GÖRÜŞ / RAPOR

TMMOB

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

40. OLAĞAN GENEL KURULU

ÖRGÜTLENME KOMİSYONU RAPORU

08 Nisan 2006

EMO; kuruluş amacı ve yasası gereği kamu yararına çalışan bir meslek örgütüdür. Bünyesinde elektrik, elektronik, bilgisayar, biyomedikal mühendislerini toplamış olan EMO; kendi meslek alanlarındaki düzenlemeleri yapan meslek örgütü olmanın  yanı sıra demokrasi mücadelesinden, barıştan, insan haklarından, emek ve emekçiden yana tavır alan saygın bir mücadele örgütüdür.Türkiye'nin şu an içinde bulunduğu dönem gözönüne alındığında, EMO'nun  önümüzdeki çalışma donemi içerisinde, ülkenin demokratikleşmesi ve halkların birarada kardeşçe yasayabileceği bir ortamın sağlanması mücadelesine aktif katkısını devam ettirmesi gerekmektedir. Odamız; enerji sektöründe son 20 yıldır gerçekleştirilmeye çalışılan özelleştirmeye karşı mücadelede, ısıtılıp ısıtılıp tekrar önümüze getirilmeye çalışılan nükleer santrallara karşı mücadelede, telekomünikasyon alanındaki özelleştirme ve istihdam politikasına karşı mücadelede vb. mücadelelerde üstüne düşen görevleri başarıyla yerine getirmenin yanısıra doğrulara ve yapılması gerekenlere dair söylemleri ile kararlı, tutarlı, saygın kimliğini geliştirerek korumuştur.

Ülkesine, mesleğine, onuruna sahip çıkan; bağımsız, demokratik bir Türkiye ve insanca yaşamı hedefleyen Odamız, bu amaçlar doğrultusunda her dönem örgütlenmesini tartışmak ve geliştirmek zorundadır. EMO; ancak örgütlenmesini tartışarak meslek ve mücadele örgütü bütünlüğünün gereklerini yerine getirip, güçlenebilir. Oda faaliyetlerinin, Odamızın bugün yüklendiği sorumluluklar ve misyon gözönünde bulundurulduğunda, belirli sayıda  kişinin olağanüstü yetenek, gayret ve özverileri üzerinden yürültülmesinin olanaksızlığı açıktır. Eskiden beri gelişmeleri ve çalışmaları kendi birikim ve yeteneklerimizin düzeyi ile sınırlamaksızın; yeteneği, isteği ve zamanı olan herkesin katkısına açık olarak tanımlanan Oda’daki demokrat mühendislerin misyonunun bir boyutu, bugün özel olarak öne çıkarılmalıdır: EMO'nun çalışmaları ve mücadelesi, EMO'nun bugününü ve geleceğini kucaklayacak kadroları kazanmaya ve yetiştirmeye hizmet edecek şekilde örülmelidir. Bu açıdan hiç bir gecikmeye ve kararsızlığa düşülmeden örgütlenme konusunda mevcut durumu olanaklar, karşı karşıya olunan görevler ve muhtemel hedefler gözetilerek tartışıp çözümler üretmeliyiz. Ancak, böylece EMO'nun yetkinleşmesi, meslek alanındaki gelişmelere ilişkin zaman kaybetmeksizin sağlıklı tavır alması ve demokratik yapısının güçlenmesi sağlanabilir.

Bütün bunlardan yola çıkarak üye olmayan meslektaşlarımızın Oda’ya kayıtlarının gerçekleştirilmesi, üyelerin örgüte katkılarının arttırılması, çalışmalara katılımlarının sağlanması, oda- temsilcilikler- işyeri temsilcilikleri – mesleki ve kültürel komisyonlar üzerinden üyelerle ortak gündemlerin oluşturulup, ortak görüş ve ortak iradenin yaratılması ve bunun mücadelede ortaklaştırılmasının önemi açıktır. Meslek alanlarımızdaki gelişmeler, özelleştirme politikaları sonucu kamuda çalışan üyelerimizin iş güvencelerinin ortadan kaldırılmasına yönelik girişimler, plansızlık nedeni ile sistematik olarak meslektaşlarımız arasında görülen işsizlik, meslek odalarının işlevlerinin kırılmasına yönelik girişimler, örgütsel işleyişimizin aşması gereken sorunlar olarak öne çıkmaktadır.

