YAZILI BASINDA ODAMIZ

Enflasyonun önünü tamamen açan AKP politikaları bütçenin de nefesini kesti. İktidar yılın ortasını görmeden ek bütçe hazırladı. 880 milyar ödenek kaydedilen ek bütçede, büyük çoğunluğu vergi gelirleri olmak üzere toplam 1 trilyon 8 milyar lira gelir artışı öngörüldü. Hükümetin bütçeye yük olmadığını savunmasına rağmen 21 milyar harcadığı kur korumalı mevduat için ise ek bütçede 40 milyar lira ödenek ayrıldı. Muhalefet ülke kaynaklarının enflasyon ve sermaye çevrelerine yedirildiğine dikkat çekerken, Prof. Dr. Oğuz Oyan ek bütçenin de yetersiz kalabileceği uyarısında bulundu.

İktidarın 2022 yılı bütçesi 6 ay yetmedi. Cumhurbaşkanının Meclise sunduğu teklifle, bütçeye 880 milyar 474 milyon 775 bin lira ödenek eklenmesi öngörüldü. Teklife göre genel ve özel idareli bütçelere 880 milyar lira ek ödenek tahsis edilecek, bütçe geliri tahmini ise 1.08 trilyon lira artacak. Gelir artışının neredeyse tamamının vergi gelirlerinden sağlanması öngörülüyor. Daha önce yaklaşık 280 milyar lira olarak öngörülen 2022 bütçe açığı tahmini ise yaklaşık 80 milyar lira olarak kaydedildi.

EK BÜTÇE GEREKÇESİ: ENERJİ VE MAAŞLAR

Ek bütçenin gerekçeleri arasında başta doğal gaz ve elektrik olmak üzere fiyat seviyelerindeki önemli artışlar, fiyat artışının tüketicilere yansıtılmaması için BOTAŞ‘a yapılan kaynak transferleri, enflasyon nedeniyle kamu emekçilerinin maaş ve ücretlerinde yapılan artışlar, emekli maaşları ile mal ve hizmet alım giderlerindeki artışlar gösterildi.

Ek bütçeye eklenen giderlerin 16.8 milyar lirası personel giderleri, 86.7 milyar lirası mal ve hizmet alım giderFotoğrafiar: DHA leri, 89.4 milyar lirası faiz giderleri, 421 milyar lirası cari transferler, 74.1 milyar lirası sermaye giderleri, 13.6 milyar lirası sermaye transferleri, 140 milyar lirası borç verme giderleri ve 38.9 milyar lirası yedek ödenek için ayrıldı. Personel giderleri ve personel sosyal güvenlik giderleri kalemi yüzde 40.5 oranında artırıldı. Ayrıca iç borç faiz giderlerine ek 44 milyar lira, dış borç faiz giderlerine ek 32 milyar lira ayrıldı.

BOTAŞ‘A MİLYARLAR AKTI

Enerji fiyatlarındaki artışın tüketiciye yansımaması gerekçesiyle BOTAŞ‘a ve Türkiye Taş Kömürü Kurumuna 120.5 milyar lira sermaye transferleri, BOTAŞ ve EÜAŞ‘a 14.5 milyar lira görevlendirme gideri ayrıldığı belirtiliyor. Ancak Elektrik Mühendisleri Odasının geçtiğimiz günlerde hazırladığı rapora göre, birincil enerji kaynaklarının tüm dünyada en yüksek değerlere ulaştığı belirtilen temmuz 2021-nisan 2022 arasındaki dönemde, OECD genelinde tüketicilere yansıyan zam oranı yüzde 26 ile sınırlı kaldı. Türkiye‘de ise bu rakam 4 katına çıkarak yüzde 102 düzeyinde gerçekleşti.

KKM‘YE 40 MİLYAR LİRA

Ek bütçede en dikkat çeken gider ise kur korumalı mevduata ayrıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığının "mevduat ve katılma hesaplarının kur artışlarına karşı korunmasına ilişkin giderler" için 40 milyar TL harcayacağını öngördü. Oysa Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, kur korumalı mevduatın ‘bütçe üzerine 12.5 milyar TL yük getireceğini‘ öngörmüştü. Ayrıca bütçede kur korumalı mevduat için bir ödenek olmamasına rağmen milyarlarca lira harcanması tepkilere yol açmış, iktidar bunun için ek bütçeye gerek olmadığını savunmuştu. Öte yandan Merkez Bankası kasasından da kur korumalı mevduat sahiplerine ödeme yapılıyor.