YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Sabit telefonda özel şirketlerin imdadına üst kurul yetişti
Telekom'un ara bağlantı ücretlerini düşürmemesi, uzak mesafe telefon hizmeti lisansı alan firmaları zor durumda bıraktı. Büyük umutlarla "ucuz" telefon hizmeti vermeye hazırlanan birçok firma faaliyete geçmeden işçi çıkarmaya başladı.
 

Yıllardır Türk Telekom ile Turkcell ve Telsim arasında süre gelen "ara bağlantı" ücreti, şimdi de "Uzak Mesafe Telefon Hizmeti" lisansı alan şirketler ile Telekom arasında sorun oldu. Telekom, ücreti, sektörün otoritesi konumundaki Telekomünikasyon Kurumu tarafından geçen yıl belirlenen seviyeye çekmeyince lisans alan işletmecilerin büyük çoğunluğu daha "alo" dedirtemeden işçi çıkarmaya başladı. Üst kurulun uyardığı Telekom, bir ay içinde ücretleri indirmezse 270 milyon YTL'lik (270 trilyon TL) para cezasına çarptırılacak.

Uzak Mesafe Telefon Hizmeti lisansı alan 43 şirket, Türk Telekom'un ara bağlantı ücretlerinin Avrupa Birliği (AB) ortalaması olan, alan içinde 14, alan dışında ise 18 bin liraya çekilmesini istedi. Ancak Telekom yönetimi, şirketlerin bu isteğini kabul etmedi. Telekom ile işletmeciler arasında ilk günden bu yana süren anlaşmazlıklar üzerine araya Telekomünikasyon Kurumu girdi ve geçtiğimiz yıl yayımladığı yönetmelikle ara bağlantı referans ücretlerini belirli bir takvime bağladı. Buna göre ara bağlantı ücretlerinin 1 Ocak 2005'ten itibaren 34 bin lira olduğu duyuruldu. Ancak Türk Telekom, şirketlerle yaptığı ara bağlantı sözleşmelerinde belirlenen referans ücretine uymadığı gibi, ocak ayında gereken indirimi de yapmadı. Lisans alan 43 işletmeciden 22'si "itirazi kayıtla" sözleşmeyi imzalarken, 2'si uzlaşma için Telekomünikasyon Kurumu'na başvurdu. 19 şirket ise ara bağlantı ücretlerinin AB ortalamasının çok üstünde olduğu gerekçesiyle girişimde dahi bulunmadı. Telekom'a yönelik artan şikayetler üzerine devreye giren Telekomünikasyon Kurumu, 14 Mart'ta Telekom'a uyarı niteliğinde bir mektup gönderdi. Mektupta Telekom'dan ara bağlantı ücretini bir ay içinde 34 bin liraya çekmesini istedi. Kurumun, yönetmeliklere aykırı davranan ve belirlenen referans ücrete uymayan Türk Telekom'a bir önceki yılın cirosunun yüzde 3'üne kadar ceza kesme yetkisi bulunuyor. Telekom 2004'te 9 milyar Yeni Türk Lirası (9 katrilyon TL) ciro elde etti. Buna göre Telekom, belirlenen süre içinde ara bağlantı ücretlerinde indirime gitmezse 270 milyon YTL'lik (270 trilyon TL) para cezasına çarptırılacak.

Serbest Telekomünikasyon İşletmeciler Derneği Başkanı Yusuf Ata Arıak, firmaların sektöre girememesi sebebiyle yaklaşık 1 milyar dolarlık ciro kaybı olduğunu belirtti. Serbestleşmenin sadece kağıt üzerinde olduğunu vurgulayan Arıak'a göre, Telekom'un tekeli hâlâ kırılmadı. "Türk Telekom tek kale maç yapıyor. Biz kaledeyiz, o sürekli gol atıyor." ifadesini kullanan Arıak, lisans almasına karşın Telekom ile anlaşamadığı için faaliyet gösteremeyen firmalarda işten çıkarmaların başladığını kaydetti. Arıak, şunları dile getirdi: "Telekom ile ara bağlantı sözleşmesi yapan birçok şirket kâr etmiyor. Büyük umutlarla piyasaya giren şirketler, 1,5 yıldır 'alo' diyemedi. Üçer beşer adam çıkartmaya başladılar. Ulaştırma Bakanımız Binali Yıldırım'ın konuya el atmasını istiyoruz."

Telekom'u Oger, Telsim'i Vodafone alır
Suikasta kurban giden Lübnan eski Başbakanı Refik Hariri'nin de ortaklığının bulunduğu Saudia Oger Telekom'un Romanya'daki yatırımı Zapp'ın genel müdürü Cüneyt Türktan, satışı gündemde olan Türk Telekom ve Telsim'le ilgili ilginç açıklamalarda bulundu.

Turkcell'in ilk genel müdürlüğünü de yapan Türktan, yüzde 55 oranındaki kamu hisselerinin blok satışı için ihaleye çıkılan Türk Telekom'u Oger Telekom, TMSF bünyesindeki Telsim'i ise İngiliz Vodafone'nun satın alacağını öne sürdü. Her iki firma için ayrı ayrı 4-5 milyar dolar civarında bir satış rakamı telaffuz ediliyor. Bazı uzmanlar Telsim'in Telekom'dan daha fazla gelir getirebileceğini ileri sürüyor.

Telekom'un 1994'te gündeme gelen satışının Türkiye'ye milyarlarca dolar kaybettirdiğini dile getiren Türktan, Doğu Avrupa'da "ne olursa olsun özelleşsin, şirkette verimlilik ve profesyonellik artsın" düşüncesiyle özelleştirmelerin hızla yapıldığına dikkat çekti. İhalede ilk aşamayı geçen Oger Telekom'un çok istekli olduğunu vurgulayan Türktan'ın verdiği bilgiye göre, Suudi Arabistan, Güney Afrika'da telekom yatırımları bulunan firma Lübnan'da televizyon şirketine sahip. Oger'in Türk Telekom'u satın alması halinde firmanın Romanya'daki iştirakiyle her alanda sinerji oluşturabileceğini anlatan Türktan, "Romanya'daki tecrübelerimizi Türkiye'ye aktarma, özellikle hızlı interneti Türkiye'de yayma planlarımız var. Satış gerçekleşirse iki ülke arasındaki telefon görüşmeleri daha da ekonomik hale gelebilir." dedi.

Türktan'a göre, dünyanın önde gelen cep telefonu operatörlerinden İngiliz Vodafone, 2000 yılından beri girdiği durağan süreci Telsim'i satın alarak aşmaya çalışacak. Doğu Avrupa'da genişleme politikası güden Vodafone, Romanya'da ortağı olduğu Connex firmasının tamamını, Çek Cumhuriyeti'nde ise başka bir operatörü satın aldı. Türktan, Telsim'in cazibesini koruduğunu, Motorola ile yaşanan borç probleminin ise devlet ile alıcı şirket arasında hisse verme, taahhüt alma gibi bir yolla kolayca aşılabileceğini kaydetti. Çukurova Grubu'nun sahibi olduğu Turkcell hisselerini ortağı TeliaSonera'ya satış kararını da değerlendiren Türktan, "Turkcell zaten güçlü yapısı ile kıymetli bir şirketti. Bu satış uluslararası piyasalarda Turkcell'i daha da güçlendirir." dedi. Türktan ayrıca, bu kararın, uluslararası şirketlerin Türk Telekom ve Telsim'e ilgisini daha da artıracak ve iki şirketin satışını daha da hızlandıracağını belirtti.