|
Milliyet Yazarı Göngör Uras 30 Mart 2005 tarihinde yayınlanan köşe yazısında Devlet İstatistik Enstitüsü’nün Enerji Üretim ve Tüketim İstatistikleri’ne yer verdi. "Devletin yayımladığı rakamlar doğru ise, 2004 yılında sanayi (2003 yılına göre) yüzde 3.4 oranında daha az elektrik enerjisi kullandı. Sokak aydınlatması için yüzde 18 oranında daha az elektrik yakıldı. Çiftçinin tarımsal sulamada kullandığı elektrik yüzde 9 azaldı..." diyerek başlayan Uras'ın makalesine yazımızın devamından ulaşabilirsiniz. Ayrıca yazımızın devamında yer alan "DİE 2000 / 2004 Enerji Üretim ve Tüketim İstatistikleri'ni içeren dosyayı da bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
Göngör Uras, Milliyet Gazetesi, 30 Mart 2005 Devletin yayımladığı rakamlar doğru ise, 2004 yılında sanayi (2003 yılına göre) yüzde 3.4 oranında daha az elektrik enerjisi kullandı. Sokak aydınlatması için yüzde 18 oranında daha az elektrik yakıldı. Çiftçinin tarımsal sulamada kullandığı elektrik yüzde 9 azaldı... N'oldu da böyle oldu? Elektrik mi yok da tüketim azaldı? Hayır, elektrik üretiminde 2004 yılında yüzde 6.6 artış var... Elektrik üretimi yüzde 6.6 oranında arttı ama toplam tüketim artışı yüzde 1.1 oranında gerçekleşti. Sayın okuyucularım, 2004 yılına ait büyüme rakamları da devletin rakamı, elektrik tüketim rakamları da devletin rakamı. Ya biri yanlış, ya öteki... Ya büyümedik? Ya elektrik kullanımı bu kadar gerilemedi... Elektrik enerjisi tüketimiyle büyüme arasında doğrudan ilişki vardır. Türkiye ekonomisi yüzde 5 büyürse, elektrik tüketimi yüzde 7-8 oranında artar. Tarımsal sulamada kullanılan elektrik rakamındaki gerileme doğrudur. Çiftçi elektrik pahalı olduğu için motor çalıştıramıyor. Sulama yapamıyor. Tarımda üretim düşüyor. Ama sanayide 2004 yılında yüzde 9.4 oranında üretim artışı var. Sanayi elektrik kullanmadan üretim yapamaz. Kullandığı elektrik yüzde 3.4 oranında azalırken acaba sanayi, üretimini nasıl yüzde 9.4 oranında artırabildi? Makineler elektrik kullanmadan mı çalıştı? Yoksa sanayi üretimi denilen üretim el emeği üretimi mi? Bu çarpık tabloyu TEK'in eski genel müdürlerinden elektrik yüksek mühendisi Behçet Yücel Bey'e sordum, "Olamaz böyle bir şey" diyerek tepki gösterdi. Kabaca üretim ile tüketim farkını anlattı. 2004 yılında üretilen 149 milyar kilovat saat elektriğin milyar kilovat saat olarak 3.5'i santrallarda, 3.0'ü dağıtımda, 9.0'u nakillerde kaybolmuştur, 9.0'u kaçak kullanıma gitmiştir. 116 milyar kilovat saat tüketim rakamı doğrudur. Hata var ise 2003 yılı tüketim rakamında fazlalık olabilir, dedi. Devletin yayımladığı sanayi sektörünün enerji tüketimi rakamına, sanayicilerin kurdukları ve milli sisteme bağlanan enerji tesislerden (bunlara oto prodüktör deniliyor) kullandıkları elektrik miktarı da ekleniyor. Milli sisteme bağlı olmadan sanayicilerin kendi ürettikleri elektriğin toplam tüketim rakamı içinde yer almaması nedeniyle tüketim rakamının gerilemiş görüntü vermesi olasılığı tartışılabilir. Sayın okuyucularım, devamlı tekrarlıyorum: Ekonomi döviz fiyatı, faiz ve borsadan ibaret değil. Ekonominin daha başka ve daha önemli göstergeleri var. Bunlar izlenmezse, bunlar değerlendirilmezse, ekonomide olan biten iyi anlaşılamaz.
Üretim türüne göre elektrik enerjisi üretimi, (GWh) |
---|
| 2003 | | 2004 | | | Miktar | Yüzde | Miktar | Yüzde | Toplam | 140.284 | 100.00 | 149.608 | 100.00 | Termik | 104.899 | 74.78 | 103.519 | 69.19 | Rüzgar | 61 | 0.04 | 55 | 0.04 | Hidrolik | 35.324 | 25.18 | 46.035 | 30.77 |
Üretici kuruluşlara göre elektrik enerjisi üretimi (GWh) Yıllık |
---|
| 2003 | | 2004 | | | Miktar | Pay (%) | Miktar | Pay (%) | Toplam | 140.284 | 100.00 | 149.608 | 100.00 | EÜAŞ | 54.643 | 38.95 | 61.127 | 40.86 | Üretim şirketleri | 45.446 | 32.40 | 53.485 | 35.75 | Otoprodüktörler | 22.931 | 16.35 | 22.930 | 15.32 | EÜAŞ'a bağlı ortaklık | 15.243 | 10.86 | 12.067 | 8.07 | Ayrıcalıklı şirketler | 2.021 | 1.44 | 0 | 0.00 |
Kullanım yerlerine göre elektrik tüketimi |
---|
| 2003 | | 2004 | | | Miktar | Pay | Miktar | Pay | | GWh | (%) | GWh | (%) | Toplam | 115.225 | 100.00 | 116.561 | 100.00 | Resmi daire | 5.017 | 4.35 | 5.194 | 4.46 | Sanayi + otoprodüktör | 55.292 | 47.97 | 53.394 | 45.81 | Ticarethaneler | 12.600 | 10.93 | 14.728 | 12.63 | Meskenler | 24.924 | 21.63 | 26.728 | 22.93 | Tarımsal sulama | 3.403 | 2.95 | 3.099 | 2.66 | Şantiyeler | 1.382 | 1.20 | 1.367 | 1.17 | Sokak aydınlatması | 4.570 | 3.97 | 3.732 | 3.20 | Diğer + EÜAŞ direkt satış | 8.067 | 7.00 | 8.319 | 7.14 |
"DİE 2000 / 2004 Enerji Üretim ve Tüketim İstatistikleri" dosyasının tamamı ektedir. İstatistik dosyasını bilgisayarınıza indirebilmek için "tıklayınız" yazılarının üzerine geldikten sonra, farenizin sağ tuşuna tıklayarak, “hedefi farklı kaydet”i seçiniz. İstatistik dosyası Openoffice.org formatında hazırlanmıştır. OpenOffice.org 1.1.4 veya diğer sürümlerinin temini ve ayrıntılı bilgi için tr.openoffice.org adresini de kullanabilirsiniz.
|
|
|