 |
Şube Yönetim Kurulu Başkanımız İslim ARIKAN`ın elektrik tarifelerine ilişkin basın açıklaması yazımız devamındadır
GAZİANTEP`TEN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞIMIZA ÇAĞRI Ülkemizde, elektrik fiyatları, genellikle günü üç zaman dilimine bölerek, her zaman diliminin de ayrı fiyatlandırılması yapılmıştır. Bu fiyatlandırma tercihine niçin başvurulduğunu anlamaya çalışırsak; Ülkemizin geriye dönük elektrik üretim ve tüketim profilleri incelendiğinde, 1940`lı yıllardan bu yana Sanayi Üretimimiz küçük atölyeler ya da küçük ölçekli fabrikalarda yapılmakta idi. Türkiye`de enterkonnekte sistemi mevcut değildi. Elektrik üretilen bölgede tüketiliyordu. Ülkemizde 24 saat üretim anlayışı, sanayileşme anlayışı gelişmediği için, İşletmeler gündüz çalışıp, gece durdukları için, Ülkemizin enerji üretim santrallerinin kapasiteleri gece atıl durumda kalmakta idi. Bu durum, hem işletme, hem maliyet açısından sorun teşkil ediyordu. O yıllarda elektrik üretimi genellikle stabil (dengeli) çalışması gereken kömür ve petrole dayalı santraller vasıtasıyla yapılmaktaydı. Bunlar gün içerisinde sürekli devreye girip, çıkması mümkün olmayan santrallerdi. Normalden daha fazla elektrik gücü ihtiyacı olduğunda dengeleyici unsur olarak da, küçük Hidroelektrik Santraller kullanılıyordu. Sonuç olarak, Ülkemizde Kurulu Elektrik Santrallerinin stabil çalışması için, durmaması için, fabrikaların tüketim rejimlerinde değişiklik planlanmış, fabrikaların çalışmalarının geceye kaydırılması amaçlanmıştır. Özendirici tedbir olarak da tarife değişikliğine gidilmiştir. Aslında 1940 yıllarda geçilmesi gereken tarife değişikliğine 1980`li yılların başında Gündüz, Puant ve Gece tarifesi uygulamaya geçmiştir. Özellikle de ticarethane ve meskenlerin bu saatlerde elektriği kullanması ile, 17:00- 22:00 arasında kullanılan elektriğe puant tarife (pahalı) uygulaması gelmiştir. Puant tarifedeki birim fiyat pahalı olunca, Üretim tipi uygun olan bazı işletmeler, puant saatte çalışmayıp, gündüz veya gece çalışmaya başlamıştır. O günün koşullarında uygulanan bir çözümdür. Ancak artık koşullar değişmiştir. Artık Ülkemizde, 24 saat esaslı, otomasyonla çalışan, sürekli üretim yapan işletmeler bulunmaktadır. Petro kimya ve kimya tesisleri, demir çelik tesisleri, araba üretim tesisleri gibi sanayide birçok sektörde, artık Ülkemiz batılı anlamda 24 saat esaslı çalışan tesislere sahiptir. Birçok işletmenin 17:00-22:00 saatleri arasında makinelerini durdurup, diğer saatlerde çalışma imkanı verimli olmaktan çıkmıştır. Ülkemizin günlük elektrik tüketimine baktığımızda da, eskisi gibi, puant saatlerle, diğer saatler arasında keskin bir değişim grafiği, keskin bir tüketim farklılığı bulunmadığı görülmektedir. Oluşan faklılıkta doğal olarak mesken, sosyal donatılar ve küçük ticarethanelerden kaynaklanmaktadır. Kurulu elektrik santrallerinin yeterli olması, RES, GES, HES`lerin ileriki süreçte hızla artması, artacağının düşünülmesi ile, artık bu tarifeler anlamını yitirmiştir. GES`in gündüz desteği, RES`in hem gece, hem gündüz desteği ile mevcut tarife amacını kaybetmiştir. Tek tarife uygulanması cazip gibi görünse de, toplumlar doğal olarak, puant saatlerde (17:00-22:00) yüksek elektrik tüketim eğilimi gösterirler. Bu artış eğilimini engellemek için, puant tarifesinin uygun olacağını, saatlerin mevsimsel ve coğrafi özelliklere göre iyi etüt edilmesi gerekliliğini düşünüyoruz. Üç zamanlı tarife yerine, gündüz ve gecenin birleştirilerek iki zaman dilimli tarifenin uygun olacağı kanaatindeyiz. Zaten, mevcut üç zamanlı tarifede meskenlerde, küçük esnaf ve sanatkarlarda, ticarethanelerde mevcut birim fiyatların adil olmadığını da düşünmekteyiz. Adı geçen sektörler üretim değil, toplumun ihtiyacı olan hizmet sektörleridir. Söz konusu faaliyetlerinden dolayı bu sektörlerin çalışma saatlerini değiştirme imkanı bulunmamaktadır. Örneğin market, kuaför, kasap, tamirhane, v.b gece 22:00 dan sonra çalışmamaktadır. Bunların puant tarifeye maruz kalmaları adil ve anlaşılır değildir. Sanayi de kullanılan elektrik faturasında bulunan yüzde 2‘lik TRT payı 1 Temmuz itibariyle kalkmıştır. Mesken ve ticarethane aboneleri, %2 olarak ödemeye devam etmektedir. Tarifelendirmede vergiler, fonlar dahil daha adil bir tarifelendirme yapılmasını beklemekteyiz. Çalışma saatlerini değiştirme imkanı olmayan özellikle küçük esnafımız için ayrı bir tarife oluşturulmasını, ilk etapta Esnaf Odalarına kayıtlı esnafların tarifelerinin Sanayi (Alçak gerilim) tarifesiyle eşitlenmesinin daha hakkaniyetli olacağı düşünülmektedir. Böylece Odalara kayıt olma konusu da teşvik edilmiş olacaktır. Yetkililerin tarife sistemini tekrar ele almalarını, konunun paydaşları ile ortak bir karar oluşturulmasını, tüm Ülkede uygulanan ve sorun haline gelmeye başlayan bu konunun önemsenerek yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. İslim ARIKAN Elektrik Mühendisleri Odası Gaziantep Şube Başkanı
|
 |
 |
Çok Okunanlar |
|
|
|