YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) elektrik alanındaki özelleştirme uygulamaları nedeniyle Türkiye'nin karanlıkta kalma tehditiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. Oda başkanı Kemal Ulusaler tarafından dün yapılan açıklamada EMO olarak, "Enerjine Sahip Çık, Geleceğini Karartma" kampanyası başlattıkları ifade edildi. Ulusaler ayrıca, 3 dağıtım bölgesinin özelleştirilmesi için açılan ihalede, ön yeterlilik verilen şirketlerden biri olan Prisma‘nın aslında batık Enron‘u devralan bir şirket olduğunun belirlendiğini de bildirdi.
 

Ulusaler, söz konusu kampanya duyurusu için düzenlediği basın toplantısında yaptığı konuşmada, 3 dağıtım bölgesinin özelleştirmesine yönelik ihale süreci ve EMO olarak bu ihaleye karşı açtıkları dava sürecinin devam ettiğini hattırlattı.

"Kamunun yatırım yapılmasının yolları açılmalı"
EPDK‘nın lisanslama faaliyetine başladığı ve kamunun yatırım yapmasının yasaklandığı dönemde yıllık ortalama 400 megavat kurulu güçte özel sektör yatırımının faaliyete geçebildiğini kaydeden Ulusaler, şunlar söyledi:

"Bu ise, 2006 yılı ilk yarısı itibariyle Türkiye‘nin kurulu gücünün yalnızca yüzde 1‘ine denk gelmektedir. Oysa, düşük senaryoyu baz alsak bile yıllık 2 bin 520 megavat kurulu güçte santral yapımı gerekmektedir. Bildiğiniz gibi Enerji Bakanlığı, yüksek senaryoya göre enerji talebinin yıllık yüzde 8.4, düşük senaryoya göre ise yüzde 6,3 artacağını varsaymaktadır." EPDK‘nın yatırımları denetlediği iddialarının gerçeklikten uzak olduğunun altını çizen Ulusaler, "Bir an evvel kamunun yatırım yapabilmesini yollarının açılması gerekmektedir. Arz güvenliği özel sektöre bırakılamayacak kadar önemlidir" dedi.

Pahalı elektrik ve zamlar kaçınılmaz olacak
Ulusaler, elektrik alanında özelleştirme ve piyasalaştırma talebiyle oluşturulan sistemin zaten pahalı elektriği ve zamları kaçınılmaz kıldığına dikkat çekerek, "Önce üreticinin maliyetleri+kâr, sonra toptan satış şirketinin işletim giderleri+kâr, iletim sistemi maliyeti+kâr, ardından dağıtım sistemi giderleri+kâr, perakande işletim giderleri+kâr olmak üzere yeni bir saadet zinciri öngörülmektedir" diye konuştu.

"Elektrik kar esasına dayandırılabilecek bir iş değil"
Kamunun, tek elden bu işi yürütseydi, 100 birime üretilen elektriğin, toptan satış şirketine gerek kalmadan iletim ve dağıtım şebekelerine sunuluyor olacağına dikkat çeken Ulusaler, elektriğin kar esasına dayandırılabilecek bir iş olmadığı vurguladı.

"Özelleştirme gerekçeleri de gerçekleri yansıtmıyor"
Dağıtım bölgelerinin özelleştirme gerekçelerinin de gerçekleri yansıtmadığını savunan Ulusaler, öncelikle kayıp-kaçak oranlarını dikkate alan bir bölgesel planlama yapılmamasının yanı sıra kayıp-kaçak oranı Türkiye ortalamasının altında ve görece kârlı 3 bölgenin öncelikle satışa çıkarıldığını anımsattı. Bu 3 bölgenin 2005 vergi sonrası karının 195 milyon 870 bin YTL olduğunu kaydeden Ulusaler, "20 bölgeden oluşan TEDAŞ‘ın 162 milyon 183 bin YTL olan vergi sonrası kârından bu 3 bölgenin karı düşüldüğünde TEDAŞ 33 milyon 688 bin YTL zarara geçmektedir" dedi.

Kamu zarar edecek, şirketler karlarına kar katacak
Ulusaler, kamunun zararına yol açacak bir özelleştirme yöntemi belirlendiğini söyleyerek, gelecek yıllarda TEDAŞ adına halkın vergilerinden her yıl artan miktarda tutarın kamu zararı olarak ödeneceği ve bu arada 3 bölgeyi satın alan şirket ya da şirketlerin karlarına kar katacakları uyarısında bulundu.

"Özel sektör aracılığıyla yapılacak yatırımlar ülkemize pahalıya mal olacak"
Ulusaler, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Nitekim özelleştirme için belirlenen yöntemde dağıtım ve perakende işini üstlenecek, üzerine istediği kadar üretim hakkına da sahip olarak yatay ve dikey olarak tekelleşme olanağı verilen bu şirketler, 40 kalemden oluşan her türlü giderlerini tarife aracılığıyla halktan tahsil edeceklerdir. Bu kalemler içerisinde işletim giderlerinin dışında yatırım ve işletme hakkı devir bedeli de öngörülmektedir. Yani şirketler, dağıtım bölgeleri için ihalede belirlenecek tutarın tamamını, fazlasını ya da bir bölümünü işletme hakkı devir bedeli olarak halktan tahsil edeceklerdir. Yapacakları yatırım maliyetlerini de tarifeler aracılığıyla halktan toplayacaklardır. Kamunun kaynağı bulunmadığı söylemi bu noktada geçerliliğini yitirmektedir. Özel sektöre yalnızca kredi bulma işi düşmektedir ki, devletin kredi bulması durumunda çok daha ucuz faizle kredi bulabileceği açıktır. Dolayısıyla özel sektör aracılığıyla yapılacak yatırımlar ülkemize pahalıya mal olacaktır."

(Sol Gazetesi, 27.12.2006)

Bağlantılar

www.sol.org.tr/yazdir.php?yazino=6602