TMMOB tarafından yapılan dönemsel araştırmalarda üyelik oranlarında düşüş eğilimi belirlenmektedir.1982 Anayasası’ndan önce zorunlu olan Oda üyeliğinden dolayı üyeleşme oranı % 100 iken, 2003 sonu itibariyle bu oran % 54'e, günümüzde ise % 50'nin hemen altına düşmüştür. Meslek disiplinimizde her yıl mezun olan yaklaşık 5 bin öğrencinin sadece 1/3'ü Odamıza üye olmaktadır. Bu da bize TMMOB genelinde ve EMO özelinde örgütlenme konusunun tartışılmasının önemini göstermektedir. TMMOB bu amaçla ana teması “değişim sürecinde Türkiye’de mühendis ve mimar” olarak belirlenen mühendislik - mimarlık profili çalışması başlatmıştır. Bu çalışmayla; Türkiye'deki meslek odası üyesi olan/olmayan ve eğitimde kazandığı mesleğini icra eden/etmeyen mimar ve mühendislerin güncel durumu hakkında bilgiler derleyerek  onların;

-Mesleklerini uygulama süreçlerine ve bu süreçlerin zaman içindeki ve küreselleşen dünyadaki yönelimlerinin kıyaslanmasını,

-Mesleklerine ve mesleki uygulama süreçlerine ilişkin düşünce ve yaklaşımlarını,

-Mesleklerini icra ettikleri işyerlerindeki değişimi,

-Sosyo-ekonomik konumları ile meslek içi sosyo-ekonomik konum farklılıklarını ve bu farklılaşmaları yaratan etmenleri,

-Dünya'ya ve Türkiye'ye bakışlarını, sosyo-politik ve sosyo-kültürel değerlendirmelerini ve yönelişlerini,

-Genelde TMMOB'a, özelde de kendi meslek odalarına bakışlarını, onlardan beklentilerini ve onlarla ilişkilerini saptamak, amaçlanmıştır.

Odamız da,  bu anket çerçevesinde toplam 348 örnek üzerinden bu çalışmayı yürütmektedir. Bu çalışma sonucunda  küreselleşen dünyada mühendisin değişen çalışma koşulları, işyeri tanımı, eğitimi, ekonomik durumu, sosyo-politik ve sosyo-ekonomik durumuna ilişkin güncel ölçülebilir verilere dayanarak çıkarsamalarda bulunularak, genelde TMMOB özelde de EMO örgütlülüğünde temel dayanak olarak  kullanabilecek sonuçlara sahip olunacaktır.

Örgütlülüğün temellerinin üniversitelerden başlamasına yönelik olarak EMO-GENÇ öğrenci örgütlenmesi, bu konuda önemli işlev taşımakta ve verimli çalışmalar üretmektedir. Üniversitelerin Elektrik, Elektronik, Bilgisayar, Biyomedikal Mühendislikleri bölümlerinde okuyan öğrencilerimizin Odayla bütünleşmesini sağlayacak, öğrenim süreçleri boyunca karşılaşabilecekleri sorunların aşılmasında yardımcı olacak ve ileride meslektaşımız olarak aramızda yer alacak EMO-GENÇ  kurumsal yapısının güçlendirilerek genişletilmesi sürdürülmelidir. Dönem içinde bu amaçla EMO Genel Merkezi ve şubelerimiz tarafından üniversitelerde mesleği tanıtan, Oda politikaları ve mesleki etik değerlerinin aktarıldığı toplantılar düzenlenmiş, gelecekteki meslektaşlarımızın Oda’ya ve meslek alanlarına ilişkin bilgilenmelerine olanak sağlanmıştır. Merkezi olarak düzenlenen EMO-GENÇ  Kurultayı’nda şubelerden gelen EMO-GENÇ üyeleri kendi aralarında sorunlarını ve çözüme dair görüşlerini tartışmışlardır. Bu genel kurullar döneminde EMO-GENÇ yapılanmasından  gelen genç mühendis arkadaşların örgüte önemli bir dinamizm kazandırdığı, aralarından bazılarının yönetimlere aday olduğu bazılarının da yönetimlere girdiği gözlemlenmiştir. Bu da  EMO-GENÇ çalışmasının bütün eksikliklerine rağmen EMO'nun geleceğine ilişkin ne kadar önemli olduğunun  bir göstergesi olmuştur.

EMO'nun belgelendirerek sürdürdüğü meslek alanının düzenlenmesi çalışmalarının küreselleşmenin ve AB'ye katılımın emperyalist etkileri karşısında (akreditasyon, mesleki tanımlılık, serbest dolaşım vb. konularda) bu düzenlemenin yeni boyutlar kazanması ve bir mücadele süreci olarak örülmesi gerekmektedir.

