YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Haluk Geray

Türk Telekom'da istihdam

Türk Telekom'un özelleştirilmesi yeniden gündeme gelince özelleştirme yanlılarının yıllardır söyledikleri şeyler yüksek sesle yinelenmeye başladı. Bazı gazetelerde Türk Telekom'da çalışanların sayısının 50 bininin "fazla" olduğu söyleniyor. Öyle bir Türk Telekom resmi sunuluyor ki, sanki bu 50 bin kişi masalarında oturup örgü örüyorlar.
 

Onları işten çıkarsanız her şey yoluna girecek! Geçen haftaki yazımızda Dünya Bankası'nın yayımladığı Gelişme Göstergeleri Raporu 2005'in yayımlandığından söz etmiştik. İsterseniz, Dünya Bankası verilerinden yola çıkarak, Türk Telekom'un emek verimliliği konusunda karşılaştırmalar yapalım.

* *

Dünya Bankası'nın kullandığı veriler Birleşmiş Milletler Uluslararası Telekomünikasyon Birliği'nin (ITU) veri tabanından elde edilmiş verilerdir. Bu verilerle temel telekomünikasyon altyapısı işleticilerini karşılaştırmak istersek üç tür veri önem kazanmaktadır. Bunlardan birincisi çalışan başına düşen anahat telefon sayısıdır. Anlaşılır olması için, işleticinin her bir çalışanın yüklendiği telefon abonesi sayısı olarak değerlendirelim. Bir başka gösterge ana hat başına telefon geliri olabilir. Bu gösterge toplam gelirin telefon abonelerine bölünmesiyle elde edilen sayı olarak da kabul edilebilir. Bir başka gösterge de, üç dakikalık bir şehir içi telefon konuşmasının fiyatıdır.

* * *

Bu göstergelere göre, verileri olan 135 ülke içinde çalışan başına düşen hat sayısı açısından Japonya birinci, Brezilya ikinci, Türkiye yedinci gelmektedir. Dikkat edilirse aralarında İsveç, Almanya, Kanada, Fransa, ABD ve İngiltere'nin bulunduğu ülkelerde bir çalışanın yüklendiği telefon abonesi sayısı Türkiye'den çok daha düşüktür. Neymiş? Sizin beğenmediğiniz Türk Telekom'da bir çalışan 309 hattın gerektirdiği iş yükünü kaldırırken; çok beğendiğiniz ABD'deki çalışanlar örgü örüyormuş!

ÜLKELER Çalışan Başına Hat Sayısı (Dünyadaki sırası) Hat başına gelir ($) 3 dakikalık kent içi görüşme fiyatı

Japonya 526 (1) 2805 0.07
Brezilya 400 (2) 546 0.03
Türkiye 309 (7) 334 0.14
İsveç 304 (8) 1189 0.11
G.Kore 249 (14) 958 0.03
Almanya 240 (15) 1313 0.11
Kanada 237 (16) 104 0.00
Fransa 232 (18) 938 0.15
İsviçre 231 (19) 1799 0.15
ABD 170 (46) 1568 0.00
İngiltere 148 (54) 2087 0.18
Finlandiya 147 (55) 1944 0.16

Özelleştirmecilerin bu verilere ne diyeceğini biliyorum. Onlar ortadaki sütuna dikkatimizi çekecekler ve Türk Telekom'ün hat başına gelirinin ne kadar düşük olduğunu söyleyecekler. Oysa hat başına gelirin düşüklüğünün nedenleri başka yerlerde yatıyor. En sağdaki sütuna bakarsanız, Türkiye'deki kent içi görüşmelerin fiyatı Japonya'dakinin iki katı (0,14 ve 0,07). Japonya'da Türkiye'dekinden kat kat fazla kişi başına düşen geliriyle, bizim fiyatımızın yarısını ödüyor. Dolayısıyla telefon görüşmelerinin sayısı artıyor ve toplam gelirde yükseliyor. Nitekim Türkiye'deki fiyata çok yakın olan İsviçre'de (0,15) hat başına gelir neredeyse 6 kat fazla, çünkü İsveçte'ki refah düzeyiyle bizimki arasında dağlar kadar fark var. İyi de kent içi görüşmelerin maliyetini tarifelin "yeniden dengelenmesi" adına özelleştirmeciler arttırdılar. (Verilerin alındığı raporun tamamı:

UYMS'05

Yazılım Mühendisliği Sempozyumu

II. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu, (UYMS'05) Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü ve EMO Ankara Şubesi işbirliği ile 22-23-24 Eylül 2005 tarihlerinde Ankara'da yapılacak Yazılım mühendisliği alanında yapılan akademik ve endüstriyel çalışmaları bir arada sunmayı hedefleyen sempozyumun, bu alandaki güncel sorunları tartışmaya açma platformu olacağı kaydedildi.

http://uyms.emo.org.tr