YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
1984 yılından beri gündemde olan ve 1991 yılından itibaren hızlanan özelleştirme uygulamalarının en büyüğü, yıllar süren çabalar sonucunda, 1 Temmuz 2005 günü yapıldı. Türkiye'nin ulusal güvenliği açısından son derece önemli olan telekomünikasyon hizmetlerini sağlayan son derece karlı Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin hisselerinin yüzde 55'i, işletmenin 2-3 yıllık karı karşılığında bir yabancı şirkete satıldı. Bu satışın engellenememesi durumunda ekonomimiz ve ulusal güvenliğimiz önemli bir darbe yiyecektir.
 

Türk Komünikasyon A.Ş.'nin yüzde 55 oranındaki kamu hissesinin özelleştirilmesi için 24.11.2004 tarihinde açılan ihale sürecinde teklif sahiplerinin teklifleri 24.06.2005 tarihinde alındı ve ihale 01.07.2005 tarihinde sonuçlandı. İhalede en yüksek teklif 6.550.000.000 ABD Doları ile Oger Telecoms Ortak Girişim Grubu, ikinci en yüksek teklif ise 6.500.000.000 ABD Doları ile Etisalat-Çalık Ortak Girişim Grubu tarafından verildi. Şimdi gereken işlemlerin tamamlanması gerekiyor.

Hisselerin yüzde 55'i 6,5 milyar dolara satılan Türk Telekom'un yalnızca 2003 yılı karı 3 katrilyon, 2004 yılı karı 2 katrilyon liradır. 19 milyon sabit telefon abonesi, 1 milyon yüzbin kablolu TV abonesi, 80 bin ankesörlü telefonu, 420 bin internet abonesi, 200 bin ATM temelli abonesi, 90 bin km. fiber optik kablo hattı, 2500 binası ve çok miktarda arazisi-arsası bulunan Türk Telekom'un gerçek değerinin 25-30 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir. Ortada bir yağma ve talan vardır. Ancak yağma ve talandan daha da önemlisi, bu özelleştirmeyle ülkemizin ulusal güvenliğine indirilen darbedir.

Türk Telekomünikasyon A.Ş. 'nin özelleştirilmesi, ülkemizde haberleşme sektöründe yıllar süren özelleştirme girişimlerinin en önemli saldırısı oldu.

Ülkemizde telefon ve diğer tür telekomünikasyon hizmetlerinin sunucusu Türk Telekomünikasyon A.Ş. , bir dönemler PTT'nin bir parçasıydı. PTT'nin tarihi 1840 yılında Posta Nezareti'nin kurulmasına kadar gitmektedir. 1843 yılında postaneler yaygınlaştırıldı. Posta işlerinde pul kullanımı da 1863 yılında çıkarılan bir ferman sonrasında başladı.

Telgraf ise İstanbul'da ilk olarak 1839 yılında denendi; ancak ilk telgraf hatlarının kullanılması yıllar sonra gerçekleşti. 1855 yılında Telgraf Nezareti kuruldu. telefon ise ancak 1908 ihtilali sonrasında kullanılmaya başlandı. 1911 yılında American Western Electric Şirketi, alt yapının kurulması ve işletme hakları için imtiyaz aldı. Birinci Dünya Savaşı sırasında bu şirkete el kondu. Ancak savaştan sonra çalışmalar sürdü. Osmanlı İmparatorluğu'ndan devralınan PTT, Cumhuriyet döneminde yeni yatırımlarla güçlendirildi. Ayrıca yabancı sermayedarların ellerinde bulunan telefon şirketleri millileştirildi ve devletleştirildi. İstanbul Telefon T.A.Ş.'nin millileştirilmesi ve devletleştirilmesi 10.6.1936 gün ve 3026 sayılı yasayla , İzmir telefon T.A.Ş.'ninki ise 25.4.1938 gün ve 3375 sayılı yasayla yapıldı. Osmanlı döneminde PTT dışında yabancılara ait ayrı postaneler vardı, Cumhuriyet döneminde bunlar kaldırıldı. PTT'nin güçlendirilmesi, halkın birbiriyle daha iyi haberleşmesini sağlayarak, ulusal bütünlüğün geliştirilmesine katkıda bulundu.

PTT idaresi cumhuriyet döneminde önemli görevler üstlendi. 4 Şubat 1924 tarihinde kabul edilen ve 21 Şubat 1924 günü yürürlüğe giren 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu ile, Türkiye'de haberleşme şebekesini işletme tekeli PTT Genel Müdürlüğü'ne verildi. Belirli işler PTT'nin tekelindeydi. Yurdun her tarafına açık ve kapalı mektuplar ve posta kartları kabul etmek, taşımak ve dağıtmak , telefon, telgraf gibi her türlü haberleşme tesislerini kurmak ve işletmek ve radyo-TV verici istasyonları ile program linklerini planlamak, projelendirmek, yenilemek ve işletmek yalnızca PTT tarafından gerçekleştirilebiliyordu.

