BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ

Dogalgaza yaptigi üst üste zamlarla tepki toplayan Botas'in toplam alacaklari 6 milyar dolara ulasti. En büyük borçlular 6.5 milyar YTL ile EÜAŞ, 900 milyon YTL ile EGO. Şirket personel maaŞlarıni bile banka kredisi ile ödüyor

ANKARA - Dogaigaz fiyatlarındaki artis nedeniyle ithalat faturasi giderek kabaran Botaş, yurtiçinde sattigi dogalgazın bedelini tahsil edememesi nedeniyle zor günler geçiriyor. Botas'in Elektrik Üretim AŞ.'den (EÜAŞ) olan alacaklari 6.5 milyar YTL'yi aşarken, Ankara Buyükşehir Belediyesi'ne baglı EGO da 900 milyon YTL borç takti. Personel maaslanni karsilamak icin bile bankalardan kredi kullanan Botas, kredi faizlerini mecburen dogalgaz satis fiyatlarına yansitiyor.
Dogalgaza bu yil yaptigi yüzde 19.60 zamla tüketicilerin tepkisini ceken Botas, aslında büyük bir acmazla karşi karsiya. Yilda yaklasik 27-28 milyar metreküp dogalgaz ithalati icin pesin parayla milyarlarca dolar odeyen Botas'in, tahsil edemedigi alacak tutarı 2005 sonu itibarıyla 5.3 milyar dolan buldu. Bu yilki alacaklari ise 6 milyar dolara ulasti.

Zincirleme borç
Botas'a en fazla borcu olanlar arasinda 4.8 milyar dolarla EÜAŞ geliyor. 1997'den beri duzensiz odeme yapan EÜAŞ'in borcunu EGO'nun Botas'a 406 milyon YTL borclu oldugunu one suren Melih Gokcek'in aksine karsin Botas, 'bore 903 milyon YTL' dedi.
odeyememesinin nedeni de elektrik sattigi TETAŞ ve TEDAŞ'tan tahsilat yapamamasi. 6.5 milyar YTL'yi bulan borcun 1.9 milyan anapara, kalani ise gecikme faizinden olusuyor.

Gokçek'i finanse ediyor
Ankara  Buyuksehir Belediye Baskani Melih Gokcek, Botas'i yillardir bir anlamda finansman kaynagi olarak kullaniyor. Botas'tan aldigi gazi, üzerine karıni ekleyerek satan Ankara Buyuksehir Belediyesi'ne (ABB) baglı EGO, gazin bedelini tüketiciden hemen tahsil etmesine ragmen Botas'in parasini odemiyor. Şu an itibarıyla yaklasik 900 milyon YTL'ye ulasan birikmis borcların kokeni dogalgaz kullaniminin ilk yillarına uzanıyor.
Kaynaklarınin büyük bolumunü, Ankara Buyuksehir Belediyesi'nin diger projelerini finanse etmek için aktaran EGO, 1997 öncesinden kalan 127.5 milyon dolarlik borcunu odeme planina bagladi. Ancak bu borca karsilik sadece 18 milyon dolarlik odeme yapti ve 112 milyon dolarlik borcuyla ilgili olarak Botas'a borcunun bulunmadiginm tespiti igin geçen yil Ankara 24. Asfiye Hukuk Mahkemesi'nde dava acti.
EGO, Botas'in 2000 yilından beri borcun yeni bir odeme planina baglanmasi konusundaki cagrılarına da hiçbir yanit vermedi. Kurum, her ay aldigi gaza karsilik da 90k az bir odeme yaptigi icin borç sürekli birikiyor. Botas'in diger kurumlardan alacaklari da 150 milyon dolan buluyor.
Ote yandan, Melih Gokcek dun bir gazetede cikan haber iizerine açiklama yaparak, EGO'nun Botas'a olan borçlanna neden olmadiklanni, borçların da 903 milyon degil, 406 milyon YTL oldugunu savundu. Botas yetkilileri, Gokçek'in verdigi rakamlann sadece anapara oldugunu, gecikme faizinin dikkate alinmadigini, oysa bu bor9lara karsilik Botas'in bankalardan faizle kredi kullandigini vurguladi.

'Dogalgaz am zammı surer'
Makine Muhendisleri Odasi (MMO) BaŞkani Emin Koramaz, yapilan zamma ragmen, Botas, zaranna satiş yapiyor. Dolayisiyla fiyat artisinan devam edecektir" diyerek, sorunun gozumu icin şu onerilerde bulundu:
• Dogaigaz temin anlaşmalanridaKi Turkiye aleyhine hükumler iptal edilmeli,
• Dogalgaza aşırı bagimlilik azaltilmali,
• Gazda Rusya'ya asırı bagimlılik giderilmeli,
• Dogalgaz ve petrol aramalan artirıllmali,
• Dogalgazdaki KDV indirilmeli, ÖTV kalkmali,
• Elektrik uretimi içinde dogalgazın yüzde 45'lere ulaşan payi duşurulmeli, linyit artirıllmali,
• Enerji uretiminde basta su, ruzgar ve jeotermal olmak üzere yerli, yeni ve yenilenebilir kaynaklara agirlik verilmeli.
(Radikal 03.08.2006)