GÜNDEM  - 10.10.2025

 
“Elektronik Mühendisliği Sorunları ve Çözüm Önerileri” başlıklı çalıştay 4 Ekim 2025 Cumartesi günü MMO Eğitim ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. EMO Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş’ın açılış konuşmasıyla başlayan etkinliğe EMO Şube ve Temsilciliklerinden üyeler ile davetli akademisyenler katıldı.
 

Ulutaş, önceki çalıştaylardan farklı olarak bu etkinliğin Oda sınırlarını aşan bir tartışmayı hedeflediğini belirterek, elektronik mühendisliğinin geniş çalışma alanına dikkat çekti. "Elektronik mühendisliği yalnızca yapı elektroniğiyle sınırlı değildir; ancak bizde tartışmalar genellikle bu çerçeveye sıkışıyor. Bu nedenle, Oda olarak ufkumuzu genişletmek istedik" dedi. Konuşmasında unvan temelli ayrışmalara da değinerek, farklı diplomalarla mezun olan mühendislerin benzer dersler almalarına karşın yetkilendirme sisteminin unvanlara dayalı olduğunu, bu durumun gereksiz bir gerilim alanı yarattığını vurguladı. "Bu konunun mutlaka çözüme kavuşması gerekiyor" diye ekledi.

Açılışın ardından başlayan  ve moderatörlüğünü EMO Mersin Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Alkan Alkaya‘nın yaptığı "Elektrik Mühendisliği, Elektronik Mühendisliği ve Dünyada Durum" başlıklı oturumda Prof. Dr. Bülent Ertan, Prof. Dr. Gülbin Dural ve Prof. Dr. Hayrettin Köymen sunum yaptılar.

Prof. Dr. Bülent Ertan, "Elektrik Mühendisliği Nedir ve Mühendislik Eğitiminin Sorunları" başlıklı konuşmasında, mikroişlemciler ve yazılım teknolojilerindeki gelişmelerin elektrik ve elektronik mühendisliği ayrımını fiilen ortadan kaldırdığını belirtti. "Artık bu alanlar iç içe geçmiş durumda; elektrik mühendisleri yazılım bilmeli, elektronik mühendisleri güç sistemlerini anlamalıdır" dedi. Eğitimde genişlemenin bilgi derinliğini azalttığını söyleyen Ertan, öğrencilerin "her şeyi bilen ama hiçbir konuda derinleşemeyen" bir konuma sürüklendiğini ifade etti. Seçmeli derslerin rastgele seçilmesinin mühendislikte bütüncül altyapıyı zayıflattığını vurguladı. Türkiye`deki mühendislik eğitiminde temel bilim eksikliğine dikkat çekerek, "Birçok öğrenci artık sadece diploma almak istiyor" dedi.

Prof. Dr. Gülbin Dural, elektronik mühendisliğinin sınırlarının giderek genişlediğini belirterek, "Elektronik mühendisliği; devrelerden haberleşmeye, mikroelektronikten gömülü yazılıma, optoelektronikten biyomedikale kadar uzanan çok katmanlı bir disiplindir" dedi. Geçmişteki "zayıf akım–kuvvetli akım" ayrımının günümüzde anlamını yitirdiğini vurguladı. Dural, mühendislik eğitiminde modüler ve proje temelli bir yapının gerekliliğini savunarak, temel bilim derslerinin önemine dikkat çekti. "Öğrenciler yalnızca güncel uygulamalara yöneliyor, bu da mezuniyet sonrası hızla demode hale gelmelerine yol açıyor" ifadelerini kullandı. ChatGPT gibi yapay zekâ araçlarının mühendislik eğitimine etkisini de değerlendirerek, öğretim üyelerinin bu dönüşüme hazır olması gerektiğini söyledi. Son olarak müfredatta standartlaşma tartışmalarına değinen Prof. Dural, katı ve tek tip müfredat anlayışına karşı çıkarak, bunu üniversite özerkliği ilkesine aykırı bulduğunu belirtti.

Oturumun son konuşmacısı Prof. Dr. Hayrettin Köymen, mühendislikte akademik bilginin yanı sıra profesyonel deneyime vurgu yaparak "Bir diploma yetmez; sahada edinilen deneyim, kabiliyet ve vizyonla tamamlanmadıkça mesleki yeterlilik oluşmaz" dedi. İngiltere`deki Engineering Council modelini örnek göstererek, "Chartered Engineer, Incorporated Engineer gibi unvanlar, bilgiyle deneyimin dengeli bir belgesi haline gelmiştir" ifadelerini kullandı. 

