YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
TÜBİTAK - BİLTEN tarafından teknoloji transferi ile gerçekleşen ve ilk Türk gözetleme uydusu özelliğini taşıyan BİLSAT adlı uydu gecen hafta 686 km yükseklikteki yörüngesine yerleştirildi.
 

Teknoloji transferi ile gerçekleşen BİLSAT uydusunun iki önemli parçası TÜBİTAK BİLTEN'in (Bilgi Teknolojileri ve Elektronik Araştırma Enstitüsü) mühendislerince tasarlandı ve aynı kurumun tesislerinde üretildi. Söz konusu tesislerde, sıcaklık ve nemin yanında havadaki toz miktarının da kontrol edildiği temiz odalar bulunuyor. Uydularda kullanılan hassas parçalar ancak bu odalarda üretilebiliyor. TÜBİTAK BİLTEN'de üretilen parçalardan birincisi ÇOBAN (Çok Bantlı Görüntüleyici'nin kısaltması) adı verilen, uzaydan 120 metre çözünürlükte görüntü verebilen 8 kanallı bir kamera. Diğeri ise, JPEG 2000 algoritmasıyla görüntü sıkıştıran ve GEZGİN (Gerçek Zamanlı Görüntü İşleyen'in kısaltması) adı verilen bir veri işleme kartı.

686 km irtifadaki bir yörüngeye yerleştirilen uydunun temel görevi uzaktan algılama olmakla birlikte, bir ölçüde haberleşme yeteneğine de sahip olacak. Rusya'dan fırlatılan 129 kg ağırlığındaki BİLSAT Uydusu, uluslararası bir girişim olan, Afet İzleme Takımuydu Sistemi'nde (Disaster Monitoring Constellation) de yer alacak.

Takımuydu Sistemi

Takımuydu Sistemi İngiltere, Cezayir, Nijerya, Çin ve Tayland'ın uydularından oluşacak ve dünyanın herhangi bir yerini en az günde bir kere görüntüleme yeteneğine sahip olacak. Böylece dünyanın herhangi bir yerinde meydana gelen bir afete ait uydu görüntüleri en geç bir gün içinde temin edilerek ilgili ülkenin afet yönetim merkezine ulaştırılacak.

ÇOBAN'dan alınacak görüntüler dışında, 12 m. çözünürlükte pankromatik (siyah - beyaz) ve 26 m. çözünürlükte multispektral (kırmızı, yeşil, mavi ve yakın kızıl ötesi bantlarda) iki görüntüleyiciden fotoğraf çekilerek TÜBİTAK BİLTEN'de kurulan yer istasyonu aracılığı ile yere indirilecek. Böylece BİLSAT'tan elde edilen görüntülerden ürün rekoltesi, çevre kirliliği, tabi afetlerin neden olduğu hasarın değerlendirilmesi gibi amaçlarla yararlanılabilecek. TÜBİTAK BİLTEN bu amaçla hem kamu kuruluşları ile hem de uluslararası kuruluşlarla muhtelif projeler üretecek.

Bu proje kapsamında, TÜBİTAK BİLTEN'de test ve tümleştirme laboratuvarlarının yer aldığı 1000 sınıfı bir temiz oda ile uydu parçalarının test edildiği bir uydu modülü atölyesi de kuruldu. Türkiye'nin üreteceği sonraki uydular bu laboratuvarlarda imal edilecek.

BİLSAT uydusunun yapımı İngiltere'de bulunan SSTL firması tesislerinde tamamlandı. Uydunun üretimine, Türkiye'nin teknoloji transferi sağlamak amacıyla görevlendirdiği 12 mühendis ve 4 teknisyen de katıldı. BİLSAT uydusu, uydunun fırlatılması ve sigortası, yer istasyonu, uydu üretim laboratuvarları ve teknoloji transferi programının tamamı yaklaşık 14 milyon dolara mal olacak.

EMO'nun Notu : Ülkemiz için çok önemli olan bu uydunun atılış törenine siyasilerimiz tarafından hiç ilgi gösterilmemiş olması, ülkemizde AR-GE'ye verilen önemin göstergesi olarak değerlendirilebilir. Törende hazır bulunan Sanayi Bakanı Ali Coşkun'un hakkını yemeyelim. Alt-üst geçitler, kavşaklar vb. açılışlara her daim zaman bulan siyasilerimizin önemli bir AR-GE çalışmasında boy göstermemeleri de bir anlayışın ifadesidir. Ve acıklı olan TÜBİTAK'ın bu tür anlayışların bir sonucu olarak hala başkansız olmasıdır.