· ŞUBE Giriş Sayfası

 ANKARA ŞUBE

 
Şube Kapsamındaki İller:

 AFYONKARAHİSAR   ANKARA   ÇANKIRI   ERZİNCAN   ERZURUM   KASTAMONU   KAYSERİ   KIRŞEHİR   KONYA   NEVŞEHİR   SİVAS   TOKAT   YOZGAT   AKSARAY   KIRIKKALE 
 

EMO Ankara Şubesi
Haber Bülteni
SAYI: 2023.4

Tüm Sayılar

YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
EMO Ankara Şubesi Örgütlenme Sekreteri Ömirhan Soysal'ın Birgün Gazetesi'nde yayınlanan makalesi
Yaklaşık 38 yıl önce başladı Türkiye'nin nükleer santral macerası. Yaşım itibariyle aklımda kalan tek kare: Ekranlardan pişkin pişkin sırıtan bir bakan, elinde bir bardak çay, fonda Çernobil ve Kâzım Koyuncu'nun gülümseyen masum yüzü.
 

Yaklaşık 38 yıl önce başladı Türkiye'nin nükleer santral macerası. Yaşım itibariyle aklımda kalan tek kare: Ekranlardan pişkin pişkin sırıtan bir bakan, elinde bir bardak çay, fonda Çernobil ve Kâzım Koyuncu'nun gülümseyen masum yüzü. Bir de nedenini daha sonradan anlayabileceğim, okullarda yerli malı haftasında ücretsiz dağıtılan fındıklar. Aslında nedeni oldukça basit: Çernobil'e yakın ülkelerden biri olan Türkiye'nin kuzeyindeki Karadeniz'de üretilen ne varsa Avrupa ve diğer ülkeler tarafından reddedilmiş, devlet elinde kalan mahsulleri iç piyasada tüketmeyi tercih etmişti. Gözünde sürekli yeşil dolar simgeleri beliren kapitalizm, zarar riskini önlemek adına hepimizi denek olarak kullanmıştı. Yıllar ilerledikçe anlaşıldı radyasyonun etkileri.

RESMİ YALANLAR

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler Türkiye'nin enerji konusunda dışa bağımlılığını önlemek için nükleer santrallar sayesinde 5000 megavatlık enerji hedeflediklerini söylüyor. İşin garip yanı, nükleer santrallardan sağlanacak enerji 2020'deki enerji ihtiyacının sadece yüzde 5'ine tekabül ediyor. Öyleyse biz de yine onların iddialarını kullanarak soralım:

1  Türkiye'de iletim hatlarından kaynaklanan kayıplar yüzde 20'ler düzeyinde. nükleer santrallerden elde edeceğiniz enerji yine bu hatlarla taşınırsa, yine kayıplar olmayacak mı? Yani ihtiyacımızın yüzde 5'ini karşılayacak nükleer santrallarda üretilen enerjinin yüzde 1'i yine kayıplara gidecek ve biz ihtiyacımızın yüzde 4'ünü nükleer santrallerden elde edeceğiz. Yok eğer nükleer santraller kurulurken iletim hatları da yenilenecekse, nükleer santrallere ne gerek var?

2  Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TA-EK) Başkanı Oktay Çakıroğlu, Türkiye'deki uranyum rezervinin 9000 ton olduğunu söylüyor. Bu miktar 1500 MWe kapasitesindeki bir enerjinin üretilebilmesi demek. Hükümetin hedeflediği 5000 megavata ulaşmak için yaklaşık 35000 ton uranyuma daha ihtiyaç var. Hani nükleer santrallar dışa bağımlılığı engelleyecekti?

3  TAEK Başkanı aynı açıklamasında bir nükleer santral maliyeti hesabı yapıyor ve KW başına 1000-1800 dolar gibi bir rakam veriyor. Hükümet 5000 MW hedeflediğine göre, nükleer santrallar için 5-9 milyar dolar harcanacak. IMF'nin direktifleriyle devletteki harcamaları kısma adına kendi vatandaşının sağlığını GSS yasasıyla özel şirketlere devreden AKP, bir çırpıda 9 milyar dolar'ı nükleer santral lobilerine verecek.

4  Türkiye'de kurulması planlanan nükleer santrallardaki reaktörler 3. nesil. Yani oldukça ilkel bir teknoloji. Peki 3. nesil reaktörlerin ticari ömrü ne kadar?

5  Nükleer santralların sadece teknolojik geriliği değil, reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan atıkları da başa bela. Nükleeri savunan çevreler bu konuda son teknolojinin kullanılacağını söylüyor. Çok değil, 2-3 yıl önce, Almanya'nın nükleer atıklarını toplayan Fransa artık atık almayacağını söylediğinde Almanya birbirine girdi. Siz hangi teknolojiden söz ediyorsunuz?

NÜKLEER KARŞITI PLATFORM

Sekreteryasını Elektrik Mühendisleri Odası'nın üstlendiği nükleer Karşıtı Platform (NKP) bu konuda en ciddi emek sarf eden oluşum. En son 10 Haziran'da Ankara'da Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) tarafından düzenlenen " nükleer santrallar ve Türkiye" başlıklı sempozyumda da NKP bileşenleri bir kez daha haykırdı: "Türkiye nükleer Çöplük Olmayacak!" Fizik Mühendisleri Odası bu konuda direndiyse de, TMMOB dik duruşundan taviz vermeyerek nükleer santral karşıtı tavrını deklare etmiştir. Çünkü bu konu, dar meslekçi anlayışı bir kenara bırakın, insani anlamda ödün verilmeyecek kadar hassas bir konu.

KÂZIMLAR ÖLMESİN

Bir üretim planlamasında yapılan risk analizi sonucu elde edilen risk oranın düşük olması riskin ortadan kalkmasına tekabül etmez. Bu yüzden sadece üniversitelerin ilgili bölümleri ve meslek odaları değil, toplumun tüm kesimleri nükleer santral karşıtı mücadelede yer almalıdır. Özellikle üniversiteler bu konuda bilimsel rehber vazifesi görerek insanları yönlendirmeli ve şunu unutmamalıdır ki: Bilim insanlığın yararına değilse, atın çöpe gitsin. İki yıl önceki 1 Mayıs'a katılan atık kâğıt işçilerinin sözü aklıma geliyor: "Kapitalizmi çöpe atmayın. Bize de yaramaz". Teşbihte hata olmaz. "Kapitalizm" yerine "Bilim" sözcüğü de tercih edilebilir, bilim kapitalizme hizmet ettiği sürece. İnsani duyarlılığımızı hâlâ yitirmediğimizin tezahürüydü Kâzım'a duyulan sevgi. Çünkü biz, Kâzım ve onun gibileri, insanlığı sevdiğimizi dünyalara bildirdik. Ve bu sevgiyi asla nükleer reaksiyonlara sokmayacağız.

Ömürhan A. SOYSAL