|
Enerji Piyasaları Düzenleme Kurulu aldığı karar ile mesken abonelerinin tarife limitini yıllık 5 bin kilovatsaatten 4 bine indirdi. Bu da aylık kullanım ortalamasının 333 kWh olduğu anlamına geliyor. Düzenlemeden önce 333 kWh faturaya 984 TL olarak yansırken yeni sitemde bu en az 1722 TL olacak
Esen Dolma Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 30 Ekim tarihli kararıyla yüksek tüketimli tüketicilere ilişkin tarife limitlerini güncelledi. 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek yeni düzenlemeye göre mesken abonelerinin limiti 5 bin kilovatsaatten 4 bin kilovatsaate düşürüldü. EPDK tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre yapılan değişiklikten 43 milyon civarı mesken abonesinin yaklaşık 2.5 milyonu yani yüzde 6`sı etkilenecek. Avrupa İstatistik Ofisi verilerine göre Türkiye`de hane halkının yüzde 13.6`sı yani 43 milyon üzerinden hesaplarsak 5.8 milyonu zaten yılda 5 bin kilovatsaatin üzerinde elektrik tüketiyor. Söz konusu düzenlemenin de 2.5 milyon kişiyi etkileyeceği düşünüldüğünde bu, yaklaşık 8.3 milyon kişinin yani mesken abonelerinin yaklaşık yüzde 20`sinin yüksek fiyatlı tarife üzerinden faturalandırılacağı anlamına geliyor.
Söz konusu limit apartman veya sitelerdeki ortak kullanım alanları için de geçerli olacak.
İki tür tarife
Türkiye`de her yıl için belirlenen limitin altında tüketimi olan düşük tüketimli serbest tüketicilere ulusal tarife uygulanırken; son kaynak limitinin üzerinde tüketimi olan yüksek tüketimli tüketicilere ise elektrik enerjisi maliyetini yansıtan dinamik bir tarife modeli uygulanıyor. İkinci gruba giren tüketiciler, borsada anlık olarak değişen ve ulusal tarifeden daha yüksek fiyatlandırması olan bir tarife üzerinden elektrik faturası ödüyor. EPDK`nın 30 Ekim tarihli kararı da yıllık elektrik tüketimi 4 bin kilovatsaatin üzerinde olan tüketicileri yüksek fiyatlı tarife kapsamına sokuyor.
Her 5 aboneden 1`i
Düzenleme kimleri etkileyecek derseniz bu yıl aylık elektrik tüketimi ortalaması 333 kWh, fatura bedeli de yaklaşık 984 TL ve üzeri olan mesken abonelerini. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Mahir Ulutaş, borsadaki geçmiş trende bakarak faturaların yüzde 75 ila yüzde 100 arasında değişen oranlarda yükseleceğini, başka bir deyişle bu ay 984 lira fatura ödeyen birinin 2026 itibarıyla 1722 ila 1968 lira arasında bir fatura ödeyeceğini söylüyor. Bu düzenlemeden sadece zenginlerin değil, orta sınıfın da doğrudan etkileneceğine dikkat çeken Ulutaş "EMO`nun hesaplamasına göre dört kişilik bir ailenin aylık elektrik tüketimi minimum 230 kWh. Bu, yıllık 2 bin 760 kWh demek. Buna klima, çamaşır kurutma makinesi veya elektrikli araç dahil değil. Bu da bu düzenlemenin, yalnızca çok zenginlerin maruz kalacağı bir şey olmadığı, doğrudan orta sınıfı etkileyeceği anlamına geliyor" diyor.