PTT, bu dönemde, ülkenin bağımsızlığı açısından önemli katkılarda bulundu. İletişim hizmetlerinin devlet tarafından yerine getirilmesi, ulusal güvenlik açısından hayati önemdeydi.

1993-1994 dönemi, ülkemiz telekomünikasyon hizmetlerinin devlet denetiminden çıkması açısından belirleyici yıllar oldu. Türkiye'ye yönelik saldırının yoğunlaştığı bu dönemde, ulusal güvenlik açısından son derece önemli olan telekomünikasyon hizmetlerinde özelleştirme süreci başladı.

PTT 1994 yılında ikiye bölündü. Posta ve telgraf tesis ve işletmesine ilişkin hizmetler için Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü kuruldu.Telekomünikasyon hizmetleri için Türk Telekomünikasyon A.Ş. oluşturuldu.

Telekomünikasyon hizmetlerinde özelleştirmenin bir boyutu, telefon santrallerinin Türkiye'de devlet tarafından üretilmesine son verilmesidir.

PTT, ulusal bağımsızlığı pekiştirmek amacıyla telekomünikasyon alt yapısının oluşturulmasında ülkenin olanaklarını geliştirme çabası içine girdi. PTT Yönetim Kurulu'nun 1965 yılında aldığı bir kararla, PTT Fabrikası'nda PTT Araştırma Laboratuarı (PTT-ARLA) kuruldu. Amaç, telekomünikasyon ürünlerinin tasarımlarının ve prototiplerinin oluşturulması ve yerli telekomünikasyon sanayiinin üretimi için hazırlanmasıydı. PTT-ARLA, PTT'nin olanaklarıyla kuruldu ve işletildi.

PTT-ARLA, bir taraftan tasarım ve üretim faaliyetlerinde bulundu; diğer taraftan lisanslı üretime geçti. PTT-ARLA'nın adı da PTT Elektronik Haberleşme Cihazları Fabrika ve Laboratuarı oldu.1983 yılında bu birimin şirketleştirilmesine karar verildi. Böylece, başka kuruluşlarında katılımıyla, TELETAŞ kuruldu.TELETAŞ'ın hissesinin yüzde 49'u PTT Genel Müdürlüğü'ne, yüzde 26'sı PTT Biriktirme ve Yardım Sandığı'na, yüzde 13'ü ST-FA'ya, yüzde 10'u Vakıflar Bankası'na ve yüzde 2'si de Ray Sigorta'ya verildi.

TELETAŞ, telekomünikasyonda sayısal teknolojiye geçilmesiyle birlikte, ITT Şirketi ile bir lisans anlaşması imzaladı ve telefon santrali üretimine geçti. Lisanslı telefon santrallerinin üretim ve satışı karşılığında, ITT'nin TELETAŞ'a yüzde 19 hisseyle ortak olması kararlaştırıldı. Ancak son anda ITT'nin payı yüzde 39'a yükseltildi.

Bu arada, ITT'nin TELETAŞ'a yatırım yapın Avrupa'daki şirketi, Fransız kökenli Alcatel tarafından satın alındı. Alcatel Şirketi, TELETAŞ'taki hisselerini, Belçika'daki Alcatel Bell şirketine devretti.

Özelleştirme sürecinde Alcatel şirketi, diğer hisseleri de topladı.1993 yılına gelindiğinde, Alcatel Bell Şirketi, TELETAŞ'ın hisselerinin yüzde 65'ine sahipti.

Böylece, Türkiye'de telekomünikasyon alanında araştırma ve geliştirme çalışmaları yapan ve teknoloji geliştiren TELETAŞ Şirketi, ulus ötesi Alcatel'in eline geçti.1993 yılından itibaren TELETAŞ'ın araştırma geliştirme ve teknoloji politikaları kökten değiştirildi. TELETAŞ, ulus ötesi Alcatel şirketinin küresel düzeyde sürdürdüğü çalışmaların bir cıvatası haline dönüştürüldü.Türkiye'nin telekomünikasyon alanında araştırma-geliştirme ve teknoloji geliştirme çalışmaları büyük darbe yedi.
Türkiye'nin bağımsızlığını sağlama açısından önemli bir diğer girişim, NETAŞ'tı.

PTT, 1967 yılında Kanada kökenli Northern Electric şirketi'nden bazı alımlar yaptı.Bu alım sürecinde gelişen ilişkiler sonucunda, PTT Northern Electric Şirketi NETAŞ'ı (Northern Electric Telekomünikasyon A.Ş.) kurdu. Şirket 1968 yılında telefon santralleri ve ve telefon makineleri üretmeye başladı.

