 |
Tüpraş'ın yüzde 14.76'sının Sami Ofer'e satışının iptal edilmesi nedeniyle, Ofer söz konusu işlemden zarar ederse kendi sorunudur. Çünkü bu ticari bir risktir
İMKB'de bugünkü fiyatlara bakarak, "Tüpraş hisselerinin geri iadesi alıcı için büyük zararlar doğurur" iddiasıyla idari yargı kararı uygulanmaması bir gerekçe olabilir mi?
Özelleştirmelerde iyi fiyat elde etmek önemlidir. Ancak bu fiyatın mutlaka adil ve şeffaf bir satış ortamı ile sağlanması gerekir. Ortam ve yöntem ile amaçlara uygunluk karşısında fiyat ikincil bir unsurdur. Ayrıca Ofer'e yapılan satış fiyatı ile İMKB'de sonradan ortaya çıkan fiyatları kıyaslamak doğru değildir. Aynı şekilde Koç Grubu'na yapılan kontrol hisselerinin satış fiyatını da, ÎMKB fiyatları ve Ofer'e yapılan satışın fiyatı ile kıyaslamak, elmalarla armutları kıyaslamak gibidir. Kontrol hisselerinin satiş fiyatı ile normal borsadaki fiyatlar birbirleriyle kıyaslanamaz. Kontrol hisselerinin fiyatı her zaman ve her yerde daha yüksektir.
İMKB fiyatı önemsiz
Satiş sonrası dönemde İMKB'de oluşan fiyatın bu açıdan bir önemi bulunmamaktadır. Bu fiyat tarafların dışındaki etkenlerden meydana gelen gelişmelerin bir sonucudur. ÖİB ve Ofer'in ne fiyatların aşağıya inmesinde, ne de yukarıya çıkmasında etkisi vardır. Bu nedenle İMKB'de oluşan fiyatların aşağıya ve yukarıya doğru gitmesi, idari işlemin uygulanmamasında bir etken olarak kullanılamaz.
Kaldı ki, burada idari yargı kararı uyarınca teslimi istenilen misli malın kendisidir. Gelin bazı olasıklara bakalım.
Eğer borsadaki gelişmeler nedeniyle Tüpraş'ın fiyatı aşağıya doğru önemli ölçüde düşseydi, Ofer de elindeki hisseleri ÖİB'ye getirip "Al hisseleri, ver paramı" demiyecek miydi? Burada ÖİB'nin iade edeceği para orijinal alım-satım nedeniyle uygulanan fiyat olacaktır. ÖİB fiyatin düşmesini gerekçe göstererek İMKB'deki yeni fiyattan ödeme yapma savım ileriye süremeyecektir.
Orjinal fiyat önemli
Aynı şey fiyatların yukarıya doğru gitmesi halinde de söz konusudur. İMKB'deki fiyat ne kadar yüksek olursa olsun, ÖİB'nin ödemesi gereken bedel yine orijinal fiyat olacaktır. Bu nedenle Ofer'in alış tarihine kıyasla bugün yükselen fiyatları gerekçe göstererek yargı kararım uygulamanın kendisi için büyük zararlar doğuracağını, işlemin geriye döndürülemeyeceğini ileriye sürmesi, Medeni Hukuk ve Borçlar Hukuku'nun ilkeleri ile bağdaşmaz. Burada teslimi istenen yeni fiyatlardan bir parasal değer değil bir misli maldır. Bu nedenle de, yükselen yeni fiyat zarar tespiti iddiasına dayanak olamaz. Eğer kriter olarak fiyat kullanılmaya kalksa o zaman yargı kararını uygulamama nedeniyle ÖÎB'nin büyük bir zararı söz konusu olacaktır.
Bu nedenle konuşu misli mal iadesi olan bir işlemde, borsa fiyatlarındaki değişmeleri esas almak hukukun borçların ifasındaki ilkelerine ve hukuk tekniğine uymaz.
İyi niyet iddiası geçersiz
Eğer Ofer elindeki hisseleri satmış ise borsadan yeni yüksek fiyatlarla hisse toplaması ve bunları eski bedeli alarak ÖÎB'ye iade etmesi zararına neden olmayacak mı? Olacak, ancak bu idari işlemin kendisi ile doğrudan ilgili değil. Bu bir ticari risktir. Aynı soruyu tersinden de sorabiliriz. Eğer fiyatlar düşse idi ne olacaktı? Yüksek fiyatlarla sattığı hisseleri düşük bedelle geri alıp daha yüksek bir bedelle ÖIB'ye geri verseydi ne olacaktı? Ofer'in, ÖlB'den aldığı ve ihtilaf bulunan bir satışın söz konusu olduğu hisseleri satması kendi ticari riskidir ve olayda
uygulanamaz. Basiretli bir tacir üzerinde ihtilaf bulunan hisseleri elinden çıkarmazdı.
Ofer işlemin geri döndürülmesi nedeniyle İMKB'deki fiyaüarı kullanamasa da, ÖİB'ye karşı ödediği bedel için bir faiz ödenmesi talebinde bulunabilir.
Buradaki can alıcı noktalardan birisi ise baştan beri hem ÖİB hem de Ofer tarafından işlemin özelleştirme mevzuatına uygun bir satış olmadığının biliniyor olma durumudur. Bu kanımca yüksek bir olasılıktır. Basiretli bir tacir bu işlemin hukuksal sorunlarını basından beri biliyor olmalıdır. Burada da Medeni Kanun m. 3'deki iyi niyet ilkeleri önemlidir. Buna göre, "Durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse iyi niyet iddiasında bulunamaz".
|
|
|
Tanıtım
ANKARA ŞUBE
BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ
EMO ANKARA ŞUBESİ 26. DÖNEM YÖNETİM KURULU BAŞKANI PROF DR. ŞEREF SAĞIROĞLU`NA BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞINA ATANMASINDAN DOLAYI TEBRİK ZİYARETİ