EMO'nun önüne koyduğu bütün mesleki çalışmaları yürütebileceği yer-ofis ortamı ve donanımı, bilgisayar-iletişim altyapısı, dergi-yayın gibi araçlara ve altyapıya ihtiyacı vardır. Önümüzdeki dönem fiziki altyapı yeni satın alınılan hizmet binalarının düzenlenmesiyle yeni olanaklara kavuşacaktır. Ancak en önemlisi bütün bu hizmetleri istikrarlı, tutarlı, verimli ve gelişmeleri de kucaklayacak şekilde yürütecek çok geniş bir kadro yığınağına ihtiyaç bulunmaktadır. Bu kadrolar; belirlenen hedeflere ulaşma uyumunu yakalayan (amatör ruhla çalışan) yöneticiler, Oda çalışanları ve profesyonellerin yanı sıra, Oda faaliyetleri için seferber edilen üyeler ve Oda dışı uzmanları, akademisyenleri kapsayan bir havuz oluşturularak beslenmelidir. Bu kadro havuzunun, bilimsel-teknik ve uygulama alanları ile yeni genç katılımcıların sağlanması açısından kendini sürekli yenileyip, yeniden üretebileceği/çoğaltabileceği dinamik bir yapısı olmalıdır. Ancak böylesi bir yapıyla sürece ilişkin gelişmeler takip edilip gerekli refleksler zamanında geliştirilebilir.

Bilgisayar Mühendisliği Meslek Dalı Ana Komisyonu sürdürülmeli, Bilgisayar Mühendislerinin Oda içerisine sayı ve niteliklerinin artmasına özen gösterilmeli ve daha genel olarak meslek alanlarımızın geliştirilmesine yönelik olarak gereksinim duyulan uzmanlık alanlarında meslek dalı komisyonları oluşturulmalıdır.

Her alanda uzmanlaşmanın yaşandığı ve bilimsel teknik bilginin hızla geliştiği günümüzde, değişik alanlardaki mühendislik uygulamalarının yeni bilgilerin edinilmesini gerekli kıldığı ve eğitim sürecinin örgün eğitim kurumlarından sonra mesleki uygulama aşamasında da kesintisiz sürmesini gerektirdiği bir gerçektir. Yaşam boyu eğitim olarak adlandırılan bilgi yenileme sürecinin mesleki yeterlilik için bu vazgeçilmezliği gerçeğini gözeterek elektrik, elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği alanlarında mesleki yeterliliğin geliştirilmesi gereksiniminin karşılanması amacıyla kurulan MİSEM, üyeye ulaşmada önemli bir oluşumdur. Dönem başından bugüne kadar 4877 üye MİSEM bünyesinde düzenlenen eğitimlere katılmıştır. Bu da genel üye toplamının % 15'ine denk gelmektedir. MİSEM bünyesindeki eğitim programları sadece merkezi olarak Ankara'da değil, örgütün bütün şubelerine yaygınlaştırılarak  gerçekleştirilmiştir. Uygulanan eğitim programları , Oda tüzük ve yönetmelikleri yanı sıra faaliyetlerini aktarmada, EMO politikalarını anlatarak üye ile buluşmada çok önemli bir örgütlenme unsuru haline gelmiştir. Eğitim programlarında yalnızca mesleki/teknik bilgiler aktarılmamakta, üyelerimizin çalışma yaşamında karşılaştıkları güçlüklere ilişkin çözüm önerileri de sunulmaktadır. Mühendislik mesleğinin hakettiği saygın konuma ulaşabilmesi için atılması gereken tüm adımlar bu eğitimlerde tartışmaya açılmakta, meslektaşlar arası dayanışmanın geliştirilmesi için ortam sağlanmaktadır. Üyeler  eğitim programları sırasında sektördeki gelişmelere ilişkin bakışlarını Oda temsilcilerine aktarmakta, EMO'dan taleplerini gündeme  getirmektedirler. Bu platform EMO örgütlülüğünün geliştirilmesi, üye ile ortaklaşılması noktasında verimli bir şekilde kullanılmaktadır. Önümüzdeki dönemde üyelerin talepleri ve sektördeki gelişmeler doğrultusunda yeni eğitim programları düzenlenmeli, MİSEM üzerinden Oda üye buluşması organik örgütlenme ilişkisi olarak işlevli kılınmalıdır.

Elektrik-Elektronik, Elektronik, Elektronik ve Haberleşme ve Bilgisayar Mühendisi uyelerimizin iş alanlarını geliştirmek üzere bu alanların düzenlenmesi, mevzuatın oluşturulması ve düzenlenmesi ve üyelerimizce üretilen hizmetlerin değer bulması amacıyla EMO denetimi ve belgelendirme çalışmaları sürdürülmelidir.

