

111,8

68

Polonya

62,1

104

67

Hollanda

70

116,5

66

ABD

67,3

111,3

65

Lüksemburg

65,4

108

65

İsveç

76,7

123,4

61

Kanada

72,2

113,2

57

Slovakya

65,7

102,1

55

İtalya

68,7

105,7

54

Avusturya

68,7

105,6

54

Almanya

68,7

105,6

54

İsrail

70,8

102

44

Danimarka

73,9

102,2

38

İsviçre

80,9

111,1

37

Japonya

77,2

104

35

Güney Kore

72,8

95,2

31

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü`nün(OECD) elektrik, gaz ve yakıt fiyat değişimlerini dikkate alarak hazırladığı tüketici fiyatları bazlı enerji endeksinde Türkiye açık ara zam şampiyonu oldu. AKP hükümetlerinin işbaşında bulunduğu 16 yıllık dönemde endeks değeri en küçük OECD ülkesi olan Türkiye, endeks değeri en büyük ülkeye dönüştü.  

OECD`nin 2015`i baz yıl (2015=100) alarak gerçekleştirdiği enerji endeksi çalışmasına göre; 2003 yılında 36,6 değerine sahip olan Türkiye`nin endeks değeri Mayıs 2019`da 148.8`e çıktı. İlk AKP hükümetinin kurulduğu 2003 yılından bu yana Mayıs 2019 itibariyle elektrik, gaz ve yakıt dahil olmak üzere ortalama enerji fiyatları 3 katı aşkın artış gösterdi. Aynı dönemde OECD ortalamasında artış yüzde 75 düzeyinde kalırken, Türkiye`de ise zam oranı yüzde 307 olarak gerçekleşti. 

Türkiye`nin açık ara zam şampiyonu olduğu sıralamada en yakın rakibi Letonya`da ise aynı dönemdeki fiyat artışları yüzde 168 düzeyinde gerçekleşti. Avrupa Birliği`ni oluşturan 28 ülkedeki fiyat artışları yüzde 77 ile OECD ortalamasının biraz üstünde şekillenirken, aynı dönemde ABD`de ise enerji fiyatları yüzde 65 oranında artış gösterdi. OECD ülkeleri içinde Güney Kore aynı dönemde yüzde 31 ile en az zam yapılan ülke oldu. Japonya ise yüzde 35 ile sondan ikinci sırada yer aldı.

Endeksin yıllar içindeki gelişimine bakıldığında 2003 yılında en alt sırada olan Türkiye`nin, hızlı bir tırmanışla OECD ortalamasını yakalayarak, geçtiği görülüyor. Türkiye`nin enerji fiyatlarında aşağı yönlü bir seyir izlediği döneme rastlanmazken, OECD ortalamasının bazı yıllarda bir önceki yıla göre düşerek, dalgalı bir seyir izlemesi dikkat çekiyor. Veriler, AKP`nin iktidar olduğu son 16 yılda enerji fiyatlarının düzenli bir biçimde artış gösterdiğine işaret etmektedir.

Enerji Zamları Enflasyonu Körüklüyor

Geçtiğimiz yılın verilerine bakıldığında ise; Türkiye`de zam oranı yüzde 19.4 olurken, OECD ortalamasının ise yüzde 7,5 düzeyinde kaldığı görülüyor. Bu yılın ilk 5 ayında ise Türkiye`deki artış oranı yüzde 9,9`a ulaşırken, OECD ortalaması ise yüzde 3,3 olarak şekillendi. 2019`un ilk beş ayında Türkiye`deki artış oranın OECD ortalamasının 3 katı olması endişe vericidir. Yenilenen İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerinin ardından 1 Temmuz 2019 tarihi itibariyle elektriğe yüzde 15 oranında yapılan zammın da yansımasıyla önümüzdeki aylarda Türkiye`nin endeks değeri bir kez daha artacaktır. 2019`un OECD ortalaması ile aramızdaki makasın giderek büyüdüğü, tüm sektörlerin temel girdisi olan enerjiye yapılan zamların enflasyonu körüklediği bir yıl olması kaçınılmaz gözükmektedir. AKP iktidara geldiği 2003 yılından bu yana uyguladığı enerji politikalarıyla ülkemizi, enerji yoksulluğu ve pahalı enerji gerçeğiyle karşı karşıya bırakmıştır. Elektrik başta olmak üzere doğalgaz ve akaryakıt zamlarıyla giderek daha pahalı enerji kullanan ülke konumuna geldiğimiz açıkça ortadadır.

 

 

Vergi Yükü Acilen Hafifletilmeli
Akaryakıt başta olmak üzere enerji faturalarındaki bedel, fon ve vergi yükleri de giderek artmaktadır. EPDK`nin 1 Temmuz`dan geçerli olmak üzere açıkladığı yeni elektrik tarifesine göre, 4 kişilik ailenin asgari yaşam standartlar için harcayacağı 230 kilovatsaatlik (kWh) enerjinin bedeli 142.2 TL`ye yükselmiştir. Söz konusu faturanın sadece yüzde 50.9`unu oluşturan 72.4 TL enerji bedelidir. Faturanın yüzde 29.7`sini oluşturan 42.3 TL dağıtım bedeliyken, TRT payı, belediye tüketim vergisi ve enerji fonu da dahil olmak üzere geriye kalan yüzde 19.3`sine denk gelen 27.5 TL ise fon ve vergilerden oluşmaktadır. Elektrik faturalarına diğer fon ve vergilere de KDV uygulanarak, verginin vergisi alınmaktadır. Temel girdi niteliğindeki enerji alanın dolaylı vergi toplamanın aracı gören bu anlayıştan bir an önce vazgeçilmelidir.

