YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Telekom ne kadar etmeli? -Yiğit Bulut

Sorunun cevabını gün bitmeden öğrenme şansımız olmasına rağmen 'düşük bir fiyat oluşma' durumunda 'keşke' dememek için bazı tespitleri size sonuç bölümünden başlayarak aktarmak istiyorum.
 

Sonuç: Gerek yabancı analistlerin gerekse diğer Telekom şirketlerinin son dönemde gördüğü fiyatlardan yola çıkarak vardığımız çıkarım: Telekom için taban fiyat 10-11 milyar aralığında oluşmalı. Bu noktada bir hatırlatma: değer tespit komisyonu da aynı değere işaret etti.

Peki bu sonucun açılımı nasıl?
Yabancı basında çıkan ve Milliyet gazetesinde geçmişte yer alan bir haberi paylaşarak sonuçtan sebeplere doğru yol alalım: "The Wall Street Journal'da (WSJ) yayımlanan bir haberde bazı analistlerin görüşlerine dayanarak Türk Telekom özelleştirmesinin 5 milyar doları (3.77 milyar avro) bulabileceği vurgulandı. Haberde Türk Telekom'un değerinin 7-9 milyar dolar arasında olduğu, yüzde 55'inin satışından 5 milyar dolar elde edilebileceği belirtildi. Özelleştirme programının 'yüzük taşı' olarak nitelenen ve hat sayısıyla dünyanın 13'üncü büyük telekomünikasyon kuruluşu olduğu vurgulanan Türk Telekom'un yaz mevsiminde satılma şansının arttığı ifade edildi. Joon Knapen imzalı haberde Türk Telekom'un yaklaşık 10 yıldır özelleştirme gündemine girip çıktığı belirtilerek, başarılı bir satışın, yatırımcıların AB'den tarih alınmasıyla artan güvenlerini üst seviyeye çıkaracağı dile getirildi. Haberde güven konusunun, liman, şeker fabrikası ve banka özelleştirmelerinin gündemde olduğu bir dönemde büyük önemi olduğunun altı çizildi... Haberde 19 milyonun üzerinde abonesi olduğu belirtilen Türk Telekom'un çok sayıda talibi olduğu yazıldı. Türk Telekom'un 5 milyon civarında abonesi olan GSM operatörü Avea'nın yüzde 40 hissesine sahip olduğunu vurgulayan WSJ, Telecom Italia'nın da Avea'da aynı oranda hisseye sahip olduğuna dikkat çekti..."

Milliyet gazetesinde WSJ kaynaklı olarak yer alan haberden de anlaşılabileceği gibi 10 milyar dolarlık değer 'normal' sınır içinde algılanıyor. Bu noktada kendi tespitlerimize geçelim ve yine son üç ay içinde dünya pazarında görücüye çıkan FAS Telekom gerçeğinden yol alarak 'Ne kadar eder' sorusuna cevap ararken, teknik verileri tekrar ederek soruyu baştan soralım: yılda 1-1.5 milyar dolar kâr eden, 19 milyon abonesi, penetrasyon oranı yüzde 27, dijitalleşme oranı yüzde 90'dan büyük, santral kapasitesi 22 milyon olan bir kurum' sizce ne kadar eder? Ancak bir de Türk Telekom'un kârının büyük bölümünün ara bağlantı ücretlerindeki anlaşmazlığın çözülmesiyle Turkcell, Telsim ve Avea'nın yaptığı ödemeden kaynaklandığını söyleyenler de var. Bunlara göre Türk Telekom'un kârı çok daha düşük.

Cevap sürecinde 'olayı daha iyi anlama açısından' bir örnek: nüfus ve milli gelir açısından Türkiye ile kıyas kabul edilemeyecek Fas'ın, Türk Telekom'un üçte bir kapasitesine sahip, cirosu ve kârı TT ile karşılaştırılamayacak olan şirketi 'yüzde 15'i 1 milyar dolar ile halka arz ediliyor'... Daha önce yüzde 35'i Vivendi grubuna satılmış ve Ocak 2005 sonrası yüzde 51'e tamamlanacağı taahhüt edilmişti... Bu detaylar sonrası yukarıda vardığımız sonucu tekrar edebiliriz; Telekom diğerleri ile kıyaslandığında 10 milyar dolarlık bir değerin 'normal' algılama içinde kaldığı bir kez daha doğrulanıyor.

Son söz: Umarım 10 milyar tabandan başlayan ve açık teklifte 15 milyara kadar varan bir fiyat bandı içinde bu ihale sonuçlanır. 10 milyar doların altındaki fiyatların kamuoyu tarafından kabullenilemez olduğunu son cümlede bir kez daha hatırlatmakta yarar var.