YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
EMO tarafından açılan 2 ayrı davada Danıştay hem yönetmelik hem de TSE satandardı için iptal kararı verdi
 

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından açılan 2 ayrı dava soncunda asansör farmalarında elektrik/elektronik mühendislerinin istihdamının zorunlu olduğu yönünde karar verildi. Danıştay Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği‘ndeki "asansör monte eden" ve "yetkili servis" tanımları elektirik/elektronik mühendisi ibaresi içermediği gerekçesi ile iptal edildi.

BAKANLIK KARARI TEMYİZE GÖTÜRDÜ

Yine EMO tarafından açılan diğer bir dava sonucunda da Türk Standartları Enstitüsi‘nün (TSE) " Yetkili Servisler- Asansör, Yürüyen Merdivenler ve Yürüyen Yolcu Bantları için Kurallar"ın  (TS12255 satandardı) "Yetkili Servis" başlıklı maddesi ile "Çalışanların özellikleri ile ilgili kuralları" belirleyen maddesi Danıştay tarafından aynı gerekçe ile iptal edildi.

Öte yandan, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı‘nın Danıştay‘ın kararını temyize götürdüğü öğrenildi.

ASANSÖR FİRMALARINDA ELEKTRİK/ELEKTRONİK MÜHENDİSİ ÇALIŞTIRILMASI ZORUNLU MU? DEĞİL Mİ?

Danıştay 10. Dairesi, "yetkili servis" tanımını; asansör yetlili servisleri bünyesinde elektrik elektronik mühendislerinin görev alacağına dair düzenleme olmaması nediyle iptal etti. "Yetkili servis" asansör monte edenin, asansörlerin bakım hizmetini yürütmek için sorumluluğu kendine olmak üzere noter huzurunda yapılan sözleşme ile yetki verdiği TSE Hizmet Yeterlilik Belgesine sahip gerçek veya tüzel kişiyi ifade ettiği" belirtilen Danıştay kararında, ilgili mevzuat incelenerek, iptal gerekçesi şöyle dile getirildi:

"...insanların ve/veya yüklerin taşınmasına yönelik bir tertibat olan asansörlerin, uygulama sürecinde yüksek riskli sanayi ürünü grubunda yer aldığı; bu nedenle hizmete alındıktan sonra can ve mal güvenliğini sağlamak amacıyla aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin yetkili mühendislerce yapılması gerektiği; bir başka ifade ile asansörlerin aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin gerçek veya tüzel kişilerce istihdam edilecek Elektrik/Elektronik ve Makine Mühendisleri eliyle yapılmasının kamu yararına ve hizmetin gereklerini uygun olduğu, davalı idarece de aksinin iddia edilmediği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, Yönetmeliğin 4. Maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendindeki ‘Asansör monte eden` ve (ğ) bendindeki ‘Yetkili servis` tanımlarında, Elektrik/Elektronik Mühendislerine yer verilmemesinde, can ve mal güvenliği açısından hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygunluk bulunmamaktadır."

Yine EMO tarafından TSE tarafından yürürlüğe konulan "Yetkili Servisler-Asansörler, Yürüyen Merdivenler ve Yürüyen yolcu Bantları için Kurallar" (TS 12255 Standardı) hakkında açılan davada da yetkili servis tanımı ve çalışanların özellikleri ile ilgili kuralların yer aldığı madde aynı gerekçelerle iptal edildi. Her iki madde için de iptal kararı elektrik/elektronik mühendisi zorunluluğuna yer verilmemesine dayanırken, "...tanımda Elektrik/Elektronik mühendisine yer verilmemesinde can ve mal güvenliği açısından hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygunluk bulunmadığı" vurgusu yapıldı.

SEKTÖRE YANSIYAN GÖRÜŞ VE DEĞERLENDİRMELER

"ASANSÖR YÖNETMELİĞİ MÜHENDİS HİZMETİNİN DIŞARIDAN ALINABİLECEĞİNE İŞARET EDİYOR"

Elektrik Mühendisleri Odası‘nın (EMO) itirazı sonucu İşletme ve Bakım Yönetmeliği ile TSE 12255 Standardı‘nın Danıştay‘ca iptal edilen ilgili maddelerine ilişkin sektör mensupları ve yetkililer ile yaptığımız değerlendirmede ise ağırlıklı görüşler şöyle:

