BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ

Dizüstü bilgisayarlar ve otomobillerde kullanılması planlanan yakıt hücresi teknolojisi, ticari
tesislerde de denenmeye başladı. Dünyanın önde gelen iletişim şirketlerinden Verizon, bir binasında yakıl hücresi kullanarak 680 bin dolar enerji tasarrufu yaptı

Okan Umruk-Dış Haberler
Dünyanın önde gelen elektronik iletişim ve altyapı şirketlerinden olan Verizon Communications, 2005 yılı toplam geliri 75 milyar doları, öz sermayesi ise 40 milyar doları bulan bir iletişim devi. Bir yıldan bu yana Verizon, tesislerinden birinin enerji ihtiyacını "yakıt hücresi" teknolojisi ile karşılıyor. Verizon'un söz konusu tesisi ise New York Eyaleti'nin Garden City kentinde bulunuyor. Yakıt hücresi teknolojisi ilk kez Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA tarafından insanlı uçuşlar için tamamen temiz ve verimli bir enerji kaynağı olarak geliştirilmiş bir teknoloji. Yakıt hücreleri su ve ısıyı yan ürün olarak çıkararak hidrojen ve oksijen atomlarının kombinasyonu yoluyla elektrik enerjisi üretme ilkesine dayanıyor. Söz konusu teknoloji, otomotiv sektörünün yakından takip ediliyor ve kara taşıtları için petrole alternatif bir enerji kaynağı olarak tasarlanıyor. Ancak yakıt hücresinin kullanıldığı tek alan otomobiller değil. Bu teknolojinin büyük binalar için enerji sağlama maksadıyla Kullanılması için çalışmalar yürütülüyor.
Proje bir ilk
Verizon firmasının Garden City kentinde yürüttüğü proje bir ilk. Çünkü bu tesis birincil enerji kaynağı olarak yakıt hücrelerini kullanıyor. 7 adet yakıt hücresi 35 bin müşteriye telefon ve veri hizmeti sunan 27 bin metrekare genişliğindeki bir tesise enerji sağlıyor. Bu, geleneksel olarak dizel yakıtlı jeneratörleri yedek enerji kaynağı olarak kullanan bir şirket için tamamen bir yaklaşım değişikliği anlamına geliyor. Kendi enerjisini üreterek. Verizon. enerji denetimi kavramına yeni bir katman ekliyor. Teknoloji, şirketin enerji giderlerini azaltmasına hizmet ettiği gibi çevre dostu bir seçeneği de gündeme getirdiği için de büyük umut vaat ediyor. Verizon'un enerji ekibi lideri Jeremy Metz, "Bu projeyi bir kaç nedenden dolayı geliştirdik. Bu, temiz, sessiz ve enerji konusunda bağımsız olmamızı sağlayan bir teknoloji. Enerji şebekesine büyük oranda bağlıyız ve alternatifler arıyoruz" diyerek projenin geliştirilme nedenlerini özetliyor.
Kurulum maliyeti yüksek
Her ne kadar yakıt hücresi kullanımı önemli faydalar sağlasa da bu tür bir teknolojinin yerleştirilmesi için gerekli olan sermaye harcamaları pek çok şirketi caydıran en önemli etken. Verizon firmasının Garden City'deki tesisinde kullandığı yakıt hücrelerini üreten UTC Povver şirketinin yakıt hücresi ürün yöneticisi Rob Roche en büyük sorunun yüksek maliyet olduğunu söylüyor: "Bizim önümüzdeki en büyük uğraş bu sistemi kurma maliyetini düşürmek için üretim hacmini yükseltmek ve kurulum işlemini basitleştirmektir."
Verizon'un yakıt hücreleri kimyasal süreç için gerekli olan hidrojen atomlarını elde etmek üzere yerel bir enerji şirketinden boru hattı yoluyla iletilen doğalgazı kullanıyor. Doğalgaz yakılmıyor. Bunun yerine yedi yakıt hücresi doğalgazdan hidrojen atomlarını ayırıyor ve sonra bu atomlar havadan elde edilen oksijen atomlarıyla birleşerek elektrik üretiliyor. İşlem sonrasında her
yakıl hücresinden ısı ve su salınıyor.
