Serhat Özyar'ın anısını yaşatmak amacıyla EMO, Bilim ve Ütopya Kooperatifi ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği tarafından düzenlenen "Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü" bu yıl "Elektromanyetik Problemlerin Çok Seviyeli Hızlı Çokkutup Yöntemiyle Doğru ve Verimli Çözümleri" başlıklı doktora tez çalışmasıyla Dr. Özgür Ergül'le verildi. Seçici Kurul ayrıca ödül başvuruları arasındaki üç doktora tezini, "Serhat Özyar Onur Ödülü"ne değer buldu. Ödül töreni 26 Nisan 2010 tarihinde saat 16:00'da ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi'nin A Salonu'nda düzenlenecek.
 

EMO, Bilim ve Ütopya Kooperatifi ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği tarafından düzenlenen Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü, Seçici Kurul‘u 2010 yıllı için "Elektromanyetik Problemlerin Çok Seviyeli Hızlı Çokkutup Yöntemiyle Doğru ve Verimli Çözümleri" başlıklı doktora tez çalışmasıyla Dr. Özgür Ergül‘ü ödüle değer buldu. Seçici Kurul, Dr. Özgür Ergül‘ün çalışmasına ödül gerekçelerini şöyle açıkladı:

"Dr. Özgür Ergül, Bilkent Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı‘nda, Prof. Dr. Levent Gürel‘in danışmanlığıyla yaptığı ‘Elektromanyetik Problemlerin Çok Seviyeli Hızlı Çokkutup Yöntemiyle Doğru ve Verimli Çözümleri‘ başlıklı doktora tez çalışmasında, büyük elektromanyetik problemlerin formülasyonu için önerilen yöntemlerin nümerik çözümlerinin başarımını kapsamlı biçimde değerlendirmiş; nümerik çözüm açısından zorluğu bilinen problemlerde formülasyonların birleştirilme metodu için özgün öneriler yapmış; formülasyonun sayısal ortamda paralel işlemlere uygun hale getirilip birçok bilgisayar işlemcisi üzerinde aynı anda çalışmasını sağlayarak, farklı uygulamalarda kullanılabilecek hızlı ve etkin bir benzetim ortamı geliştirmiştir. Geliştirilen yöntemle milyonlarca bilinmeyen cinsinden ifade edilen problemler, yüksek doğrulukla çözülebilir hale gelmiştir.

Çalışma Problemlerin Çözümüne Katkı Sağlayacak
Büyük elektromanyetik problemlerin çözümü, son yıllarda üzerinde çok çalışılan ve uygulama açısından oldukça önemli bir konudur. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar ve yapılan özgün öneriler, örneğin anten ve radar benzetim ve tasarımları, nanoteknolojide metamalzemelerin elektromanyetik analizleri, kimyada Raman saçılımına yeni yaklaşımlar, biyolojide kırmızı kan hücrelerinden elektromanyetik saçılımın hesaplanarak bazı kan hastalıklarına teşhis konabilmesi gibi problemlerin çözümüne olanak sağlamaktadır. Yapılan çalışma, büyük elektromanyetik problemlerin nümerik çözümlerine yönelik tasarım araçları geliştirilmesine evrensel düzeyde önemli bir katkı getirdiği gibi, ülke bilim gündemine doğrudan hizmet etmekte ve ülke ekonomisine katkı potansiyeli taşımaktadır. Dr. Özgür Ergül‘ün konuyla ilgili olarak uluslararası saygın dergilerde yayınlanmış 26 makalesi bulunmaktadır."

3 Çalışmaya Onur Ödülü
Seçici Kurul, ayrıca bu yıl sekizincisi verilen ödül başvuruları arasındaki üç doktora tezini, "Serhat Özyar Onur Ödülü"ne değer bulmuştur. "Türkçe Geniş Dağarcıklı Konuşma Tanıma için İstatistiksel ve Ayırıcı Dil Modellemesi" başlıklı teziyle Dr. Ebru Arısoy, "Sonlu Cisimlerde Çarpma Karmaşıklığı Üzerine Sonuçlar" başlıklı teziyle Dr. Murat Cenk ve "Kablosuz Sistemlere Yönelik Titreşim Tabanlı bir Mikro Enerji Üretecinin Tasarımı, Üretimi ve Uygulaması" başlıklı teziyle Dr. İbrahim Sarı, Onur Ödülü almışlardır.

