GÖRÜŞ / RAPOR

 
TÜİK (DİE) 2006 yılı son üç ayına ait elektrik üretim ve tüketimi ile ilgili rakamları 23 Mart 2007 tarihinde yayımlarken, bundan sonra elektrik istatistiklerini açıklamayacağını, bu işin TEİAŞ ve TEDAŞ tarafından yapılacağını bildirdi. Yayımlanan son TÜİK istatistiklere göre elektrik üretimi 2006 yılının son çeyreğinde, 2005 yılının son çeyreğine göre yüzde 8.25, tüketim ise yüzde 14.21 oranında arttı.
 

TÜİK tarafından yapılan açıklamada yıllardan beri dönemsel olarak yayınlanan elektrik üretim ve dağıtım istatistiklerinin artık kurum tarafından yayımlanmayacağı belirtilmektedir. Bundan böyle elektrik üretim bilgilerinin Türkiye Elektrik İletim A.Ş. tarafından aylık ve yıllık olarak, elektrik dağıtım bilgilerinin ise Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından yıllık olarak yayımlanacağı ifade edilmektedir. Çeşitli istatistikleri tartışılan TÜİK‘in üzerinde tartışılmayan ender istatistiklerinden biri olan elektrik enerjisi istatistiklerinin yayımından vazgeçmesinin nedenleri açıklanmalıdır. Özellikle kayıp-kaçak elektrik kullanımı verilerinde TÜİK ile TEDAŞ arasındaki istatistiki bilgi farklılığı ortada durmaktadır. İstatistik işinin devredilmesinde seçim sonrası yapılacak özelleştirme işlemleri ve kayıp-kaçak oranları bir etken oluşturduğu kuşkusu doğmuştur. İşi istatistik olan kurum, her işini ilgilisine devretmeye mi çalışmaktadır? Bu tip devir anlayışı zaten tartışılan kurumun faaliyetlerini daha da tartışılır hale getirecektir.

Açıklanan son 3 ay rakamları ile tamamlanan 2006 yılı toplamında elektrik enerjisi üretimi 175 bin 667 gigavatsaat, tüketimi ise 132 bin gigavatsaat olarak gerçekleşmiş oldu.

Üretimdeki gelişmeler
2006 yılının son üç ayında toplam elektrik üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.25 oranında artmıştır. 2005 yılının son üç ayında 41 bin 805 gigavatsaat olan üretim bu yılın aynı döneminde 45 bin 256 gigavatsaat olarak gerçekleşti.

Toplam üretimin dörtte birinden fazlası barajlardaki su ile sağlandı. Hidrolik santralların toplam üretimdeki payı yüzde 22.41 oldu.

Elektrik üretiminde linyitin önemi giderek azalıyor. Toplam üretimde linyitin payı yüzde 19.43‘e düştü. İskenderun‘da ithal kömür ile üretim yapan Siemens Santralı (Sugözü) sayesinde bu oran büyük görünüyor. Yerli linyit kullanımı çok azaldığını belirtmek gerekiyor.

Toplam üretimde yüzde 44.44 ile en büyük payı doğalgaz santralları alıyor.

Devlete ait (özelleştirme kapsamındakiler dahil) hidrolik ve termik santrallarda üretim yapan EÜAŞ‘ın (Elektrik Üretim AŞ‘nin) toplam üretimdeki payı geçen yılın son üç ayında yüzde 47.61 iken bu yılın aynı döneminde çok az artarak yüzde 48.64 oldu.

Otoprodüktörler (kendi sanayi tesisleri için elektrik üretenler) fazla üretimlerini daha önce enterkonnekte şebekeye satıyordu. Bu uygulamadaki engellemeler ve fiyat politikaları nedeniyle toplam üretimdeki payları yüzde 10.32‘den yüzde 9.87‘ye düştü. Bu düşüş sürekli hale gelmiştir.

Enka‘nın 3 doğalgaz santralı, Siemens‘in ithal linyit santralı ile diğer üretim şirketlerinin toplam üretimdeki payı yüzde 42.07 yerine yüzde 42.04 olarak, hemen hemen aynı düzeyde kaldı.

  
Elektrik Tüketimi

2006 yılının son üç ayında 2005 yılının aynı dönemine göre elektrik tüketimi yüzde 14.21 oranında arttı. Toplam tüketimin yarıya yakınını sanayi kullanmaktadır. 2006 yılının son üç ayında sanayideki elektrik tüketiminin payı 2005 yılındaki yüzde 38.15 düzeyinden yüzde 43.13‘e çıktı. Toplam tüketimde evlerin payı yüzde 24.36, sokak aydınlatmasının payı ise yüzde 4.44 düzeyinde gerçekleşti. Sokak aydınlatmasında kullanılan elektrik geçen yıl aynı dönemde yüzde 5.94 olduğu dikkate alındığında, sokakların bu dönem biraz karardığını belirtilebilir.
 

Parasal Değerlere Göre Elektrik Üretim ve Tüketimi
2005 yılının son üç ayında 3 milyar 523 milyon YTL olan parasal değer, 2006 yılının son üç ayında 4 milyar 90 milyon YTL oldu. Buna göre elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik satış gelirleri cari fiyatlarla yüzde 16.08 oranında arttı. Üretim ve tüketim oranlarına göre elektrik satış gelirlerinin daha fazla artış göstermiş olması dikkat çekti.
 

Kayıp kaçak toplamda yerinde sayıyor

TÜİK (DİE) verilerine göre teknik kayıp ve ticari kaçak açısından baktığımızda ise, kayıp ve kaçaklarda düşme görülüyor. Geçen yılın son üç ayında yüzde 24 olan kayıp-kaçak oranı 2006 yılının aynı dönemi için yüzde 20 olarak görülmektedir.

2006 yılı toplamına göre, elektrik enerjisi üretimi 175 bin 667 gigavatsaat, tüketimi ise 132 bin gigavatsaat olarak gerçekleştiğine göre kayıp-kaçak oranının da yıl toplamında yüzde 25 düzeyinde gerçekleşmiş olduğu hesaplanıyor.

Dosyalar
	(29 KB)
	(8104 KB)