Temiz enerji
Verizon'un Garden City kentindeki faaliyet gösteren tesisinde bulunan yedi yakıt hücresinden her biri saatte 200 kilovat elektrik üretme kapasitesine sahip. Yakıt hücresi başına üretilen bu elektrik enerjisi ile tek ailenin oturduğu 400 hanenin elektrik enerjisi ihtiyacını karşılamak mümkün. Yakıl hücresi teknolojisinin bir diğer faydası da hidroen ve oksijenin dönüştürülerek elektrik üretilmesi sonucu ortaya çıkan su ve ısı, binayı ısıtmak ya da soğutmak için kullanılabiliyor. Verizon'un Nevv York emlak işlemleri danışmanı Tom Donnelly'ye göre, Verizon'un Garden City'deki tesisini serinletme ihtiyacının üçte birini yakıt hücresi yoluyla elektrik üretimi sonucunda salınan su meydana getiriyor. Atmosfere salınan su ve enerjinin binanın ısıtma ev soğutma işlemlerinde kullanılması yoluyla. Verizon. tesisinin çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirme olanağına kavuşmuş oluyor.
Verizon'un tahminlerine göre enerji kaynağı olarak fosil yakıtlar yerine yakıt hücresi kullanımı bir yılda 5 bin ton karbon dioksidin atmosfere yayılmasını önleyecek. Uzmanlar, şirketlerin enerji tüketimi konusundaki tavırlarını değiştiren amacın hayırseverliklerden çok ekonomik baskılar olacağını ileri sürüyorlar.
Tasarruf beklentisi
Yakıt hücresi teknolojisinin kurulumu ucuz değil. Verizon bu teknolojiyi kullanan tesisi inşa etmek için 13 milyon dolar harcadı ve ilk yıl yedi yakıt hücresini çalıştırmak ve bakımını yapmak için 300 bin dolar harcadı. Verizon yakıt hücrelerinin yerleştirilme masraflarım karşılamak için vergi avantajlarından faydalandı. Fakat esas kazanç beklenenden daha iyi çıkan enerji tasarrufu verileri oldu. Proje geçen yıl hayata geçtiğinde Verizon yılda 250 bin dolar enerji tasarrufu yapacağını tahmin ediliyor. Gerçek tasarruf tutan beklentileri aştı ve 680 bin dolara ulaştı.
Elektrik enerjisi elde etmek için ticari enerji santrallerine yılda 600, milyon dolar harcayan bir şirket için 680 bin dolarlık tasarruf küçük bir miktar olsa da, Jeremy Metz, varolan yüksek enerji maliyetinin yakıt hücresi teknolojisini geliştirmek için bir başka önemli neden olduğunu belirtiyor. Yakıt hücrelerinin Verizon gibi bir şirkete sağladığı en büyük fayda, bu hücrelerin şirkete enerji arzı üzerinde kontrol sağlaması.
Kesintiler uyarı oldu
Enerji sektöründe serbestlik artıkça ve devlet kontrolü azaldıkça. ABD'nin bazı bölgelerinde enerji naklinde istikrarsızlık yaşanıyor. Jeremy Metz, enerji üretimi ve naklinde yaşanan sorunların Verizon'un alternatif enerji kaynağı arayışının ardındaki temel nedenlerden biri olduğunu söylüyor: "Kaliforniya'da 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan elektrik kesintileri bizim için uyarı oldu. 2003'te Amerika'nın kuzeydoğusu ile Kanada'nın bazı bölgelerini karanlığa gömen elektrik kesintisi gerçekleştiğinde doğru yolda olduğumuzu anladık." Şimdilik Verizon, Garden City'de kurduğu tesis yoluyla yakıl hücresi projesinin ekonomik bilançosunu inceliyor. Şirketin henüz, diğer tesislerinde yakıt hücresi uygulamasını başlatmaya yönelik acil planı bulunmuyor.
(Forum Diplomatik 14.08.2006)