Seçici Kurul, "Türkçe doğal dil işleme" konusunda çalışan Dr. Ebru Arısoy‘un ödül gerekçesini şöyle açıklamıştır:

"Dr. Ebru Arısoy, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı‘nda Y. Doç. Dr. Murat Saraçlar‘ın danışmanlığıyla yaptığı ‘Türkçe Geniş Dağarcıklı Konuşma Tanıma İçin İstatistiksel ve Ayırıcı Dil Modellemesi‘ başlıklı doktora tez çalışmasında, ‘Türkçe doğal dil işleme‘ konusunda yapılmış birbirinden bağımsız görünen beş çalışmayı başarıyla biraraya getirmiştir: Konuşma tanıma, sözcük analizi, dağarcık dışı sözcükler problemi, öğrenme modelleri ve sesbilgisel bilgiyi biçim bilgisine katma. Tez çalışması, dildeki her cümleye bir olasılık atayan dil modellerinin kestirimi üzerinde yoğunlaşmış, dil modellemesinde sözcükler yerine sözcük-altı birimlerin başarımını araştırıp en uygun birimleri bulmuş ve dinamik dağarcık uygulamasıyla sözcük-altı birimlerden kaynaklanan problemleri azaltmıştır. Türkçe biçimsel çözümleyiciler arasında konuşma tanıma açısından yaptığı değerlendirme, yalnız Türkçe için değil, Türkçe‘ye benzer yapısı olan sondan eklemeli tüm diller için önem taşıyan uluslararası bir katkı sağlamaktadır."

İşlemleri Hızlandıran Katkı
Dr. Murat Cenk‘in ödül gerekçesinde ise şu ifadelere yer verildi:
"Dr. Murat Cenk, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Uygulamalı Matematik Enstitüsü, Kriptografi Anabilim Dalı‘nda, Prof. Dr. Ferruh Özbudak‘ın danışmanlığıyla yaptığı ‘Sonlu Cisimlerde Çarpma Karmaşıklığı Üzerine Sonuçlar‘ başlıklı doktora tez çalışmasında, eleman sayısı 2, 3 veya 4 olan sonlu cisimlerde tanımlanan n terimli polinom çarpmalarını hızlandırarak, literatürdeki en iyi sonuçları veren algoritmalardan daha iyi sonuçlar veren yeni yöntemler geliştirmiştir. Bunu yaparken, matematikteki cebir ve cebirsel geometride yer alan Riemann-Roch ve Hasse-Weil gibi kuramsal konuları, elektronik ve bilgisayar mühendisliği konularındaki fikirlerle birleştirmiştir. Elde edilen sonuçlar, bilgisayar bilimleri, kriptolojide sayısal imza, elektronikte donanım, kodlama kuramı gibi alanlarda işlemlerin daha hızlı yapılmasına olanak sağlayan evrensel katkılardır."

MEMS Tabanlı Enerji Üreteci
Dr. İbrahim Sarı‘ın ödül gerekçesi ise şöyle anlatıldı:
"Dr. İbrahim Sarı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makina Mühendisliği Anabilim Dalı‘nda Prof. Dr. Tuna Balkan‘ın ve ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği öğretim üyesi Doç. Dr. Haluk Külah‘ın ortak danışmanlığıyla yaptığı ‘Kablosuz Sistemlere Yönelik Titreşim Tabanlı bir Mikro Enerji Üretecinin Tasarımı, Üretimi ve Uygulaması‘ başlıklı doktora tez çalışmasında, Mikro Elektronik Mekanik Sistemler (MEMS) teknolojisi kullanarak, çevresel titreşimlerden yani hareket enerjisinden elektriksel enerji üretebilen dört çeşit mikro yapı geliştirmiştir. Biri diğeri üzerine daha üstün özellikler ekleyerek ulaşılan son mikro üreteç, özgün bir tasarım ve üretim sürecine sahiptir. Bu bağlamda, dar bantlı titreşen yapıların titreşim frekanslarının daha yüksek frekansa kaydırılarak enerji dönüşümü veriminin arttırılması ve üretim sürecinin başarıyla tamamlanarak prototip elde edilmesi, çok önemli teknik yeniliklerdir. Dünyada da, MEMS algılayıcıların gelişmesiyle iyice belirginleşen enerji sorununa çözüm bulmak amacıyla son yıllarda yoğun olarak çalışılmaya başlanan MEMS tabanlı enerji üreteçleri konusundaki bu çalışma, Türkiye için çok yeni ve türünün ilk örneği olan özgün bir katkıdır.