"Asansör tasarımı şüphesiz mühendislik bilgisi gerektiren ve mühendislerce yapılması gereken bir iştir. Ancak halihazırdaki 95/16 AT Asansör Yönetmeliği mühendislik hizmetlerinin gerektiğinde firmalarca dışarıdan satın alınmak suretiyle de karşılaşılabileceğine bize işaret etmektedir. Yönetmelikteki modüller ve prensipleri buna imkan sağlamaktadır. Ayrıca çok yakın bir zamanda davaya konu olan İşletme ve Bakım Yönetmeliği‘de yenilenecektir. Dolayısı ile mahkemenin de kararı "yok" hükmünde olacaktır. Dava açan EMO Asansör Yönetmeliğini‘de mahkemeye vermiş ancak davayı kaybettiler. Bu yüzden sözkonusu mühendislik tanımı ve çeçevesi Asansör Yönetmeliği‘nde  nettir ve referans olarak yeterlidir. Yürürlükteki mevzuat neye nasıl izin veriliyorsa ve çerçevesi nasıl çizilmişse buna uymak gerekmektedir. Aksi durum sektörde belirsizlik yaratır"

"BAKIMI KİMİN YAPMASI GEREKTİĞİNİN TANIMI NET DEĞİL"

"Asansör mutlaka mühendislik hizmetlerinin içinde olması gereken bir taşıma aracıdır. Zaten sınıfı itibariyle "Çok tehlikeli" ve "tehlikeli işler" sınıfına girmektedir.

Netice olarak "çok tehlikeli işler" sınıfına dahil edilen, tasarımının mutlaka mühendislerce yapılması gerektiğine hükmedilen, aylık bakımlarının ve yılda en az bir kez yıllık kontrollerinin yapılması yönetmelikle bağlanan hatta bununla da yetinilmeyip ilgili bakanlığın piyasa gözetimi ve denetimi adı altında yürüttüğü denetim faaliyetleriyle ciddi bir kontrol mekanizmasına tabi tutulan asansörlerin firmaların bünyesinde gerekli eğitimi almış tekiker ya da usta statüsündeki kadrosuyla aylık bakımları yapılabilir ancak nihai kontrolün mutlaka mühendisce yapılması zaruri bir durum ortaya koymakta.

Ama maalesef İşletme ve Bakım yönetmeliğinin ilgili maddesinde ‘yetkili mühendis‘ kavramı bulunmasına rağmen, işleyiş ve tanıtımının çerçevesi net çizilmediği için bu tür anlaşmazlıklar ve belirsizlikler de ortaya çıkmaktadır"

"DÜNYANIN HER YERİNDE TEKNİK İŞLERE MÜHENDİSLER BAKAR AMA..."

"Avrupa Birliği ülkeleri ile diğer batılı devletlerde mühendislik hizmeti gerektiren tüm işler yine yetkili mühendislerce yerine getirilir. Bu doğru bir yaklaşımdır. Ve bizim ülkemizde de bu şekilde olması ve algılanması gerekir. Ancak bu da bir gerçek ki , bizim ülkemizde insanların büyük çoğunluğunun yaklaşımı, algısı ve uygulama prensipleri henüz Batılı ülkeler seviyesinde değil! Dolayısıyla mevzuattaki  tanımların daha net ve herkesçe anlaşır ve hiçbir anlaşmazlığa yer verilmeyecek şekilde düzenlenmesi önem taşımaktadır. İşletme ve Bakım Yönetmeliği‘ndeki  ‘yetkili servis" "yetkili mühendis‘  ‘bakımcı firma‘ gibi tanımların ve işlevlerinin net bir şekilde çizilmesi çok önemli olup, davaya konu edilebilecek yaklaşımları ve belirsizlikleri de ortadan kaldıracaktır"

EMO İZMİR ŞUBESİ ASÖNSÜR KOMİSYONU BAŞKANI BÜLENT ÇARŞIBAŞI‘NIN GÖRÜŞLERİ:

"ASANSÖR MÜHENDİSLİK İŞİDİR"

Asansörlerin sadece Elektrik/Elektronik ve Makine mühendisliği disiplinlerinin meslek alanına girdiği, asansörlerin tasarımından, projelendirilmesine, montajından işletilmesine, bakımından periyodik kontrolüne kadar bir mühendislik hizmetidir.

Asansör tasırımı, projelendirilmesi, malzemesi, montajı risk değerlendirilmesi, bakımı ve revizyonu, periyodik kontrolü, iş güvenliği, enerji verimliliği, mevzuat ve ilgili standartlar konusunda teorik ve uygulamalı bilgiye sahip Odalar tarafından belgelendirilmiş, uzmanlaşmış Elektrik/ Elektronik ve Makine mühendisleri tarafından yapılması gerekmektedir.

