YAZILI BASINDA ODAMIZ

EMO, enerji özelleştirmelerinde bugüne kadar oluşan kamu zararının 7 milyar 51 milyon dolar olduğunu belirledi. EMO, 2019 yılma kadar beklenen zararı ise 179.5 milyar dolar olarak tahmin etti

Hükümet, elektrik dağıtım özelleştirmelerini seçim sonrasına ertelerken, enerji özelleştirmelerinde bugüne kadar oluşan kamu zararının 7 milyar 51 milyon dolar olduğu saptandı. Elektrik Mühendisleri Odası, enerji özelleştirme uygulamaları nedeniyle 2019 yılına kadar beklenen zararın da 179 milyar 538 milyon dolara ulaşacağı tahmininde bulundu. EMO, 3 dağıtım bölgesinin özelleştirme ihalesinin iptali istemiyle dava açarken, Hükümet sürpriz bir kararla bu satışları seçim sonuna erteledi. "Enerjine Sahip Çık, Geleceğini Karartma" başlıklı kampanya başlatan EMO, enerji sektöründe yapılan özelleştirmelerin kamuya maliyetini hesapladı.
EMO‘nun hazırladığı "Türkiye Karanlıkta Kalmasın" araştırmasında, enerji özelleştirmelerinde bugüne kadar 7 milyar 51 milyon 315 bin dolarlık zarar oluştuğu hesaplandı. AKTAŞ‘ta 4 milyar 16 milyon 611 bin dolar, YİD-Yİ 2 milyar 252 milyon dolar, KEPEZ 300 milyon 491 bin dolar. ÇEAŞ 276 milyon 213 bin dolar, tahkim nedeniyle de 206 milyon dolarlık zarar oluştuğu kaydedildi.

Alım garantisi zarar ettiriyor

Enerji özelleştirme uygulamaları nedeniyle 2019 yılına kadar beklenen zararın da 179 milyar 538 milyon dolara ulaşacağı görüşüne yer verildi. Kitapçıkta bu zararın ayrıntısı şöyle ortaya konuluyor:
"Hazine Müsteşarlığı, alım garantili sözleşmeler nedeniyle kamunun üstlenmek zorunda kalacağı zararın hesabını yapmıştır. Buna göre 2003-2019 yıllan arasında 43 milyar 519 milyon doları yap-işlet modeliyle yapılan 5 santral, 23 milyar 469 milyon dolar yap-işlet-devret modeliyle yapılan santraller, 3 milyar 231 milyon dolar işletme hakkı devir yöntemiyle kamudan özele devredilen santraller, 7 milyar 466 milyon dolar da mobil santraller nedeniyle olmak üzere kamu, toplam 78 milyar dolar zarar üstlenecektir. Bu zararın boyutu Bulgaristan ve Türkmenistan‘la yapılan enerji satın alma anlaşmalarından kaynaklanacak 1 milyar 553 milyon dolarlık zarar da eklendiğinde 79 milyar doları aşmaktadır."

Tahkim davaları korkutuyor

EMO, 90 milyar dolarlık dogalgaz İthalatı ve tahkimde görülen 10 milyar doları aşan davaların olumsuz sonuçlanması durumunda faturanın 179 milyar doları aşacağını öngörüyor. Türkiye‘nin bugüne kadar 155 milyon dolarlık tahkim faturası ödedi. ÇEAŞ‘ın ortağı çıkan Libenanco şirketinin Türkiye‘ye karşı açmış olduğu tahkim davasında talep ettiği tutar da 10.1 milyar dolar.

Kamunun payı azalıyor

EMO‘nun kampanya kitapçığında, elektrik üretiminde özel sektörün payını artırarak bugün hakim duruma geldiği belirtilirken, "Elektrik üretiminin 1995 yılında yalnızca yüzde 9‘unu sağlayan özel sektör, 2000 yılında yüzde 25‘ini, 2002 yılında yüzde 40‘ını, 2004 ve 2005 yıllarında yüzde 55‘ini gerçekleştirmektedir. Kamunun elektrik üretimindeki payı ise yüzde 9‘lardan yüzde 45‘e gerilemiştir" denildi.

63 tane Atatürk Barajı yapılırdı

EMO‘nun araştırmasında, 300 MW‘lık bir hidroelektrik santral ünitesinin vat başına ortalama 1250 dolarlık maiyet üzerinden toplam 375 milyon dolara mal olacağı belirtilerek, "Yakşalık 190 milyar dolarlık enerjideki özelleştrime zararıyla 506 adet 300 MW‘lık hidroelektrik santrali yapılabileceği" hesabına yer veriliyor. Kitapçıkta "Yani 63 tane 3 üniteli Atatürk Barajı yapılabilirdi. böyle büyük bir kapasite ile yılda 448 milyar kilovatsaatlik elektrik üretimi mümkündür." Bu miktar Türkiye‘nin 2020 yılı için ihtiyacı olan elektrik talebini karşılayabilecek bir güçtür." deniliyor.

(Forum Diplomatik 12.01.2007)