YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Petrol alarm veriyor
OPEC, günlük üretimini 500 bin varil artırdı. 'Gerekirse' 500 bin varil daha
artıracağını açıkladı. Ancak, bu artışların talebi karşılamakta yetersiz kalacağı
endişesiyle varil fiyatı 57.60 dolarla yeni bir rekor kırdı.
 

Petrol fiyatlarındaki tırmanış sürüyor. OPEC'in günlük üretimi 500 bin varil artırma
kararı, tırmanışı durduramadı. ABD'de petrol fiyatları varil başına 57.60 dolara
çıkarak yeni bir rekor kırdı. Daha sonra 56.40 dolara geriledi. Londra - brent petrol
de 56 dolara çıktı. Fiyatların, 'Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) talebini
karşılayacak kadar üretimi artıramayacağı endişeleri ile tırmandığı belirtiliyor.
OPEC, önceki gün yaptığı toplantıda petrol kotalarını 27 milyon varilden 27.5 milyon
varile çıkartmış, yeni bir 500 bin varillik artışın daha yapılabileceğini açıklamıştı.
Dünya petrol üretiminin yüzde 40'ını karşılayan OPEC'in günlük olarak 2 milyon
varillik atıl kapasitesinin olduğu tahmin ediliyor. Bu miktardaki bir marjın, yüksek
talep miktarını karşılamaktan uzak olduğu düşünülüyor.
Uluslararası Enerji Ajansı, ABD ve Çin'den kaynaklanan talebe paralel olarak bu yıl
günlük 1.8 milyon varillik talep artışı olacağını öngörüyor. Bu seviye günlük olarak
84.3 milyon varile denk geliyor.
OPEC Başkanı ve Kuveyt Petrol Bakanı Şeyh Ahmed el Fahd el Sabah, gelecek hafta yeni
bir artış konusunda üyeler arasında müzakerelerin başlayacağını söyledi. Şeyh
Ahmed, "500 bin varil artış daha yapabiliriz. Bu bizim sorumluluğumuz" dedi. Daha önce
üretim artışlarını, genellikle '1 milyon varil' bazıyla artıran OPEC'in, artış
miktarlarını son dönemlerde 500 bin varile çekmesi de tedirginlik yaratıyor. Bu
miktar, sert fiyat çıkışlarını kırmakta yetersiz kalıyor.

Rato: Risk yaratıyor
IMF Başkanı Rodrigo Rato, Hindistan'da yaptığı açıklamada, ham petrol fiyatlarındaki
yükselişin, enflasyondaki artışın ve cari işlemler dengesizliklerinin dünyadaki
büyümeye risk oluşturduğunu belirtti.
Bazı uzmanlar, ucuz petrol devrinin kapandığı, gelecekte fiyatların 80 dolarları bile
aşabileceği tahmininde bulunuyor.OPEC'in 1974 yılında Arap - İsrail savaşını takiben
uyguladığı petrol ambargosu ve 1979 yılındaki İran Devrimi sonrasında petrol fiyatları
13 dolardan 30 doların üzerine fırlamıştı.

1 dolar artış, 140 milyon dolarlık yük
Türkiye Akaryakıt Bayileri ve İşverenleri Sendikası (TABGİS) Başkan Vekili Rasih
Arbay, petrol fiyatlarındaki her bir dolarlık artışın Türkiye'ye maliyetinin aylık 140
milyon dolar olduğunu söyledi. Buna göre 10 dolarlık fiyat artışının maliyeti 1.4
milyar doları buluyor. Türkiye yılda 25 milyon ton petrol ithal ediyor.
Ancak bir yıl içinde farklı fiyatlardan ithalat yapıldığı için, toplam fatura, güncel
fiyat üzerinden değil, ortalama üzerinden artabiliyor.
Fiyatlardaki artış, pompa fiyatlarına yansıyor. Rasih Arbay petrol fiyatlarında ve
dolarda son günlerde meydana gelen artış nedeni ile yeni zammın kapıda olduğunu
belirtti. Ayrıca, petrol fiyatlarındaki artış yalnızca pompa fiyatlarına yansımıyor.
Sanayide enerji maliyetlerini artırdığı için fiyatlar üzerine enflasyonist baskı da
yapıyor.

Enerji bürokrasisine koruma duvarı geliyor
Hükümet yıllardır pahalı elektrik satan 4 yap - işlet - devret (YİD) santralının fiyat
indirimine zorlanmaya hazırlanıyor. Bu konuda bürokrasiye özel yetkiler tanıyan bir
kararname Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldı. Kararnameyle Enerji Bakanlığı
büroksasisine 'sözleşme müzakereleri yapmak ve sonuçlandırmak' yetkisi tanınacak. Konu
yargıya intikal ettiğinde muhatap doğrudan hükümet olacak.
Kararnameyle pahalı elektrik satan Ova, Unimar, Doğa ve Trakya - Enron şirketleri,
fiyat indirimine zorlanacak. YİD santrallarından alınan elektriğe halen 1 kilowat saat
başında 9.5 cent ödenirken, bu rakamın 6.5 cent civarına çekilmesi öngörülüyor.
Sayıştay'ın YİD'lerle ilgili raporunda 4 yıllık sürede 2.3 milyar dolarlık kamu zararı
oluştuğu belirtilmişti. YİD şirketleri ise hükümeti uluslararası tahkime gitmekle
tehdit ediyor. Enerji Bakanı Hilmi Güler, şirketlerle karşılıklı uzlaşma çerçevesinde
indirimi anlaşması yapmak istediklerini söyledi.