Ödül Hakkında
EMO, Bilim ve Ütopya Kooperatifi ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği tarafından düzenlenen Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü, "ülkemizde bilimsel araştırmanın kurumsallaştırılması ve bilim gücümüzün inşası için, üniversitelerimizdeki doktora programlarının desteklenmesi ve ülkemizin bilim gündemiyle ilişkilendirilmesi" amacını taşımaktadır. Doktorasını Türkiye‘de bir üniversitede tamamlamış, bu çalışmasıyla ülkemizin bilim gündemindeki temel sorunlardan birinin çözümüne katkıda bulunmuş ve daha önce bu ödüle aday olmamış genç bir araştırıcıya verilen ödül için herhangi bir alan kısıtlaması bulunmamaktadır.

Serhat Özyar Kimdir?
24 Nisan 2002 tarihinde yitirdiğimiz Dr. Serhat Özyar, bilimin ülke yaşamında maddi bir güç haline getirilmesine kendini adamış genç bir bilim insanıydı. Doktorasını ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde tamamlamış olan Serhat Özyar, yaşamını yitirdiğinde aynı bölümde öğretim üyeliği yapmaktaydı. Etkin bir araştırıcı ve özenli bir öğretmendi. Bilimsel çalışmayı yalnızca uzmanları ilgilendiren teknik bir uğraştan ibaret görmeyen, bilimsel yaklaşımın düşünsel yaşamın tüm alanlarına egemen kılınmasının gereğine ve önemine inanmış bir aydınlanmacıydı. Bilim ve Ütopya Dergisi ve Kooperatifi ile ÖDTÜ Öğretim Elemanları Derneği‘nin kurucularından olan Serhat Özyar, yaşamının sonuna kadar, gerek bu kuruluşların, gerekse EMO‘nun en etkin üyelerinden biri olarak faaliyet gösterdi. Özyar, bilimi tüm yönleriyle ülke hizmetinde olmasını hedefleyen bütünsel bakış açısını hiçbir zaman terk etmedi.

SERHAT ÖZYAR YILIN GENÇ BİLİM İNSANI ÖDÜLLERİ

2. Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2004)

-İçi Akışkanla Dolu Değişken Yarıçaplı Elastik Tüplerde Nonlineer Dalga Yayılımı
Dr. İlkay Bakırtaş-İstanbul Teknik Üniversitesi
-Mikrodalga Filtrelerinin Minyatürizasyonu için Yeni Planar Rezonatörlerin Tasarımı
Dr. Ceyhun Karpuz-Erciyes Üniversitesi

3. Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2005)

- Bitkisel Yağlardan Yeni Polimerler Sentezi
Dr. Tarık Eren-Boğaziçi Üniversitesi
-Seramik Pigmentlerin Üretimi, Karakterizasyonu ve Uygulaması
Dr. Emel Özel-Anadolu Üniversitesi

4. Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2006)

-Gerçekçi Kafa Modelleri Kullanarak Elektro-Manyetik Kaynak Görüntüleme
Dr. Zeynep Akalın Acar-ODTÜ
-Nadir Toprak-Katkılı Tek-Modlu Fiber Kuvvetlendiricinin Tasarım ve Optimizasyonuna Sıcaklığın Etkisi
Dr. Cüneyt Berkdemir-Erciyes Üniversitesi

5. Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2007)

-Protein Dizilimlerinin Homoloji Sezimi ve Sınıflandırma Amaçlı Bilişimsel Gösterimi
Dr. Hasan Oğul-ODTÜ
-Markov Atlamalı Doğrusal Sistemler İçin Geliştirilmiş Durum Kestirimi
Dr. Umut Orguner-ODTÜ

6. Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2008)

-Özelleştirmenin Kentsel Planlanmaya Etkileri: Türkiye Örneği (Ankara)
Dr. Şirin Gülcen Eren-ODTÜ

7- Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2009)

-Heterojen bir Akiferde Pompaj Kuyu Karakteristiklerinin Genetik Algoritma ile Belirlenmesi
Dr. Dr. Mustafa Tamer Ayvaz- Pamukkale Üniversitesi

8- Serhat Özyar Yılın Genç Bilim İnsanı Ödülü (2010)

-Elektromanyetik Problemlerin Çok Seviyeli Hızlı Çokkutup Yöntemiyle Doğru ve Verimli Çözümleri
Dr. Özgür Ergül-Bilkent Üniversitesi

Onur Ödülleri
-Türkçe Geniş Dağarcıklı Konuşma Tanıma için İstatistiksel ve Ayırıcı Dil Modellemesi
Dr. Ebru Arısoy-, Boğaziçi Üniversitesi
-Sonlu Cisimlerde Çarpma Karmaşıklığı Üzerine Sonuçlar
Dr. Murat Cenk-ODTÜ
-Kablosuz Sistemlere Yönelik Titreşim Tabanlı bir Mikro Enerji Üretecinin Tasarımı, Üretimi ve Uygulaması
Dr. İbrahim Sarı-ODTÜ