Elektriğin dağıtımı kendinden 3 kat pahalı Elektrik tüketimine uygulaI nan tarifede so n yapılan değişiklikle dağıtım bedeli, enerji bedelini 3`e katladı. 4 yılda konut elektrik enerjisi bedeli yüzde 24,5 artarken, dağıtım bedeli yüzde 642,2 yükseldi. 4 kişilik ailenin asgari tüketimi varsayılan aylık 230 kWh elektrik enerjisinin Nisan 2021`de 183,4 TL olan fatura tutan Nisan 2025`te 595,8 TL`ye çıktı. Faturada dağıtımın payı yüzde 71`e ulaştı. Naki BAKIR s021ii Elektriğin dağıtımı kendinden 3 kat pahalı Dört yılda konutlarda tüketilen elektrik enerjisi bedeli yüzde 24,5, dağıtım bedeli ise yüzde 642,2 arttı. 4 kişilik bir ailenin asgari tüketimi varsayılan aylık 230 kWh elektrik enerjisinin Nisan 2021`de 183,4 TL olan fatura tutarı Nisan 2025`te 595,8 TL`ye çıktı. Faturada yüzde 31 olan dağıtımın payı yüzde 71`e ulaştı.
 

Naki BAKIR İSTANBUL
naki.bakir@dutrya.com

DÜNYA ÖZEL HABER

Elektrik enerjisi tüketimine uygulanan tarifede son yapılan değişiklikle dağıtım bedeli, asıl enerji bedelinden yaklaşık üç kat daha yüksek düzeye ulaştı. Böylece Türk halkı elektriğin kendisine ödediğinin yaklaş ık dört katını dağı tim ş irketlerin e öder hale geldi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) açıkladığı yeni elektrik tarifesiyle, 5 Nisan 2025‘ten itibaren geçerli olmak üzere konutlarda tüketilen elektrik enerjisine yüzde 25 zam yapıldı. Tarife değişikliğinden, son kaynak tedarik tarifesi için belirlenen yıllık tüketim limitlerini aşmayan perakende satış tarifesi kapsamındaki aboneler etkilenecek. Resmî Gazete‘de 5 Nisan 2025 tarihli sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren tarife değişikliğinde; konutlar için günlük 8 kWh olarak belirlenen limitin al tmda kalan abonelere uygulanan perakende enerji bedeline zam yapılmazken, yüksek kademedeki abonelere 1 kWh için 1,391181 TL olarak uygulanan birim fiyat, yüzde 16,1 artışla 1,61546 TL‘ye yükseltildi. Ancak konut abonelerine 1,365179 TL olarak uygulanan dağıtım bedeli ise yüzde 34,5 artışla 1,836166 TL‘ye çıkarıldı. Böylece, konut abonelerinin dağıtım bedeline her iki kademede yüzde 34,5 artış yapılarak, fatura toplamına yüzde 25 zam yansıtıldı. Son tarife değişikliğiyle, öncesinde yüzde 65,9 düzeyinde olan dağıtım bedelinin payı yüzde70‘iaştı. Her 100 liranın 711 dağıtım şirketine Elektrik Mühendisleri Odasının (EMO) hesaplamaları, dört kişilik bir aüenin asgari yaşam standartlarını korumak için aylık 230 kWh enerji tüketeceğini gösteriyor. Aylık tüketim bu tutarda kalırsa faturaya enerji bedeli olarak 113,6 lira yansırken, 422,3 liraile bunun yaklaşık dört katı dağıtım bedeli ödenecek, buna 59,8 lira tutarın da vergi ve fon ilave edilecek. Günlük ortalaması 7,67 kWh olarak baz alınan söz konusu tüketim için tarife değişikliği öncesi476,6 TL olan faturatutarı, yeni zamla birlikte 595,8 TL‘ye yükselmiş oluyor. Buna göre Nisan 2025‘ten itibaren söz konusu düşüktüketimli konut faturasının yalnızca yüzde 