Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales'in ülkenin doğal kaynaklarını, özellikle de doğal gazı millileştirme kararı, yakın müttefiki olan bazı komşularını huzursuz etti. Ortaya çıkan kriz dört devlet başkanı arasında görüşülecek. Morales, Brezilya, Arjantin ve Venezüela devlet başkanlarıyla Arjantin'de bugün biraraya geliyor. Brezilya Hükümeti, Brezilya, Venezüela ve Arjantin devlet başkanlarının bugün Morales'le bir araya geleceğini açıkladı. Arjantin'in Puerto Iguazu bölgesinde yapılacak olan liderler zirvesinde, Morales'in millileştirme kararının tartışılacağı belirtildi. Karardan özellikle doğal gaz ihtiyaçlarının büyük kısmını Bolivya'dan alan Arjantin ve Brezilya rahatsız. Bolivya’da enerji kaynaklarının devlet kontrolü altına alınması, başta Brezilya olmak üzere ülkede önemli yatırımları bulunan ülkelerde endişeye yol açtı. Kamulaştırma kararı, Bolivya’nın Venezüella paralelinde politikalar izleyeceğine işaret ediyor. Morales’in kararı nedeniyle, Latin Aamerika ülkeleri soğuk rüzgarlar esebileceği yorumları basında yer bulmaya başladı. Bolivyalı liderin Brezilya Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula Da Silva'yı telefonla arıyarak doğal gaz sıkıntısı olmayacağı konusunda güvence verdiği bildiriliyor fakat Morales, doğal gaz fiyatları ile sözleşme koşullarının gözden geçirilmesi gerektiğini vurguluyor. BREZİLYA ŞOKTA Bolivya'nın kararı Brezilya için tam bir sürpriz oldu. Bolivya ordusunun yabancı şirketlerin işlettiği doğal gaz sahalarını kontrol altına almak üzere harekete geçirildiği duyulur duyulmaz, Brezilya hükümetinin önde gelen isimleri derhal dış gezilerini yarıda keserek ülkeye döndü ve Devlet Başkanı Da Silva ile toplantıya girdiler. Brezilya'da devlete ait enerji şirketi PetroBras'ın genel müdürü Serjiyo Gabrielli de toplantıya katıldı. Gabrielli, doğal gaz sıkıntısı tehlikesi bulunmadığını söylüyor, ama Bolivya'nın attığı adımın ciddiyetini de kabul ediyor. Brezilya tükettiği doğal gazın neredeyse yarısını Bolivya'dan alıyor. Cevap bekleyen soru ise, Brezilya petrol şirketi PetroBras'ın Bolivya'nın öne süreceği yeni fiyat ve koşulları kabul edip etmeyeceği. İSPANYA HEYET GÖNDERİYOR Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales’in ülkedeki doğalgazı ulusallaştırması İspanya’yı harekete geçirmeye zorladı. Bolivya’da doğalgaz üreten yabancı şirketlerin arasında İspanyol Respol şirketinin de bulunması nedeniyle İspanya Hükümeti yetkilileri devreye girdiler. İspanya ülkesinin hidrokarbon kaynaklarını ulusallaştırmasını tartışmak için Bolivya’ya bir heyet göndereceklerini açıkladı. Üst düzey yetkililerden Bernadino Leon, ‘siyasi ve teknik’ bir ekip göndermeyi şimdiden kabul ettiğini söyledi. BOLİVYA’YA DESTEK Morales'in enerji kaynaklarını millileştirme kararı ile ilgili olanak Venezüela Devlet Başkanı Hugo Chavez ''Evo Morales, bir egemenlik anlayışıyla Bolivya'daki petrol ve gazı millileştirmeye karar verdi. Bolivya hükümetinin bu hareketini destekliyoruz'' dedi. Küba Meclis Başkanı Ricardo Alarcon da, Bolivya'nın petrol ve gaz kaynaklarını millileştirme kararının, başta Bolivyalılar olmak üzere Latin Amerika halkları için ''cesaret verici bir işaret'' olduğu değerlendirmesinde bulundu. (BİRGÜN, 04.05.2006)
|