YAZILI BASINDA ODAMIZ

Elektrik FİYATLARI
EPDK'nın zam kararı, doğu illerindeki sanayiciyi çileden çıkardı

ENERJI PİYASASI Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) 20 elektrik dağıtım bölgesinin tarifelerini onaylamasımn ardından hazırlanan yeni tarifeler, zammı da beraberinde getirdi. Daha önce elektriğin kilovat saatini 112.24 YKr'den alan illerin sanayicileri bundan sonra 119.8 YKr'den alacak. Uygulamayla birlikte kalkmmada öncelikli 50 yöredeki (KÖY) sanayicilerin, yaklaşık yüzde 7 oranında daha ucuza elektrik tüketme imkanı da ortadan kalkmış oldu.
Elektrik fiyatı içindeki her türlü teşvik, indirimin ayıklanması ve daha sade bir yapı oluşturulması anlayışı kapsamında oluşturulan yeni tarifelerden çıkan zam illerin sanayilerinin de tepkisine neden oldu, Türkiye çapında tek bir dağıtım sistemi kullanım bedeli uygulanmasının gelişmeye olumsuz yönde yansıyacağını dile getiren sanayiciler, bu şekilde rekabetin de ortadan kalkacağını savunuyorlar.
REKABET MÜMKÜN DEĞİL
DİYARBAKIR SANAYİ ve Ticaret Odası Başkanı Kudbettin Arzu, özellikle SSK ve vergi yüküne enerji yükünün de eklenmesiyle birlikte ucuz işgücüne sahip ülkelerle rekabet etmenin imkansız hale geldiğini söylüyor. Arzu'ya göre en ideal çözüm alternatif enerji kaynaklarının hayata geçirilmesi, "Elektrik santrallerinin, rüzgar ve güneş enerjisinin devreye sokulması gerekiyor. Bunlar hem ucuz enerji kaynakları, hem de doğaya zarar vermiyor" diyor. 1 Eylül itibariyle uygulanmaya başlanan tarifeyle birlikte bütün dağıtım bölgelerinde 6 milyon kWh elektriğin üzerinde elektrik tüketen serbest tüketiciler için dağıtım sistem kullanım bedeli 1,661 YKr olarak belirlendi. Alınan karar sonucu 11 olan temel abone grup sayısı da mesken, sanayi, ticarethane aydınlatma ve tarımsal sulama olarak beşe düşürüldü, EPDK Başkanı Yusuf Günay, "Serbest tüketicilerin perakende lisans sahibi dagıtım şirketlerine ödeyecekleri ve daha önce bölgeler arasında büyük farklılıklar sergileyen dagıtmı bedelini Türkiye genelinde tek bir ulusal düzeye getirdik" diyor. Günay'a göre, alınan kararlarla elektrik dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi ve sektörün serbestleşmesi konusunda büyük bir adım atıldı.
Ama doğulu sanayici Günay ile aynı fikirde değil. Onlara göre, Kayseri ile Malatya'nın Konya ve Hakkari'nin aynı kefeye konması mümkün değil. Aksaray Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Süleyman Baydilli, doğu illerinin ince hesaplar yapmak zorunda olduğunu vurguluyor. "Kalkınma öncelikli illerde zaten yatırmcı küçük, insanlar yüzde 5-10 gibi ufak karlarla çalışıyorlar. ithalatı ihracatı çok iyi bilmiyorlar. Bu durumda Van ile Edirne'nin aynı kategoriye konması mümkün mü?" diyor Baydilli.
Doğu illerinden sadece kararla ilgili tepki sesleri yükselmiyor. Kararın haksız rekabeti ortadan kaldıracağını savunan Gaziantep Sanayi Odası Genel Sekreteri Kürşat Öncel, elektrik tarife fiyatlarının düzenlenmesinin kalkınma öncelikli yörelerle (KÖY) rekabet halinde olan illeri de rahatlatacağını ifade ediyor. "Kahramanmaraş'ta ucuz elektrik kullanılırken Gaziantep'te daha pahalıydı. Kahramanmaraş bize göre ticarette daha avantajlı hale geçiyordu. Bazı malların üretiminde yüzde 20 - 50 arası rekabet avantajı yakalıyorlardı" diyor Öncel.
Uygulamanın ekonomik etkilerinin yanında sosyal etkileri de mevcut. Elektrik Mühendisleri Odası Başkam Kemal Ulusaler, küçük çaplı bir zam gibi gözükse de bu durumun istihdamı azaltacağını dolayısıyla da göçü hızlandıracağını vurguluyor, Ulusaler'e göre, siyasi sorumluluğu olmayan, parlamento dışındaki kurumun yani EPDK'nın böyle bir karar alması yanlış, Ulusaler birtakım çözüm önerisini de sıralıyor: Bîodizele yönelip petrole bağımlılık azaltılmalı. Su, kömür, jeotermal gibi yerli kaynaklara yönelmek gerekiyor. Orta ve uzun vadeli enerji stratejileri geliştirilmeli.
Elektrik tarifelerinin eşitlenmesi KÖY'leri daha da zor bîr rekabetin içine sürüklüyor. Onlara göre zaten hem ekonomik, hem de sosyal olarak ikinci plana itilen bu illere verilen teşviklerin de ortadan kaldırılması, sanayiyi ölüme mahkum ediyor. Enerji Bakanlığı tarafından yapılan projeksiyonlar, Türkiye'de elektrik enerjisi ihtiyacının her yıl ortalama yüzde 6 - 7 civarında artacağını gösteriyor. Devletin verdiği teşvikle ayakta kalmaya çalışan iller ise gelecekten umutsuz. Süleyman Baydilli, "Sanayici kapıya kilit vuruyor. Bu teşvikler de kaldırılırsa sanayici belini doğrultamaz"diyor. Sanayici bu yanlışın düzeltilmesini umut ederken hükümetin bu konuda ne yapacağı ise merakla bekleniyor...          
(Pınar Çelik-Business Week 18.09.2006)