18.11.2008 tarih ve 27058 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren ASansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği‘nin 4. Maddesi‘nin 1.Fıkrası‘nın (b) bendindeki  "Asansör Monte Eden" ve (ğ) bendindeki "Yetkili Servis" tanımları ile Türk Standartları Enstitüsü tarafından yayımlanan "TS 12255/Şubat 2006 Yetkili Servisler, Asansörler, Yürüyen Merdivenler ve Yürüyen Yolcu Bantları için Kurallar" Standardı‘nın 3.1.Maddesi‘ndeki "Yetkili Servis" ile 4.4.2 Maddesi‘ndeki "Çalışanların Özellikleri Kurallar" başlıklı bölümde, "Elektrik ve/veya Elektronik Mühendisi" kavramının yer almaması nedeniyle anılan yönetmelik maddelerinin iptali ile ilgili Danıştay‘da 2009 yılında ve daha sonraki tarihe açılan iki dava ile mühendis tanımı yerine Asansörlerde Elektrik ve/veya Elektronik Mühendisi çalıştırılması kabul edilmiştir.

Konu ile ilgili EMO‘nun görüşü aşağıdaki gibidir.

ASANSÖR FİRMALARINA ELEKTRİK/ELEKTRONİK MÜHENDİSİ ZORUNLULUĞU

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından açılan 2 ayrı dava sonucunda asansör firmalarında elektrik/elektronik mühendislerinin istihdamının zorunlu olduğu yönünde karar verildi.

Danıştay, Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği`ndeki "asansör monte eden" ve "yetkili servis" tanımlarını elektrik/elektronik mühendisi ibaresi içermediği gerekçesiyle iptal etti. Yine EMO tarafından açılan diğer bir dava sonucunda da Türk Standardları Enstitüsü`nün (TSE) "Yetkili Servisler-Asansörler, Yürüyen Merdivenler ve Yürüyen yolcu Bantları için Kurallar"ın (TS 12255 standardı) "Yetkili Servis" başlıklı maddesi ile "Çalışanların özellikleri ile ilgili kuralları" belirleyen maddesi Danıştay tarafından aynı gerekçe ile iptal edildi.

Danıştay 10. Dairesi, "yetkili servis" tanımını; asansör yetkili servisleri bünyesinde elektrik-elektronik mühendislerinin görev alacağına dair düzenleme olmaması nedeniyle iptal etti. "Yetkili servisin, asansörü monte edenin, asansörlerin bakım hizmetini yürütmek için sorumluluğu kendinde olmak üzere noter huzurunda yapılan sözleşme ile yetki verdiği TSE Hizmet Yeterlilik Belgesine sahip gerçek veya tüzel kişiyi ifade ettiği" belirtilen Danıştay kararında, ilgili mevzuat incelenerek, iptal gerekçesi şöyle dile getirildi:

"...insanların ve/veya yüklerin taşınmasına yönelik bir tertibat olan asansörlerin, uygulama sürecinde yüksek riskli sanayi ürünü grubunda yer aldığı; bu nedenle hizmete alındıktan sonra can ve mal güvenliğini sağlamak amacıyla aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin yetkili mühendislerce yapılması gerektiği; bir başka ifade ile asansörlerin aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin gerçek veya tüzel kişilerce istihdam edilecek Elektrik/Elektronik ve Makine Mühendisleri eliyle yapılmasının kamu yararına ve hizmetin gereklerini uygun olduğu, davalı idarece de aksinin iddia edilmediği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, Yönetmeliğin 4. Maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendindeki ‘Asansör monte eden` ve (ğ) bendindeki ‘Yetkili servis` tanımlarında, Elektrik/Elektronik Mühendislerine yer verilmemesinde, can ve mal güvenliği açısından hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygunluk bulunmamaktadır."

Yine EMO tarafından TSE tarafından yürürlüğe konulan "Yetkili Servisler-Asansörler, Yürüyen Merdivenler ve Yürüyen yolcu Bantları için Kurallar" (TS 12255 Standardı) hakkında açılan davada da yetkili servis tanımı ve çalışanların özellikleri ile ilgili kuralların yer aldığı madde aynı gerekçelerle iptal edildi. Her iki madde için de iptal kararı elektrik/elektronik mühendisi zorunluluğuna yer verilmemesine dayanırken, "...tanımda Elektrik/Elektronik mühendisine yer verilmemesinde can ve mal güvenliği açısından hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygunluk bulunmadığı" vurgusu yapıldı.

EMO`dan Bakanlığa ve TSE`ye Uyarı
Bu yargı kararlarıyla asansör yetkili servislerinde, işletme ve bakım işlerinden sorumlu elektrik ve/veya elektronik mühendisi bulundurulması zorunluluğu saptandı. Bu zorunluluk EMO tarafından Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TSE`ye 31 Ekim 2014 tarihinde gönderilen yazı ile hatırlatılarak, gerekli düzenlemelerin yapılması istendi. Konunun muhatabı olan TSE ile Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, can ve mal güvenliği sağlanması temelinde kamu yararı açısından derhal yeni düzenleme yaparak asansör firmalarında EMO tarafından yetkilendirilmiş elektrik ve/veya elektronik mühendisi istihdam edilmesini sağlamalıdır.

                                                                                            ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI


(Tekgündem Asansör; 01.12.2014)

Fotoğraflar