Dağıtım Özelleştirmeleri Faturayı Uçurdu
Türkiye`nin hem endeks değeri hem de artış hızı bakımından OECD ülkeleri içinde zirveye yerleşmesi, tüm dünyada enerji maliyetlerini artıran unsurlar olmakla birlikte ülkemizde özel bir durumun da olduğunun göstergesidir. Yaşanan zamların ardında özelleştirme ve piyasalaştırmaya dayalı enerji politikaları yatmaktadır. "Elektrikte 12.7 milyar dolarlık özelleştirme yaptık" güzellemeleriyle kamuoyuna sunulan elektrik dağıtım bölgelerinin özel sektöre devir işlemlerinin başladığı 2009 yılından bu yana, enerji fiyatlarındaki artış ivmelenmiştir. Özelleşen dağıtım şirketlerine aktarılan dağıtım bedelinin de faturalar içindeki payı, düzenli zamlarla artırılmaktadır. 1 Temmuz 2019 tarihli elektrik tarifesine göre; 4 kişilik ailenin (230 Kwh) ortalama faturası 57.3 TL`dir. Aradan geçen zaman diliminde bu rakam yüzde 148 artışla 142.2 TL`ye çıkmıştır. Aynı dönemde sonradan dağıtım bedeli altında birleştirilen iletim ve dağıtım bedellerin toplamı ise 7.01 TL`de kalmaktadır. Son tarifeyle birlikte dağıtım bedelinin aile faturalarına 42.3 TL olarak yansıdığı düşünülürse, özelleştirme sonrası dağıtım bedelinin yüzde 503 düzeyinde arttığı görülecektir. 2009`de faturanın yüzde 12`sini oluşturan dağıtım bedelinin, son tarifede faturanın yüzde 29.7`sinden sorumlu olması, dağıtım özelleştirmelerinin etkisini direkt olarak gözler önüne sermektedir. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu‘nun "kolay fatura" adı altına geçeceğini duyurduğu yeni fatura uygulamasında "dağıtım bedelinin" ayrı bir kalem olarak yazılmayarak gizlenmeye çalışılmasının altında yatan gerçek budur.


Özelleştirme bedelleri için uluslararası finans kuruluşlarından döviz bazlı aldıkları kredileri ödemekte zorlandıkları ifade edilen dağıtım şirketlerine, kârlı bir yapı sunulmasının toplumsa maliyeti çok ağır olmuştur.  Günümüzde temel bir insan hakkı olan enerjiye erişim; kamu hizmeti ilkesi kapsamında sağlanmalıdır. Enerjinin ucuz, kaliteli ve kesintisiz bir şekilde sunulması temel vatandaşlık hakkıdır. Özelleştirme ve piyasalaştırma uygulamalarında son vererek, kamunun yeniden inisiyatif aldığı bir yapıya dönüş sağlanmalıdır. Enerji alanının şirketlerin kârlarını artırma temelli yönetilmesi anlayışına son verilerek, bir an önce kısıtlı kaynaklarımızı en iyi şekilde değerlendirecek, kamu yararını esas alan siyasi ve ticari müdahalelerden uzak bir yapı kurulmalıdır.

Elektrik Mühendisleri Odası
İzmir Şubesi Yönetim Kurulu

26 Temmuz 2019

 

 

Dosyalar

Açıklamanın Tam Metni-PDF (265 KB)

Grafik ve Tablolar-DOC (96 KB)

Grafik-JPG (38 KB)



35. DÖNEM KURULLARI BELİRLENDİ

04.02.2024
 


Çok Okunanlar


SAYI 406: MESLEK ODALARI VAZGEÇİLMEZDİR!

EMO İZMİR ŞUBESİ 35. DÖNEM KOMİSYONLARI OLUŞTURULUYOR

YENİ DÖNEME HAZIRLANIYORUZ

2024`ÜN EN ÖNEMLİ SİBER GÜVENLİK TEHDİTLERİ - SEMİNER

TMMOB YEREL SEÇİM BİLDİRGESİ 2024 YAYIMLANDI

8 MART DÖVİZ ATÖLYESİ

YAŞASIN 8 MART!

EMO-GENÇ BUZ PİSTİ BULUŞMASI

8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ ETKİNLİKLERİ

35. DÖNEM ŞUBE YÖNETİM KURULU`NDAN KURUM ZİYARETLERİ

Okunma Sayısı: 233


Tüm Basın Açıklamaları

Sayfayı Yazdır



 
Oda aidatlarınızı kredi kartınızla güvenli bir ortamda ödeyebilirsiniz.
ÜYE HAKLARI VE GÜVENLİ AİDAT ÖDEME
 

COPYRIGHT © 2005-2024 TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI GENEL MERKEZİ
IHLAMUR SOKAK NO:10 KIZILAY/ANKARA
TEL: +90 (312) 425 32 72 (PBX) - FAKS: +90 (312) 417 38 18

KEP ADRESİ : emo.merkez@hs01.kep.tr

 
 
Key Yazılım Çözümleri A.Ş.