BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ

Kim ne derse desin, içinde bulunduğumuz dönemin en önemli konusu enerjidir. Sanayileşmek için enerji, kalkınmak için enerji, daha zengin olmak için enerji, güçlü bir ülke olmak için enerji, savunma için enerji, ... için enerji.

Aradan ancak zaman geçtikten sonra insanlar dönüp tarihteki bazı olaylara, yaşandıkları anda aldıkları değerden daha fazla bir değer verebiliyorlar. Sanırız bu yılın basında Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan doğalgaz fiyatı çekişmesi de önümüzdeki yıllarda bu tür önemli bir mihenk noktası olacak bir tarihtir. belki uzmanları işin ve tehlikenin farkındaydı ama bizim gibi kamuoyu, enerjide dünyanın ne kadar Rusya'ya bağımlı duruma geldiğinin farkında değildi. Üstelik iyi kötü kimse de Rusya'nın yeni ve eskisinden çok daha güçlü silahının enerji olabileceğini düşünmemişti.

Gerçekten de 2006 yılı başı. bizce insanlık tarihinde bir dönüm noktası olacaktır. Son yıllarda dur durak bilmeden büyüyen ve zenginleşen dünya ekonomilerinin enerjiye olan gereksinimleri de hızla arttı. Ama yaşlı dünyamız, enerji arzını bu kadar hızla artıramadı. Sonuç da bugün yaşadığımız, petrol ve doğalgaz fiyatlarının geldiği yerdir: Üç yılda yüzde 300'e yaklaşan artışlar... Böyle bir fiyat artışının, çok ciddi bir gelir aktarımı yarattığı için dünyada bazı güç dengelerini değiştireceğini daha önceden de yazmıştık. Yani zenginleşen Rusya, eninde sonunda bu zenginliğinin karşılığı olan politik gücü isteyecektir.

Bir düşününüz, Financial Times gibi ciddi bir gazete bile, zengin Rusların akınından dolayı Londra'nın adının artık LONDONGRAD olarak anıldığını yazmış' ("London" Londra'nın İngilizce adıdır. "Grad" da sanırız eski Slavcada 'kent anlamına geliyor. Örneğin Slalingrad, Leningrad-Staim kenti. Lenin kenti- gibi.)

İki hafta önce Rusya'nın Tomsk kentinde Almanya Başbakanı Angela Merkel'i konuk eden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putln, bizce kayıtlara geçecek çok önemli biz söz söyledi.

Serbest çevirisi ile aktaralım:

"Eğer Avrupalı firmalar Rusya'ya gelirlerse bunun adı yabancı yatırım ve küreselleşme oluyor, eğer Rus Tırmalan Avrupa'ya giderse bunun adı işgal ve Rus firmalarınca genişleme oluyor. Bunun adı çifte standarttır. SSCB soğuk savaş döneminde bile Avrupa'ya gaz akışını durdurmamıştı."

Rusya Devlet Başkanı haklı mıdır? Biz Türkler Avrupalıların çifte standartlarına oldukça alışkınız. O nedenle sanırım bizim Rusya Başkanı'na inanma eğilimimiz daha yüksek olacaktır.

Ama tarafsız düşünsek bile. gerçeklen de Avrupalıların bu tür bir çifte standart içinde olduklarını görürüz. Çünkü içinde bulunduğumuz günlerde Avrupalılar. Rus doğalgaz devi Gazprom firmasının "Avrupa içinde ilerlemesini" durdurmak istiyorlar.

Gazprom, Türkiye'de olduğu gibi. Avrupa'da da artık sadece gazı sınıra getirip bırakmakla yetinmiyor. Fazladan ülke içi dağıtımını da ele geçirmek istiyor. Bu amaçla Gazprom, hem Almanya'da hem de İngiltere'de (Türkiye'de de olduğu gibi), bazı girişimlerde bulundu. Ama bu girişimler hemen geri çevrildi. Zaten Başkan Putin de bu nedenle Sibirya'da bulunan Tomsk kentinde Alman Başbakanı ile bir doğalgaz sahası temelini atarken yukarıdaki sözleri söyledi.

Öte yandan Başkan Putin'e Batı dünyasının yanıtı gecikmeden geldi. ABD Başkan Yardımcısı Dick Chency, geçen hafta Litvanya'dan Putin'e yanıt verdi: "Rusya'nın enerji alanında yaptıkları ve zorlamaları kabul edilemez. İçinde olduğumuz durum bir enerji soğuk savaşıdır". Gerçekten de dünya şu anda bir enerji soğuk savası yaşamaktadır Dünyada enerji fiyatlarının artması buyandan ABD'nin işine yararken diğer yandan ABD'nin en önemli can düşmanlan, Rusya. Libya, Venezüella. İran. ... gibi ülkelerin "bitlerini kanlandırmaktadır." Türkiye ise bu soğuk savaşta daha yerini bulamamış, kendi içinde bir "çıkar savaşı" yürütmektedir. Yani "Fam bu enerji pastasından daha çok pay alacak" içeride onun gizli ve soğuk savası yapılmaktadır.

(REFERANS, ERTUĞ YAŞAR, 09.05.2006)