BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ

Devletin en değerli mallarını yok pahasına satışa çıkaran AKP Hükümeti şimdi de elektrik dağıtım ihalelerinin önünü açıyor. Elektrik dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesini öngören tasarıda, 23 Yap-İşlet-Devret (YİD) sözleşmesinin mutabakatla sona erdirilmesi olanağı getiriliyor. Sözleşme süresi sonunda kamuya çalışır halde devredilmesi gereken santraller de ihaleye gidilmeden şirketlere devrediliyor.

Elektrik dağıtım bölgeleri özelleştirmelerinin önünü açan tasarı bugün TBMM’de görüşülecek. Tasarı, özelleştirme uygulamalarının zamanında ve sorunsuz yürütülebilmesi amacıyla fiyat eşitleme mekanizması, geçiş dönemi sözleşmeleri ve kamulaştırma konularını içeriyor. Tasarıda, kamu zararına işleyen Yap-İşlet-Devret santralarının işleticileri için yeni bir "kıyak" döneminin de kapısı aralanıyor. Kamu aleyhine, şirketler lehine düzenlemeler getiren tasarıda, devlet şirketlere yaptığı fazla ödemelerden doğacak alacaklarından vazgeçiyor ve sözleşmeler karşılıklı mutabakatla sonlandırılabiliyor.

BEDELİ BELLİ DEĞİL

Tasarıya ilişkin Plan ve Bütçe Komisyonu Raporuna şerh koyan CHP’li vekillerin oy yazısında, şirketlere devredilecek santralların kamulaştırma ve yatırım tutarlarının bakanlık tarafından bile bilinmediği vurgulandı. “Kamu aleyhine, şirketler lehine” düzenleme yapılmak istendiği vurgulanan yazıda, şu görüşlere yer verildi: Şirketlerin kasasında bulunan ve devletten fazladan aldıkları para tutarı, santrali satın almaları halinde devlete ödeyecekleri paradan daha fazladır. Sözleşmelerin mutabakatla sonlandırılması, zarar raporlarının işlem görmeden ortadan kaldırılmasını sağlayacaktır. Böyle bir mutabakatın kabulü hukuka aykırıdır. Türkiye bugüne kadar yüksek tarifeden elektrik satın almış ve bunun bedelini de ekonomik krizle ödemiştir. 2009 yılı itibariyle birçok santralın yatırım geri ödemesi son buluyor. Tarifeler büyük oranda düşecek, şirketlerin kâr marjı azalacak. Ülke kâra geçecek, ucuz enerji satın alacakken bundan vazgeçmek ve şirketlerin serbest piyasaya çıkarak daha yüksek fiyattan enerji satıp tekrar kâr marjlarını yükseltecek bir düzenleme yapılmasının yolunu açan düzenlemeleri anlamak güç.

‘BU BASİT BİR ARAZİ DEVRİ DEĞİL

’Elektrik Mühendisleri Odası yaptığı değerlendirmede, kamunun mülkiyetinde bulunan elektrik üretim tesislerinin şirketlere bedelsiz devredildiğine dikkat çekerek, “Şirket santral yapımı sırasında yatırım bedelini Enerji Bakanlığı'ndan tahsil etmişse arazi bedeli dışında yalnızca bu bedeli ödeyecektir. Yapılmak istenen basit bir arazi devri değildir. Milyarlarca dolarlık kamu zararı bir kenara bırakılmaktadır” görüşünü bildirdi.  (BİRGÜN, 04.05.2006)