EMO bünyesindeki elektrik, elektronik ve elektrik-elektronik mühendisliği unvanları arasındaki yetki, uygulama alanları, eğitimlerdeki kapsam farklılıkları ve mevzuat eksikliklerinden kaynaklanan sorunlar ile bu sorunlara yönelik çözüm önerilerinin tartışıldığı ikinci oturumu EMO Yönetim Kurulu Yazmanı Ender Kelleci yönetti. Oturumda EMO 36. ve 37. Dönem Yönetim Kurulu Başkanı Ali Yiğit, EMO İzmir Şubesi 27. ve 28. Dönem Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Sedat Gülşen ve EMO Bursa Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Burak Özgen sunumlarını yaptılar. 

EMO`nun üye yapısı ve hukuki konumuna değinen Sedat Gülşen, 86.500 üyenin büyük kısmının elektrik-elektronik mühendislerinden oluştuğunu, bu çeşitliliğin üniversitelerdeki farklı unvan ve müfredatlar nedeniyle meslek tanımlarını zorlaştırdığını söyledi. "Aynı bölümden mezun iki kişi farklı dersler aldığı için eşdeğer sayılmıyor. Artık kimin ne yapacağını transkriptler belirliyor" dedi. 1984`ten bu yana güncellenmeyen Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği`nin yeniden düzenlenmesi gerektiğini, EMO`nun "Alçak Gerilim İşletme Sorumluluğu" tanımını mevzuata dâhil ettirmek için çaba gösterdiğini belirtti. "Elektrik, elektronik, haberleşme iç içe geçmiş durumda. Odanın görevi bu alanları tanımlamak, sınırlarını korumak ve kamu güvenliğini sağlamaktır" diyerek konuşmasını tamamladı.

Burak Özgen, mühendislik uygulama alanlarındaki belirsizliklerin hatalı tasarımlara ve güvenlik risklerine yol açtığını söyledi. "Bize pek çok alanda yetki veriliyor ama bu her alanda uzman olduğumuz anlamına gelmiyor. Sonuç; işletilemeyen, güvensiz tesisler" dedi. Artan fabrika ve otel yangınlarına dikkat çekerek, "1 kV altı/üstü" ayrımının artık günün koşullarına uymadığını, uzmanlık alanlarına göre yeni bir belgelendirme sisteminin zorunlu hale gelmesi gerektiğini belirtti. "Yenilenebilir enerji ve elektrikli araç şarj istasyonları gibi yeni alanlarda da bağımsız işletme ve denetim sorumlulukları tanımlanmalıdır" dedi. 

Son konuşmacı Ali Yiğit, mühendisliğin tarihsel gelişimini özetleyerek günümüz mühendislik eğitimindeki nitelik sorunlarına dikkat çekti. "YÖK denkliği verilmiş ama üç öğretim üyesiyle, laboratuvarsız bölümler var. Aynı unvanı veriyorlar. Sonuçta mezun formasyonu birbirini tutmuyor" dedi. Enerji sektöründe "power systems" dersi almamış mühendislerin yüksek gerilim alanlarında çalışmasının ciddi riskler yarattığını vurguladı. "Eskiden kamu kurumları hem okuldu hem üretim merkeziydi. Şimdi formasyon eksikliği hem teknik hatalara hem dışa bağımlılığa yol açıyor" diye konuştu. Yiğit, yetki karmaşasının farklı müfredatlar ve denetimsizlikten kaynaklandığını, belgelendirmenin yalnızca diploma değil, gerçek proje deneyimi ve sürekli eğitimle desteklenmesi gerektiğini söyledi. EMO`nun meslek içi eğitimlerinin önemini vurgulayarak, "Mühendislik dinamik bir meslektir; yirmi yıl hiç eğitim almayan birine mühendis denemez" dedi. Yiğit, "Bu sorunları EMO tek başına çözemez. YÖK, üniversiteler ve ilgili kurumlarla ortak çalışma zorunludur. Doğru yetki, doğru tasarım ve denetimle gelir; aksi halde nitelik düşer, kamu riske girer" sözleriyle konuşmasını tamamladı.

Çalıştay, EMO Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş yönetimindeki forum oturumuyla sona erdi. Forumda, EMO`nun bu sorunları çözmek için yürüttüğü çabaların mevzuatın ve üniversite yapısının karmaşıklığı nedeniyle sınırlı kaldığı, YÖK ve ilgili kurumlarla ortak çalışma gerekliliği öne çıktı. EMO 50. Genel Kurulu`nda bu konuların tartışma başlığı haline getirilmesi ve somut adımlar atılması yönünde görüş birliği sağlandı.

Fotoğraflar