SUNUŞ : Elektronik Sanayi ve günümüzde daha çok anılan ismi ile Bilişim teknolojilerinin etkilemediği endüstri kolu yoktur. Bu nedenle elektronik ve bilgisayar mühendisliği ulusal anlamda stratejik öneme sahip sanayi dallarıdır. Bunun bilincinde olan tüm ülkeler elektronik sanayine özel önem vermekte, bu sanayinin gelişmesi için her türlü desteği sağlamaktadırlar. Elektronik sanayinde yoğun olarak AR-GE ve üretim bölümlerinde çalışmalar yapan elektronik ve bilgisayar mühendisleri için elektronik sanayi kuruluşları birincil derecede istihdam yerleridir. Dolayısıyla Elektronik sanayindeki gelişmeler, elektronik ve bilgisayar mühendisi meslektaşlarımızı doğrudan etkilemektedir. Bu kapsamda elektronik ve bilgisayar mühendislerinin sorunlarını, yoğun olarak istihdam edildikleri elektronik sanayi sorunlarından ayırmamız olanaksızdır. 24 Ocak 1980 ekonomik kararlan ülkemiz sanayisini dışa bağımlı hale getirmiştir. Göreceli olarak artan sanayi üretiminin yanında, ülkemiz ithal ürünler ve ara mallar konusunda bir pazar haline gelmiştir. ÜIkemiz kalkınması yabancı sermaye yatırımlarına bağlanmış bu yaklaşım ile ülkemizin kalkınacağı kandırmacası ulusumuza dayatılmıştır. 2006 yılına geldiğimizde ulusal sanayimiz çok ciddi tehdit altına girmiştir. Bu ortamda elektronik sanayimiz de olumsuz etkilenmektedir. Ülkemizde kurulan yabancı sermaye destekli sanayi kuruluşları, genelde çok uluslu şirketlerin şubesi niteliğindedir. Bu yabancı ortaklı sanayi kuruluşlarında, yabancı ortaklığı oranı ne olursa olsun, AR-GE, kritik satın alma, strateji belirleme hep yabancı ortakların elindedir. Bu nedenle ülkemizde üretim yapan yabancı ortaklı sanayi kuruluşları çoğunlukla ülkemiz pazarına yönelik üretim yapmaktadır. Hatta öyle ki bu sanayi kuruluşları aynı zamanda çok ciddi bitmiş ürün ithalatçısı konumundadırlar. Elektronik sanayisinde çok uluslu şirketler ülkemizi faaliyet alanı olarak görmemişler ve yatırım yapmamışlardır. Var olan yatırımlar ülkemiz elektronik sanayisini kalkındıracak düzeyde değildir. Ağırlıklı olarak tüketim elektroniği üretimi yapan ulusal elektronik sanayimiz, sınırlı sayıda küçük ve orta ölçekli sanayi kuruluşlarından oluşmaktadır. SORUNLAR: 1) Elektronik sanayi dampingli ve destekli ithal elektronik ürünler ile rekabet etmekte zorlanmaktadır. İmalat yapılması yerine sanayi kuruluşlarının hızlı bir şekilde ithalatçı konumuna geçmeleri süreci yaşanmaktadır. Bu durum ise elektronik mühendislerinin istihdam olanaklarını yok etmektedir. 2) Türk parası değeri üzerinde bir oyun oynanmaktadır. Üretim ile desteklenmediği halde ekonomimiz ithalat vergileri ile göreceli büyümekte, bu durum Türk parası olduğundan daha değeri konuma yükselmesine neden olmaktadır. Değeri olan Türk parası, ucuz olan döviz kurları nedeniyle, elektronik sanayi ürünlerimiz pahalı kalmakta, ihracat oranlan hızla azalmaktadır. 3) Dünya genelinde desteklenen elektronik sanayi ülkemizde benzeri desteği bulamamakta işletmelerde bu kapsamda AR-GE ye önem verememekte ve AR-GE departmanlarında çalışan bilgisayar ve elektronik mühendisleri ücret, özlük hakları ve diğer sosyal imkanlardan dünyadaki diğer meslektaşlarından daha alt seviyelerde çalışma şartları bulabilmektedir. Bu durum bilgisayar ve elektronik mühendislerini yurtdışında çalışmaya yönlendirmektedir. Beyin göçü ülkemiz gelişmesine ciddi engel oluşturmaktadır. 4) İstihdam üzerindeki ağır vergi yükü ve sağlık kesintileri özellikle küçük ve orta ölçekli sanayi kuruluşlarını etkilemektedir. Bu tür kuruluşlarda çalışan elektronik ve bilgisayar mühendisleri yoğun olarak çalışmaktadır. Eksik kadrolarla çalışmalar yürüten elektronik ve bilgisayar mühendisleri özel yaşamlarından fedakarlıkta bulunmaktadırlar. Yaşam kaliteleri de sürekli düşüş göstermektedir. 5) Birçok elektronik ve bilgisayar mühendisi daha iyi bir yasam için ve mesleğini daha doyurucu bir şekilde icra etmek amacıyla kendi işlerini kurmuşlardır. Girişimci mühendislik için özel örnekler oluşturan bu küçük ve orta ölçekli isletmeler de yukarıda sayılan sorunlarla baş etmeye çalışmaktadır. Bu üretici, AR-GE yapan isletmeler görmezden gelinerek, önemleri yok sayılmaktadır. ÇOZÜMLER: 1) 24 Ocak 1980 ile terk edilen, karma ekonomik yapı ile kalkınma modeli, dünya ve ülke koşulları gözden geçirilerek yeniden yapılandırılması, ülke kalkınması, özerk devlet kuruluşları öncülüğünde kamu ve özel kuruluşları işbirliği ile gerçekleştirilebilecektir. 2) Elektronik ve bilgisayar mühendisliği meslek dallarının özlük haklarını ve hayat standartlarını yükseltici nitelikte uygulamalar gerçekleştirilmelidir. 3) Elektronik ve bilgisayar mühendisliği faaliyetlerine standart getirilerek, bu faaliyetlerin etik kurallar içinde gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır. 4) Elektronik sanayisi ve bilişim teknolojilerinin ülke kalkınması için çok büyük öneme sahip olduğu bilinci topluma anlatılmalı, bu konuda kamuoyu oluşturulması çalışmaları yapılmalıdır. 5) Ulusal elektronik sanayisi ve elektronik mühendisliği bir bütün olarak desteklenmelidir. Geçmişte tekstil ve turizm isletmeleri için verilen destekler günümüzde ulusal elektronik sanayisi ve elektronik mühendisliği dallarına kaydırılmalıdır. Bu konuda pozitif ayrımcılık yapılmalıdır. Çünkü elektronik ve bilgisayar sanayi tüm sektörleri destekler onların rekabetini güçlendirici niteliktedir. 6) Bursa EMO bünyesinde Elektronik Mühendislik Meslek Dalı komisyonu oluşturularak yukarıda belirtilen çözüm önerilerinin takipçisi olunmalı, bunların gerçekleşmesine öncülük edilmelidir. Komisyon Başkanı: Mustafa DAYANIKLI Komisyon Sözcüsü: Bilgi KAYHAN
|