EMO - ‘UZLAŞTIK’ DENİLEN YASAYA KARŞI EYLEM (EVRENSEL, 29.05.2006)

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası’nın veto edilen 15 maddesinin Meclis’te görüşülmesini protestoya hazırlanan Emek Platformu, yarın (salı) yarım saatlik iş bırakma ve bildiri okuma, 31 Mayıs Çarşamba günü de tüm yöneticilerle Meclis önünde protesto eylemi kararını örgütlere gönderdi. Bu eylemler, Başbakan Erdoğan’ın TOBB Genel Kurulu’nda “uzlaştık” sözlerini de yalanlıyor.

SSGSS Yasası’nın veto edilen 15 maddesinin bu hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülecek olması Emek Platformu’nu da hareketlendirdi. Platform Dönem Sözcüsü DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi EP’in tüm bileşenlerine eylem kararlarını yazı ile bildirdi.

Buna göre, yarın Türkiye’nin tüm her tarafındaki işlerlerinde 11.30-12.00 saatleri arasında iş bırakılıp, bildiri okunarak hükümet uyarılacak. Bu genel uyarı eyleminin ardından, 31 Mayıs günü de platforma bağlı örgütlerin merkez, şube ve temsilcilik yöneticileri Ankara’ya gelecek. Saat 14.30’da Meclis Dikmen Kapısı’nda buluşacak olan sendika, oda ve dernek yöneticileri, hükümeti “aklını başına alması” için bu kez de Meclis önünden uyaracak. Bütün bunlara rağmen yasada gerekli düzenleme yapılmaz veya geri çekilmezse, EP Başkanlar Kurulu, yeni eylem kararları alacak.

‘Hükümeti uyarıyoruz’

Yarın Türkiye’nin dört bir yanındaki tüm işyerlerinde aynı anda okunacak olan bildiride, emeklilik yaşının yükseltilmesine, prim gün sayısının artırılmasına, emekli maaşlarının düşürülmesine, sağlık hakkının ortadan kaldırılmasına karşı “Hükümeti uyarıyoruz!” denilecek. Bildiride, ekonominin yönetimini IMF’ye bırakan hükümetin, sermayeye verdiği vaatleri yerine getirme kararlılığına işaret edilerek, referandumda yasaya 2.5 milyon yurttaşın hayır demesine rağmen, IMF’nin istekleri doğrultusunda yasanın Meclis’ten geçirildiği hatırlatılacak. Bildiride, işçi ve emekçilere, vatandaşlara, hükümetin yasa ile “sosyal devleti” mezara göndermek istediği anlatılacak.

Cumhurbaşkanı Sezer’in veto gerekçelerinin, yasaya karşı çıkışlarının temel felsefesini ve Anayasal boyutta haklı olduklarını gösterdiğinin yer alacağı bildiride, hükümetin Anayasa’nın eşitlik, adalet ve hakkaniyet ölçülerine uymayan, sosyal devlet ilkesini göz ardı eden tavrının, “toplumsal uzlaşıyı reddeden kaygı verici bir tutum” olduğu aktarılacak.

Hükümetin yasayı geri çekerek, EP’in talepleri doğrultusunda yeniden düzenlemesi istenecek olan bildiride, Meclis’teki tüm partilere “sosyal devlet ilkesini koruma, veto gerekçelerine sahip çıkma ve Emek Platformu’nun talep ve önerilerini dikkate almak üzere etkin ve kararlı olma” çağrısı yapılacak.

Meclis’te mezarda emeklilik haftası

TBMM Genel Kurulu’nda bu hafta sadece Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası görüşülecek. Çalışma saatleri, yasanın bitirilmesine göre ayrıca planlanacak.

TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nun veto yönünde herhangi bir değişiklik yapmaksızın kabul ettiği ve kamuoyunda “mezarda emeklilik” olarak bilinen ve CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğini açıkladığı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası, bu hafta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek.

9 bin prim günü

Komisyonda değiştirilmeksizin kabul edilen yasayla, emeklilik yaşı kademeli olarak kadınlar ve erkekler için 65’e çıkarılacak. Ancak, 2036 yılına kadar bugün olduğu gibi emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş olacak.

Emeklilik için prim gün sayısını 9 bin güne çıkaran yasayla, prim gün sayısında kademeli geçiş hükümleri bulunuyor. Buna göre 2007’de işe girecek bir kişi 7 bin 100 prim gününü, 2008’de işe giren sigortalı ise 7 bin 200 prim gününü tamamlamadan emekli olamayacak. Emeklilik prim gün sayısı her sene için 100 gün artacak.

Veto gerekçesi neydi?

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, yasanın 15 maddesini veto etmişti. 1 Ocak 2007’den sonra sigortalı olacak kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9 bin gün prim ödemiş olunması şartıyla aylık bağlanacağını anımsatan Sezer, yaş sınırının 1 Ocak 2036’dan başlayarak kadınlar için 1 Ocak 2048’e, erkekler için 1 Ocak 2044’e kadar artırılarak 65’e yükseltildiğine işaret etti.

Emeklilik yaşıyla aylık bağlama yaşı arasında oluşabilen uzun yılları içeren farkın da “ölçüsüzlüğün bir başka göstergesi” olduğunu belirten Sezer, yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2007’de 18 yaşındayken işe giren ve 43 yaşında emekli olma hakkı kazanan bir sigortalının, ancak 22 yıl sonra 65 yaşında aylığa hak kazanabileceğine işaret etti. Sezer, 1 Ocak 2007’den sonra ilk kez sigortalı olacak kadınlar için 58, erkekler içinse 60 yaş sınırının, ancak sırasıyla 30 ve 32 yaşlarında göreve başlayanlar yönünden geçerli olacağını kaydederken, yaş küçüldükçe, 2036 yılından sonra artırılan yaş sınırı nedeniyle bekleme süresinin de artacağına dikkat çekti. Sezer, buna göre 1 Ocak 2007’de sigorta kapsamına giren bir kadının 30 yaşında ise 58 yaşına ulaştığı, 2035 yılında, 18 yaşında ise 65 yaşına ulaştığı 2054 yılında yaşlılık aylığına hak kazanabileceğini ifade etti. Veto gerekçesinde yasayla memur emeklilerinin aylıklarının azalacağı, günümüzde uygulanan emekli aylıklarının düşüklüğü göz önüne alındığında bu tutarları daha da azaltan yeni kuralın adil ve makul olmadığını da vurgulayan Sezer, ölen sigortalıların dul ve yetimlerinin aylıklarının düşük tutulduğu, ayrıca emekli ikramiyelerinin Sosyal Güvenlik Kurumu yerine son çalışılan kurumdan alınmasının da çalışanlar açısından risk oluşturduğunu da saptadı. Ayrıca sosyal devlet ilkesiyle bağdaşmayan bazı yönler vurgulandı.