Elektrikli araç farkı
Zira EMO verilerine göre, elektrikli araçlarda bir batarya yaklaşık 80 kWh değerinde. Ve bu batarya ile yaklaşık 400 km gidiliyor. Bir elektrikli araç sahibinin aracı ayda iki kez şarj etmesi halinde, EMO`nun 4 kişilik bir aile için belirlediği 230 kWh elektrik tüketimine ek olarak 160 kWh tüketim ortaya çıkıyor. Bu da aylık 390 kilovatsaatten yıllık 4 bin 680 kWh tüketim olacağı yani limitin aşılacağı anlamına geliyor. Bununla birlikte çok daha fazla abonenin de dolaylı yoldan zamdan etkileneceğini ekliyor Ulutaş. "Dikkat çekilmesi gereken bir diğer konu da apartman ya da sitelerdeki asansör ya da aydınlatma gibi ortak kullanımların da bu düzenlemeye tabi olması. Evinde bu limiti geçmeyenler bile ödeyecekleri aidatlar yoluyla söz konusu tarifeden etkilenmiş olacak çünkü aidatlar artacak."
Üstelik Ulutaş`a göre düzenlemenin şöyle bir sakıncası daha bulunuyor: O da kararın ekim sonu alınmasına rağmen abonelerin 2025 yılı tüketimlerine bakılacak olması. Ulutaş, mevcut haliyle vatandaşın elektrik kullanım miktarını değiştirerek önlem alma şansının elinden alındığının altını çiziyor.
Nasıl tespit edilecek?
EPDK`dan yapılan açıklamaya göre, 2026 yılı veya bir önceki takvim yılı olan 2025 yılında limitin geçilmesi halinde, bu limite erişilen ayı takip eden üçüncü ayın ilk gününden itibaren herhangi bir tedarik şirketiyle ikili anlaşma yapmamış olan tüketicilere; yüksek tüketimli son kaynak tüketicileri için hesaplanacak tarife uygulanmaya başlanacak.
Buna göre örneğin,
Ekim ayında okunan sayaçla/düzenlenen faturayla birlikte 2025 takvim yılı tüketimi 4 bin kWh`i ilk kez aşan bir mesken kullanıcısına 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren, 30 Aralık 2025`te okunan sayaçla/düzenlenen faturayla birlikte 2025 takvim yılı tüketimi 4 bin kWh`i ilk kez aşan bir mesken kullanıcısına 1 Mart 2026 tarihinden itibaren, 2025 takvim yılı tüketimi 4 bin kWh`in altında olan ve haziran ayında okunan sayaçla/düzenlenen faturayla birlikte 2026 takvim yılı tüketimi 4 bin kWh`i ilk kez aşan bir mesken kullanıcısına 1 Eylül 2026 tarihinden itibaren, 2025 takvim yılı tüketimi 4 bin kWh`in altında olan ve saatlik okumanın yapılabildiği, 31 Temmuz 2026 23.59`da okunan sayaçla/düzenlenen faturayla birlikte 2026 takvim yılı tüketimi 4 bin kWh`i ilk kez aşan bir mesken kullanıcısına 1 Ekim 2026 tarihinden itibaren son kaynak tüketicileri için hesaplanacak tarife uygulanacak.
Tüketiciler yıllık enerji tüketimlerini, elektrik faturaları üzerinden toplayarak hesaplayabileceği gibi EPDK`nın web sitesinde yer alan fatura hesaplama modülü sayesinde fatura kontrolü yapılabiliyor (https://lisans.epdk.gov.tr/epvys-web/faces/pages/online/tarifeFatura/tarifeFatura.xhtml). Ancak ikili anlaşma ile enerji alan bir tüketici için ikili ve ticari nitelikli anlaşmanın gizliliği nedeniyle bu modül üzerinden fatura kontrol imkanı bulunmadığından bu kişilerin tüketimlerini dağıtım şirketlerinin iletişim kanalları üzerinden öğrenmesi gerekiyor. Diğer taraftan mesken abone grubunda bulunan camiler, ibadethaneler, cemevleri, dernekler ilgili düzenlemenin dışında tutuluyor. Ayrıca şehit aileleri ve muharip/malul gaziler, köy içme suları, AFAD`a ait geçici barınma merkezleri, elektrikle çalışan diyaliz destek ünitesi, solunum cihazı ve benzeri mahiyette yaşam destek cihazlarına bağımlı olan tüketiciler de bu düzenlemenin dışında yer alıyor.
|