BASIN AÇIKLAMASI

 
Türk Telekom’un zamlı tarifesine Telekomünikasyon Kurumu’nun verdiği onay kararının ve bu karara dayanak oluşturan tebliğe karşı, hukuka aykırılıkları saptayarak yargıya başvuran Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyon sepetini değiştirme uygulamasını da yargıya taşıdı.
 

EMO tarafından Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesi‘ne dün (19 Nisan 2007) açılan davada, 2007 Mart dönemi Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) hesaplama yöntemi değişikliğine ilişkin işlem ve kararlarının yürütmesinin durdurulması ve iptali istendi.

Dava dilekçesinde, devletin ekonomik politikalarının üretilmesinde ve her türlü iş ilişkisinde TÜİK‘in belirlediği değerlerin önemi vurgulanarak, açıklanan TÜFE oranının toplumsal yaşamda belirleyici olduğuna dikkat çekildi. TÜİK‘in açıkladığı verilere ilişkin olarak son dönemde yaşanan tartışmaların anımsatıldığı dilekçede, Mart 2007 aylık TÜFE değişim oranı açıklanması ile bu eleştirilerin en üst seviyeye taşındığı kaydedildi.  

TÜİK‘in 2007 Mart ayına ilişkin TÜFE değişim oranının hesaplanma yönteminin bilimsel ve tutarlı kriterlere dayanmadığı belirtilen dilekçede, şu bilgilere yer verildi:

"TÜFE değişim oranının hesaplanmasında kullanılan verilerde, bu oranın düşük tespit edilmesine yönelik kimi ani değişiklikler yapılmıştır. Bu değişim, Kurum tarafından 18 Ocak 2007‘de açıklanan ‘2007 TÜFE sepetinde ve madde ağırlıklarında güncelleme‘ işlemiyle başlamıştır. Buna göre, TÜFE içerisinde yer alan ana harcama grupları için daha önce tespit edilmiş olan ağırlıklar değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikler, fiyatı artan tüketim mallarının ağırlığının düşürülmesi, fiyatı azalan malların ağırlığının ise artırılması şeklinde olmuştur. Örneğin, alkollü içecekler ve tütün grubunda bulunan tüketim mallarının fiyatlarında önemli artışlar gerçekleşmiştir ve bu grubun endeks içerisindeki ağırlığı 5.62‘den 5.06‘ya düşürülürken, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda bulunan tüketim mallarının ağırlığı 27.68‘den 28.47‘ye çıkartılmıştır. Diğer yandan, Aralık 2006 içerisinde Türk Telekom tarafından telefon hizmetlerine ilişkin tarife değişikliği yapılacağı açıklanan ve bu ücretlerin de içerisinde yer aldığı haberleşme grubunun ağırlığı da 4.55‘den 4.41‘e düşürülmüştür."

Türk Telekom‘un yeni tarifesinin enflasyonu artırıcı etkisinin ilgili tüm kesimler tarafından kabul edildiği kaydedilen dilekçede, söyle denildi: 

 "Merkez Bankası‘nın değerlendirmelerinde, yeni telefon görüşme ücretlerinin enflasyonu 0.7 oranında artıracağı bilgisi yer almış, bu rakama itiraz eden Türk Telekom yetkilileri ise, bu oranın yalnızca 0.3 seviyesinde kalacağını belirtmişlerdir. Türk Telekom Genel Müdürü tarafından yapılan bir açıklamada Merkez Bankası ve TÜİK eleştirilerek, enflasyon hesabının doğru yapılmadığı ve yeni tarife ile Türk Telekom‘un ancak 150 ila 250 milyon YTL ek gelir elde edeceğini söylemiştir. Ancak, şaşırtıcı bir şekilde TÜİK, Mart ayı enflasyonuna bu grubun etkisinin eksi değerlerde olduğunu açıklamıştır."

TÜİK tarafından uzun yıllardır telefon ve telefaks hizmetleri alt grubu içerisinde yer verilmeyen kimi kalemlerin, Mart ayı içerisinde sepete eklendiği belirtilerek, "Bu kalemler, Türk Telekom‘un hukuka aykırı bir şekilde çapraz sübvansiyon amaçlı olarak indirim yaptığı şehirlerarası ve milletlerarası telefon görüşmelerinden oluşmaktadır. Kaldı ki, sepet içerisine konulan yeni kalemlerin ağırlıkları ise TÜİK tarafından açıklanmamaktadır. Telefon görüşmeleri içerisinde son derece düşük yer tutan şehirlerarası ve milletlerarası görüşmelerin sepet içerisinde hangi ağırlıkla temsil edildiğinin açıklanması gerekirken, TÜİK bu konuda açıklama yapmaktan da kaçınmaktadır" denildi.

TÜİK‘in sistemli bir şekilde enflasyon oranı üzerinde oynama yaptığının anlaşıldığı belirtilen dava dilekçesinde, "Somut gelişmelere göre fiyatı düşen mallar sepete dahil edilmiş, fiyatı artan mal ve hizmetlerin endeks içerisindeki ağırlıkları düşürülmüştür" denildi.

"Bilimsel ve tarafsız olmaktan uzak" olarak nitelendirilen TÜİK‘in enflasyon hesabını belirleyen sepet değişikliğinin 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu‘nda sayılan ilkelere de açıkça aykırı olduğu vurgulandı. Dilekçede, "Bu durum, özelleştirme bedelini erkene alarak Hazine‘ye yüklüce ödemede bulunan Türk Telekom‘un yapmış olduğu zammın makul olduğu, enflasyonu artırıcı bir etkisi olmadığını göstermek amacına hizmet ettiği kuşkusunu doğurmuştur" değerlendirmesine yer verildi.

TÜİK‘in enflasyon paketini değiştirme kararının kamu yararına aykırı, gerçekleri yansıtmaktan uzak olduğu belirtilerek, söz konusu verilerin toplum yaşamında geri dönülemez zararlara yol açacağı ifade edilen dilekçede, TÜFE belirleme işlemi ve bu işlemin oluşturulmasına yönelik yöntemde değişiklik yapılmasına ilişkin kararların öncelikle yürütülmesinin durdurulması ve iptali istendi.

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI
20.04.2007