· ŞUBE Giriş Sayfası

 BURSA ŞUBE

 
Şube Kapsamındaki İller:

 BALIKESİR   BURSA   ÇANAKKALE   YALOVA 
 

EMO Bursa Şubesi
Haber Bülteni
SAYI: 118

Tüm Sayılar

YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Yönetim Kurulu Başkanımız Erdal AKTUĞ'un 13.08.2006 tarihli Kent Gazetesi Köşe Yazısı
 

Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aktuğ'un köşe yazısı (Kent Gazetesi_13.08.2006)

Enerji Bakanı Hilmi Güler’in elektrik zammı tartışmalarında doğalgazla elektrik üretimi yapan otoprodüktörlere yönelik yaptığı açıklamalar, enerji piyasasının liberalleştirilmesi üzerine şekilleniyor. Sayın Güler, otoprodüktörlere verilen doğalgazın  piyasa şartlarına göre % 20 daha ucuz olmasının sorun olarak karşılanmaması ama elektrik zam tartışmalarıyla bunun bir sorun haline gelmesinin doğru olmayacağını vurguluyor. Piyasa ekonomisinin gerçekleri üzerine hareket etmek gerekliliği üzerinde duran Bakan “ekonominin gereği zam yapmak ise zam yapılır” diye kısaca görüşlerini özetliyor.Ancak Sayın Bakan otoprodüktörlerin daha önce yapılan indirimleri fiyata yansıtmadıklarının , patronlarının dahi doğalgazı kaça aldıklarını bilmediğinin altını çiziyor. Ve  “ bir tane bile hidrolik santrali çalıştırmakta güçlük çekiyorlar biz 109 tanesini özel şirketlerden daha verimli işletiyoruz” diyerek bazı gerçekleri ortaya atıyor. Arkasından eski Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’de konuya ilişkin açıklamalarda bulunuyor; enerji pazarı reformu yapılması gerektiğinden ve enerji dağıtımının özelleştirmesinden bahsediyor.

Şu an dünyanın yaşadığı savaş sendromu kadar önemli hale gelen bu enerji sorunu ve zam meselesinin gerekçesi nedir? Zam yapılmazsa otoprodüktörler kapanır mı, TRT ve ÖTV payları ne olur, tartışmalarını yaşatan elektrik fiyatlarındaki tarife sorununu iktisatçı Eser Karakaş şöyle açıklıyor: “Türkiye’nin elektrik piyasasında bir problemi vardır. Aslında Türkiye’nin elektrik piyasasında birden çok problemi vardır ama ortada bir temel problem durmaktadır. Memleketimizin sistem operatörü üzerine düşen koordinasyon görevini, şöyle ya da böyle becerememektedir. Bu becerilemeyince, acı gerçek açıklıkla ortaya çıkmaktadır. Türkiye’de enerji maliyetlerini aşağıya çekecek, elektrik piyasası yapısı işlememektedir. Bu birinci hissedir.

Türkiye’nin elektrik tarifeleri ile ilgili problemi bir kerelik bir fiyat ayarlamasını yapmak ya da yapmayıp biriktirmekle alakalı değildir. Her ne kadar ortadaki münazara manzarası böyle gösterse de işin kökü derinde görünmektedir. Fiyat tarifelerine ilişkin yönetişim problemi çözülmeden sağlıklı işleyecek bir elektrik piyasasından bahsetmek mümkün olmayacaktır. Bu, ikinci hissedir.

Maliyet artışlarını biriktirip biriktirip, topluca fiyata yansıtmak, enflasyon açısından sisteme gereksiz yere şok vermek anlamına gelmektedir. Kamu görevlilerimiz her nedense bu tür idari şok yaratmayı çok sevmektedirler. Hal böyle olunca, korunmaya çalışılan dar gelirliler açısından, kaşıkla verip, sapıyla göz çıkarmaya benzemektedir. Bu da üçüncü hissedir.

Bu kıssanın hisseleri bitmemiştir. Her zamanki gibi, burnumuzun ucundaki döviz faiz işleri ile uğraşırken, uzun vadeli geleceğimiz tehdit altında görünmektedir.”

Sayın Karakaş’ın bahsettiği uzun vadeli geleceğimizin tehdit altında olması ise işin en önemli noktasıdır. Her zaman bahsettiğimiz gibi enerji krizinin bir yönetim krizi olduğu elektrik fiyatlarının tarifesinin belirlenmesinde de karşımıza çıkıyor. Daha da önemlisi bu kriz üzerinden sürükleneceğimiz elektrik üretiminin özelleştirilmesi ile nükleer santraller gibi felaket projelerine kilitlenmesi olacaktır.

Bugün yaşadığımız krizi hazırlayan temel süreç ise kamunun enerji alanından elini çekmesi ve yatırım yapmamasıdır. Sayın Demirel ükedeki kayıpların 7 baraja bedel olduğunu belirtmiş. Eğer siz iletim, dağıtım şebekelerine gereken yatırımları yapmazsanız tabii ki alt yapı eksikleri nedeniyle elektrik alanında kayıplarınız artacaktır ve buda barajlarınızın boşa üretim yapmasına neden olacaktır. Tüm bunlara rağmen, her seferinde belirttiğimiz gibi, özelleştirme sürecinin tamamlamamış olması Türkiye için bir şansdır ve bu şans iyi değerlendirilmelidir. Bir an önce siyasi iktidar ve kurumlar, enerji alanında kısa ve uzun vadeli kamu alanındaki yatırımlarını güçlendirmelidir.

Türkiye’ye birbirinden beter iki seçenek dayatılmaktadır.Ya ülke enerjisiz kalacak ya da geçmiş dönemde olduğu gibi risklerin kamuda, tatlı karın özel şirketlerde olduğu yapı serbestleşme adı altında yaygınlaştırılarak devam ettirilecektir. Kamu-özel sektör krizi olarak görülen bu olayda ne yazık ki galip yoktur. Ama kaybeden ülkemiz olmaktadır.Ucuz, sürekli, güvenilir ve verimli bir şekilde sunulmasının temel amaç olduğu bir kamu hizmeti olan enerji alanına, yalnızca piyasacı anlayışla bakılmasının ülkeyi getirdiği nokta ortada dururken, yine aynı anlayışla yola devam edilmesi mümkün değildir. Sorunun çözümü için elektriğe zam yapılması halinde her zaman olduğu gibi külfet bu olaylarda hiç haketmediği halde sanayicimize ve tüm halkımızın sırtına yıkılmış olacaktır. Bu şartlar altında ülkemiz sanayisinin dünya sanayisi ile rekabet etmesini beklemeyip aksine dış dünyadan yatırım beklerken yerli sanayimizinde Bulgaristan, Çin ve Romanya’ya kaymakta olduğunu buna bağlı olarakta işsizliğin dahada arttığının görülmesi gerekmektedir. Bunlar zam yaparak çözülmez.