YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Şirketlerin talebi üzerine kabul edilen İklim Kanunu ve Süper İzin yasalarının ardından JE5 şirketleri de daha fazla teşvik talebinde bulundu. EMO, taleplerin kamu zararına yol açacağını belirtirken, Ekoloji Birliği, `Doyuramadık, doymadılar` diye tepki gösterdi.
 

‘KAMUYA YÜK OLUYORLAR‘

Elektrik Mühendisleri Odası Genel Başkanı Mahir Ulutaş; rüzgâr, güneş ve jeotermal santral yatırımcılarının "taban fiyat" adı altında yeni teşvik arayışının, "kamuya ek mali yük ve haksız rekabet riski yarattığını" vurgulayarak, elektrik alanında üretimden dağıtıma kadar tüm süreçlerin kamulaştırılması çağrısında bulundu.

Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Süleyman Eryılmaz ise, geçtiğimiz ay şirketlerin talepleri doğrultusunda kabul edilen "iklim Kanunu" ve "Süper izin" yasalarını hatırlatarak, "Şimdi de yenilenebilir enerji şirketlerinin bir başka talebiyle karşı karşıyayız. Yerin altını da üstünü de yok eden bu şirketleri doyuramadık, doymadılar" açıklamalarında bulundu. 9‘daŞirketlerin talebi üzerine kabul edilen İklim Kanunu ve Süper İzin yasalarının ardından JES şirketleri de daha fazla teşvik talebinde bulundu. EMO, taleplerin kamu zararına yol açacağını belirtirken, Ekoloji Birliği, "Doğayı yok eden şirketleri doyuramadık, doymadılar" diye tepki gösterdi Jeotermal sektörü 10 yıllık Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) süresini dolduran santrallerin zarar ederek üretimini sürdürdüğünü belirterek, teşvik kapsamı dışına çıkan santraller için kilovatsaat başına en az 8 cent‘lik taban fiyat belirlenmesini talep etti. Jeotermal Enerji Derneği‘nin (JED) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kındap, "Santrallerimiz adeta okyanusta tek başına yüzmeye mahkûm ediliyor" diyerek, bu talebin karşılanması durumunda yatırımcıların, yatırımlarına kaynak yaratabileceğini ifade etti. Jeotermal şirketlerinin bu taleplerine hem Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) hem de ekoloji örgütleri sert tepki gösterdi. Elektrik Mühendisleri Odası Genel Başkanı Mahir Ulutaş; rüzgâr, güneş ve jeotermal santral yatırımcılarının "taban fiyat" adı altında yeni teşvik arayışını, "kamuya ek mali yük ve haksız rekabet riski yarattığını" vurgulayarak, elektrik alanında üretimden dağıtıma kadar tüm süreçlerin kamulaştırılması çağrısında bulundu. Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Süleyman Eryılmaz ise, geçtiğimiz ay şirketlerin talepleri doğrultusunda kabul edilen "İklim Kanunu" ve "Süper İzin" yasalarını hatırlatırken, "Simdi de yenilenebilir enerji şirketlerinin bir başka talebiyle karşı karşıyayız. Yerin altını da üstünü de yok eden bu şirketleri doyuramadık, doymadılar" açıklamalarında bulundu.

‘KAMUYA PAHALI ENERJİ SATTILAR‘

Geçmişte alım ve fiyat garantisi verilerek kurdurulan enerji santrallerinin bir kısmının, garanti süresinin bitmesiyle birlikte sistem üzerinde "yüke" dönüştüğünü ve yatırımcılarının, yeniden fiyat garantisi almak üzere çeşitli girişimlerde bulunduğunu belirten EMO Genel Başkanı Mahir Ulutaş, jeotermal şirketlerinin taleplerine yönelik eleştirilerini dile getirdi. "Bu santraller, alım ve fiyat garantisi verilen en az 10 yıllık dönem boyunca zaten kamuya, piyasa şartlarının üstünde rakamlarla enerji satmıştır. Bu dönemde maliyetlerini

‘KAMU TEKELİ YENİDEN KURULMALI‘

Öte yandan bugün söz konusu taleplerin karşılanması durumunda, geçmişte bu yatırımları yeterince kârlı bulmayarak girmeyen diğer yatırımcılar açısından da açık bir haksız rekabet yaratılacağını vurgulayan Ulutaş, "Neredeyse tüm santrallara fiyat ve alım garantisi verilmesi, ‘serbest piyasa‘ söylemlerini de tamamen geçersiz kılmaktadır. Bu sözde serbest piyasanın yurttaşlara olan maliyeti artık karşılamalarının ötesinde, kayda değer sürdürülemez bir noktaya gelmiştir" ölçüde kâr etmiş olmaları muhtemeldir" diyen Ulutaş, "Yatırıma karar vermeden önce bu hesabı yapmış olmaları beklenir" dedi.