19,1‘i enerji bedelinden oluşacak, dağıtım bedelinin payı ise yüzde 70,9‘a ulaşacak. Faturanın yüzde 10‘unu da fon ve vergiler oluşturacak. Fatura 4 yılda 3,2 katına çıktı Nisan 2021‘de dört kişilik ailenin elektrik asgari faturası 183,4 TL düzeyinde bulunuyordu. Bunun yüzde 49,7‘sini enerji bedeli oluştururken, dağıtım bedelinin payı yüzde 31, fon ve vergilerin payı yüzde 19,2 düzeyinde bulunuyordu. Aradan geçen dört yıllık dönemin sonunda, Nisan 2025 itibarıyla 595,8 TL‘ye ulaşan aynı tüketimin faturası, yüzde 224,8 oranındaki artışla 3,2 katına yükselmiş oldu. Bu değişime etki eden fiyat oluşumuna bakıldığında, artışın esas olarak dağıtım bedellerinden kaynaklandığı belirlendi. Bu dönemde enerji bedeli yalnızca yüzde 24,5 artarken, dağıtım bedelinin yüzde 64 2,2 artırıldı. Buna göre, dağıtım bedelinde fahiş artış yaşanmasa, başka deyişle dağıtım maliyetlerindeki artış enerji üretim maliyetlerindeki kadar olsa, fatura toplamına yansıyan artış yüzde 24,5‘le sınırlı kalacaktı. Bu durumda, Nisan 2025 itibarıyla aynı tüketime sahip konuüara 595,8 TL yerine 228 TL‘lik bir fatura gelecekti. EMO, aradaki farkın, "Elektrik dağıtım özelleştirmelerinin yurttaşlara yarattığı yükün son dört yıllık kısmı" olarak nitelendiriyor. Oda, enerji üretim maliyetlerinin artmadığı koşullarda büe dağıtım bedeline zam yapıldığını ve özellikle dar gelirli vatandaşlardan dağıtım şirketlerine kaynak aktarıldığını işaret ediyor. 21 dağıtım şirketi hizmet veriyor Elektrik sektöründeki liberal izasyo n sü recinde dağıtım faaliyetlerinin özelleştirilmesi ile Türkiye‘deki elektrik piyasasının daha etkin ve sürdürülebilir biryapıya kavuşmasını sağlamak, daha rekabetçi ve verimli bir pazar oluşturmak amaçlanmıştı. Türkiye‘de elektrik dağıtım hizmetleri halen 21 bölgede f aa I iyet gösteren 21 öze I şirket tarafından sağlanıyor. Bu şirketler, her bir bölge İçin tekelleşmiş durumda. Her bir dağıtım şirke ti,belirli bir coğrafi bölgede faaliyet gösteriyor ve bu bölgelerdeki tüketicilere elektrik sağlıyor.

EMO‘dan öneri

EMO, faturan in en önemli kalemi olması gereken enerji bedelinin,dağıtım bedelinin çokgerisinde kaldığına İşa ret ederek, budurumu, piyasanınçarpık bir biçimde yapılandığının göstergesi olarak değerlendiriyor. Oda, dağıtım bedelindeki aşırı artışın, hizmetin fahişfiyatla verildiğinin temel göstergesi olduğunu İfade ediyor. "Ucuz, kaliteli ve güvenilir enerjiye erişim, tüm yurttaşlar İçin temel hak" olduğuna dikkat çeken EMO‘nun konuyaİNşkİn değerlendirmesi şöyle: "Dağıtım şirketlerine kaynak aktarıldığı bir Türkiye tablosu, artıkgerîde bırakılmalıdır. Enerji alanında, ticari ve siyasi çıkarlardan uzak, üretim sektörleri başta olmak üzere genel ekonomiyi destekleyecekşekilde tarifeleri belirleyebilecek özerk bir yönetim hayata geçirilmelidir. Arz güvenliğini sağlamak vetoplam maliyeti düşürmekiçin özelleştirilen üretim tesisleri vedağıtım bölgelerinin kamulaştırılması acilen gündeme alınmalıdır."