Elektrik Mühendisleri Odası, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek olan Türk Telekom çalışanlarının haklarına ilişkin düzenleme yapan yasa önerisiyle ilgili değerlendirmesini, dün (31 Ocak 2006) partilerin grup başkanvekillerine ve milletvekillerine iletti.
 

SAYIN MİLLETVEKİLİ,

Türk Telekom'un özelleştirme sonrasında gördüğü hizmetin niteliği ve imtiyaz sözleşmesinin gereği olarak temel bir kamu hizmetini yürütmeye devam edeceği açıktır. Bu kamu hizmeti yürütülürken, artık özel bir şirket haline getirilen T. Telekom'daki çalışanların mevcut yasal düzenlemelerdeki haklarının yetersizliği, hem kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesini engelleyecek, hem de öteden beri ileri sürdüğümüz gibi, özelleştirme sonucunda sosyal sorunların ortaya çıkmasına neden olacaktır. Nitekim, T. Telekom personeli, iş güvencelerinin kalmadığı düşüncesiyle, toplu olarak kamuya nakil hakkını kullanmak istemektedir.

Mevcut 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu'ndaki düzenlemeler ve TBMM Genel Kurulu'na sunulan yeni yasa önerisi çalışanlar için yeterli güvence sağlamaktan uzaktır. Yeni yasa önerisiyle şirketin kimi hukuk dışı taleplerine yasal zemin hazırlanmak istenirken, çalışanların talepleri yine ikinci plana itilmektedir.

Öncelikle çalışanlara daha önce Elektronik Haberleşme Yasa Tasarısı ile getirilmek istenen 5 yıl kamuya geri dönüş olanağının, yeni yasa önerisiyle ciddi bir şekilde sınırlandırılmak istendiği saptanmıştır. Yeni yasa önerisine çalışanların nakil haklarından vazgeçmeleri durumunda yasayla tanınan 5 yıl boyunca kamuya geri dönüş olanağından yararlandırılmalarının söz konusu olmayacağı eklenmektedir.

Bu durumda çalışanlar, şirketin istediği gibi 1. Tip Sözleşme'yi imzalamaları halinde kamuya nakil hakkından tamamen vazgeçmiş olacaklardır. Tasarıda bu şekilde sınırlandırıcı bir düzenleme yapılması, sözleşmelerin farklılaştırılması yöntemiyle şirketin çalışanlara uygulamaya çalıştığı çifte standardın yasal düzenlemelere yansıtılması anlamına gelecektir. Çalışanların geri dönüş hakkını sınırlandıracak bir düzenlemeye tasarıda yer verilmemesi, kamu hizmetinin kesintisiz sürdürülmesi ve çalışanların iş güvenceleri açısından kamuya dönüş hakkının vazgeçilmez bir şekilde sağlanması gerekmektedir.

Diğer yandan, 406 Sayılı Yasa'nın Ek 29. Maddesi'nde, kamuya geçiş için yapılan başvurudan itibaren Devlet Personel Başkanlığı'na 30 gün içerisinde şirketin bildirim zorunluluğu bulunmaktadır. Bu süre, tasarıyla 90 güne çıkartılmak istenmektedir. Bunun nedeninin, çalışanların toplu halde T. Telekom'dan kamuya nakillerini engellemek olduğu anlaşılmaktadır. T. Telekom personeli, özelleştirme sonrasında kendilerine yeterince yasal güvenceler getirilmediği için nakil haklarını kullanmak istemektedirler. Tasarıyla yeterli iş güvencesi getirilmesi yönünde düzenleme yapılması yerine, çalışanları bir süre daha zorla çalıştırma anlayışı tercih edilmektedir ki bu durum hukuk devleti ilkesini zedeleyici niteliktedir.

Kaldı ki alıcı şirketin Türk Telekom'a talip olurken, bu kamu hizmetinin sürdürülmesi gereğini yerine getirmek için planlama yapmış olması ve gerekli önlemleri alması gerekirdi. Türk Telekom personelinin devir sonrasında göstermiş olduğu tepki, ne yasal anlamda ne de şirketin sunduğu çerçevede hiçbir önlemin alınmamış olduğunu göstermektedir. Yasayla yapılacak olan düzenlemeler kamu hizmetinin kesintisizliğini sağlamaya yönelik olduğu kadar çalışanların haklarını da koruyucu içeriğe sahip olmalıdır. Görüşülmekte olan tasarı, her ne kadar çalışanlar için güvence getiriliyormuş görüntüsü altında yapılmakla beraber temelde çalışanları şirkette nasıl tutarız kaygısına dayanmaktadır. Özelleştirmeleri bu denli gündeme getiren siyasal iktidar bunun sonucunda ortaya çıkacak olumsuzluklara da önlem almak zorundadır. "Babalar gibi satmak"la, "paraları saymak"la hizmetin güvencesinin sağlanamadığı ve sağlanamayacağı ortadadır.

Şirket çalışanlarının içerisine sürüklendiği kaos ortamı, bir hukuk devletinin sahip olduğu duyarlılıkla çözümlenmelidir. Görüşülmekte olan tasarıya, T. Telekom personelinin içine düşürüldüğü kaos ortamını ortadan kaldıracak ve huzurlu bir şekilde bugüne kadar deneyim sahibi oldukları bir alanda çalışma güvencesine kavuşturacak hükümler eklenerek yasalaşması sağlanmalıdır.

Elektrik Mühendisleri Odası olarak, uzmanlık alanlarımızdan birisi olan telekomünikasyon alanında yaşanan olumsuzlukları takip ettiğimiz gibi T. Telekom'da çalışan binlerce üyemiz ile tüm Telekom personelinin haklarını da korumak görev ve sorumluluklarımız arasındadır. Bu sorumluluğun gereği olarak yasa önerisine ilişkin değerlendirmemizin sayın milletvekillerince dikkate alınacağı, çalışanların haklarının korunmasına yönelik azami özenin gösterileceği inancıyla saygılar sunarız.

Elektrik Mühendisleri Odası 39. Dönem Yönetim Kurulu