‘EKONOMİYE KALICI YÜK‘

Şirketlerin, Piyasa Takas Fiyatı‘nın (PTF) da üstünde bir rakam belirlenerek "taban fiyat" adı altında yeni bir teşvik almak istemelerinin kamu ı zararına neden olacağını belirten Ulutaş, "Zaten yüksek olan spot piyasa rakamı (PTF) bile az bulunuyorsa, bu durum piyasa gerçekleri ile örtüşmemektedir. Elbette yatırımın teşvik edilmesi için verilen alım garantilerinin bir sonu olmalıdır. Gereksiz yere verilen bu garantilerin süresiz hale getirilmesi, açıkça kamu zararı oluşturacaktır" ifadelerini kullandı. Ulutaş, "Arz güvenliğini ve ileriki yıllarda fiyat istikrarını sağlama gerekçesiyle yatırımcıya tanınan bu imkânların süresiz olması, ekonomiye kalıcı bir yük getirecektir" dedi. ifadelerini kullandı. Enerji maliyetlerinin enflasyon üzerindeki etkisini sınırlandırmak için, kamunun biran önce alım ve fiyat garantileri içeren enerji ihaleleri yerine doğrudan yatırım yapmasının gerekli olduğunun altını çizen Ulutaş, "Ekonomik krizi en az hasarla atlatmak için kalkınma perspektifiyle hazırlanmış, toplumcu bir enerji programının uygulanması zorunludur. Bu çerçevede, elektrik alanında üretimden dağıtıma kadar tüm süreçleri yönetecek dikey entegre bir kamu tekeli yeniden kurulmalıdır. Geçiş sürecinde ise kamu kaynaklarının belirsiz şekilde özel sektöre aktarılması yerine, Kamulaştırma İdaresi Başkanlığı kurularak kamulastırma süreçleri yürütülmelidir" çağrısında bulundu.

YAPMALARI GEREKENİ YAPMIYORLAR

Yenilenebilir enerji sektörüne teşviklerin yüksek oranda olduğunu vurgulayan Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Süleyman Eryılmaz ise, "Hem kredi çokluğu hem teşvik bolluğu hem de vergi iadeleri var. Bu artık fazla olmaya başladı" dedi. Çoğu yenilenebilir enerji şirketinin mevzuatlara uygun faaliyet göstermediğini belirten Eryılmaz, "Jeotermal şirketleri çektikleri sıvıyı çektikleri derinliğe geri vermiyorlar. Ya daha az derinliğe ya da yolunu bulurlarsa derelere veya tarım arazilerine boşaltıyorlar. Bunun nelere sebep olduğunu Aydın‘da gördük" ifadelerini kullandı. Tüm bunların sonucunda, "Bu işlemler aşın pahalı olduğu için zaten yapması gereken masrafları yapmıyorlar" diyen Eryılmaz, "Bir de üstüne teşvik miktarını artırarak süreyi uzatmak istemeleri fırsata varan bir şey ve kamuya haksızlık oluyor" dedi.

ŞİRKETLERİN TALEBİ BİTMİYOR

Ote yandan geçtiğimiz ay kabul edilen "İklim Kanunu" ve "Süper İzin" yasalarını hatırlatan Eryılmaz, "İklim Kanunu iklimi koruyan değil, şirketlerin ihracat sırasında karşılaştıkları engelleri aşmaya yönelik, şirketleri koruyan bir kanundu. Yine torba yasa olarak önümüze getirilen ve bizlerin ‘işgal yasası‘ dediği ‘süper izin‘ yasası da yine maden ve enerji şirketlerinin talepleri doğrultusunda hazırlanmıştı. Simdi de yenilenebilir enerji şirketlerinin bir başka talebiyle karşı karşıyayız. Bizlerin yarattığı artı değerden daha fazla para almaya çalışıyorlar. Görüyoruz ki, doğayı, yerin altını da üstünü de yok eden bu şirketleri doyuramadık, doymadılar" açıklamalarında bulundu.