MİSEM dışındaki teknik eğitim kurs, seminer, kongre ve sempozyumlar da, Oda-üye ilişkilerinde önemli bir işlev görmüştür. Bu tür etkinlikleri gerçekleştiren şubelerin genel kurullarının katılım açısından daha yoğun olduğu gözlenmiştir. Bu çalışma döneminde merkezi olarak düzenlenen sempozyumların şubelere yaygınlaştırılması, şube örgütlenmelerine önemli katkılarda bulunmuştur. Önümüzdeki dönemde; merkezi olarak düzenlenen sempozyumların, örgüt geneline yaygınlaştırılmasının küçük şubelerin örgütlenmesi ve kurumsallaşması açısından yararlı olacağı inancındayız.

Meslek ve mücadele örgütü olmanın diyalektik bütünlüğünü ifade eden EMO kimliğinin örgütün her biriminde özümlenerek içselleştirilmesi ile EMO'nun yetkinleşmesi, kendi alanlarına ilişkin çözümler üretmesi gerekli refleksleri zamanında üretmesi ve demokratik yapısının güçlenmesine yönelik uğraşlar artarak devam etmelidir. Bu çabalar şubeler düzeyinde olduğu kadar il-ilçe temsilcilikleri düzeyinde de EMO görüş ve çalışmalarının kamuoyuna yansıtılmasındaki  etkinlik ve temsil niteliklerinin yükseltilmesine yönelik altyapının geliştirilmesi, eğitim ve bilgilendirme çalışmaları artırılmalıdır. Bu temelde EMO örgütlenme anlayışını yeniden değerlendirmek ve geliştirmek durumundadır. Üyelerle çalışma ortamında kurulacak örgütsel ilişkileri güçlendirmek üzere alışılagelen İşyeri Temsilciliği kavramı ile yetinilmeyerek üyelerin yoğunlaştığı çalışma bölgeleri ve sektörleri gözeten temsilcilikler oluşturulması ve işletilmesi konusunda farklı birimlerdeki deneyimler de gözetilerek temsilcilik yapılanmasında yeni açılımlar getirilmelidir. Ayrıca örgütlenme problemini sadece üyelerinin Oda'ya katılımı açısından almayan EMO, ülkenin demokratik özgürlükçü bir hukuk devleti olmasının en temel güvencesinin üyelerinin sendikalaşması olduğu bilinciyle bu yönde yaptığı vurguları işyerleri temelinde geliştirmek durumundadır.

Her birim, Danışma Kurulu vb. demokratik katılım mekanizmalarını yeniden yapılandırıp işler kılmalı, yaşanılan deneyimler ışığında bu yapıların benzer biçimlere kavuşturulması hedeflenmelidir.

Ülkemizdeki istihdam problemi göz önüne alındığında yeni mezun meslektaşlarımızla buluşabilmenin önemli bir yolu iş bulma konusundaki sorunlarına yardımcı olmaktan geçiyor. Şubelerimizde bir veri tabanı oluşturularak, iş arayan üyelerimiz ile mühendis ihtiyacı olan firmalar sistematik olarak takip edilmeli, üyelerimizin daha hızlı ve kendisine uygun işe yerleşme olanağı artırılmalıdır. Kimi şubelerimizde uygulanan bu yöntem daha da geliştirilerek tüm şubelerimize yaygınlaştırılmalıdır.

Üyelerin aktif katılımını sağlayıcı olmak üzere temel alınan birlikte düşünme, birlikte karar alma, birlikte değerlendirme yaklaşımı örgütün birimleri ve organları düzeyinde arttırılmalıdır. Giderek büyümekte olan kurumsal yapımızın mevzuatçılığa boğularak örgütün dinamik, demokratik ve demokratik merkeziyetçi özelliklerini teslim alması tehlikesine dikkat etmek zorundayız. Her birey, her organ ve her birim kendi özgül duruş noktasından hareketle sorgulayıcı olabilmeli, çalışma ve gelişmelere katkı koyucu olabilmelidir. Örgütü sahiplenmenin de bu yöndeki sağlıklı yaklaşım ölçüsünde olacağı açıktır.

EMO yukarıdaki görüşleri örgütsel yapısına yansıtmak yönünden pek çok olumlu- birikimli unsuru, yapılanmayı, deneyimi bünyesinde bulundurmaktadır. Yeter ki  deneyim zenginliklerimizi paylaşarak ve ortaklaşarak ortak hedeflerimiz doğrultusunda seferber edebilelim; ufkumuzu bugünle sınırlamaksızın, yetmişinde zeytin diker gibi harcadığımız emeklerin geleceğe de olumlu katkılar sunması anlayışını hayata geçirip etkin kılabilelim.

ÖRGÜTLENME KOMİSYONU  ÜYELERİ

Cem KÜKEY, Haşim AYDINCAK, Mahir ULUTAŞ, İdris EKMEN, Ertan BEYAZIT, Ercan GÜLMEN.

08 Nisan 2006