Netaş, üretimde yerli girdi oranının arttırılması ve teknoloji geliştirilmesi amacıyla 1973 yılında araştırma ve geliştirme çalışmalarına başladı. Bu çalışmalar, yabancı ortaktan kısmen bağımsız olarak sürdürülüyordu. Bu süreçte teknoloji geliştirilerek, elektronik kontrollü telefon santralleri tasarımlandı ve üretildi. Bu ürün daha da geliştirilerek , ilk kırsal santraller hizmete girdi. Daha sonraki yıllarda ise sayısal santral üretimine başladı.

Özelleştirme saldırısının ilk hedeflerinden biri, telekomünikasyon alanında temel makineleri üreten ve teknoloji geliştiren Netaş oldu. Özelleştirme girişimleri 1986 yılında başladı. 1986 yılında başladı. 1993 yılı Mart ayında ise Northern Telecom, NETAŞ'ın hisselerinin yüzde 51'ine sahip oldu.

1993 yılından sonra NETAŞ, fiili olarak Northern telecom'un yönetimine girdi. Bağımsız araştırma- geliştirme ve teknoloji üretme girişimleri sona erdirildi. Şirket ulus ötesi telekomünikasyon tekelinin bazı işlerini yapan bir birime dönüştürüldü.

Bu süreçte, telefon ve kablolu televizyon kablo şebekesi yapımı, kablolu televizyon hizmeti, uydu yer istasyonu hizmetleri, TÜRKSAT uyduları, cep telefonları ve internet hizmetlerinde de özelleştirme yaşandı.

Posta konusunda da PTT'nin tekeli kaldırılarak, özel kurye şirketleri piyasaya girdi. Bir dönem yabancı postaneleri kapatan Cumhuriyet yönetimi, her türlü yerli ve yabancı kurye şirketlerin faaliyetine izin verdi.

TELETAŞ'a ve NETAŞ'a yönelik saldırılarla, haberleşme alanında araştırma-geliştirme ve teknoloji geliştirme yeteneklerimize büyük darbe indirildi. Bu süreçte, haberleştirmeyi gerçekleştiren Türk Telekomünikasyon A.Ş. 'de saldırının hedefi oldu.

Ülkemizde telekomünikasyon hizmetlerini sunan en önemli örgüt, tüm sermayesi devlete ait olan Türk Telekomünikasyon A.Ş.'dir Bu şirketin özelleştirilmesi, ülkenin ulusal güvenliği açısından kaygı verici sonuçlar doğuracaktır. Ancak, birbiri ardı sıra gelen hükümetler, ulusal güvenlik kaygısını gözardı ederek , Telekom'un özelleştirilmesi için büyük çaba göstermişlerdir.15.10.2004tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile şirket hisselerinin yüzde 55'inin blok olarak satılması ve bu çerçevede 31.12.2004 tarihine kadar ihale ilanına çıkılması hükme bağlandı. 5.11.2004 tarihinde yerli ve yabancı basın organlarına verilen ilanlarla başlayan ihale sürecinin son teklif verme tarihi 24 Haziran 2005 oldu. İhale ise 1 Temmuz 2005 günü yapıldı.

Türk Telekomünikasyon İhale Komisyonu 04.07.2005 tarihinde almış olduğu karar ile ihalede birinci sırada yer alan Oger Telecoms Ortak Girişim Grubu ile ikinci sırada yer alan Etisalat-Çalık Ortak Girişim Grubu'nun Rekabet Kurumu';na bildirilmesine, Rekabet Kurulu'nun izni alındıktan sonra ihale sonuçlarının Bakanlar Kurulu'nun onayına sunulmasına, birinci sırada yer alan teklif sahibinin yükümlülükleri yerine getirmesinden sonra sözleşme imzalanmasına, aksi halde geçici teminatının irat kaydedilerek, ikinci sırada yer alan teklif sahibi ile sözleşme imzalanmasına karar verildi. Bakanlar Kurulu'nun onayı ile hisse satış ve devir süreci başlatılacaktır.

TELEKOM'un özelleştirilme sürecinde, Haber-İş, Tüm Haber-Sen ve Türk Haber-Sen sendikaları yaygın eylemler düzenlediler. Kamuoyu bu eylemleri destekledi.

TELEKOM'un özelleştirilme süreci Prof. Dr. Mümtaz Soysal'ın başvuruları ve diğer girişimlerle önlenemezse, Türkiye'nin ulusal bütünlüğüne ve güvenliğine yeni bir darbe indirilmiş olacaktır.TELEKOM'un 6,5 milyar dolara satılması, yağmadır-talandır.

Başaran, Funda-Özdemir,Önder, Telekomünikasyon'da Özelleştirme, İddialar,Örnekler,Gerçekler,KİGEM Yay.

Kaynak:Yol-İş Ağustos Bülteni
Kaynak:www.sendikanet.org