· ŞUBE Giriş Sayfası

 MERSİN ŞUBE

 
Şube Kapsamındaki İller:

 MERSİN   NİĞDE   KARAMAN 
 

EMO Mersin Şubesi
Haber Bülteni
SAYI: 27

Tüm Sayılar

 
TMMOB Mersin İl Koordinasyon Kurulu sekreterliğini üstlendiğimiz odamızca yapılan basın duyurusunda Mersin-Karaman arası çevre düzeni planına yönelik çalışmalar yer alıyor.
 

MERSİN-KARAMAN

1/100000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANINA

İLİŞKİN

  BASIN DUYURUSU

"Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" çalışması, bir yılı aşkın bir süredir Mersin ve bölgesinin orta vadeli geleceğine yönelik kararlar alınması amacıyla yürütülmektedir. Bu süreçte, planı onamakla yetkili kurum olan Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından plan ihale edilmiş ve çalışmalar yürütülmüştür.  

Yürütülen çalışmalar sonucunda üretilen "Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" Mersin ve bölgesine yönelik yenilikçi kararlar üretmeyen, Mersin‘in gelişme dinamiklerini yansıtmaktan uzak, edilgen bir plan olmuştur. Bu yönüyle, planın Mersin‘in geleceğine yönelik öngörüsü zayıf kalmıştır. Üretilen plan, planlama alanı, planlama yöntemi, planlama yaklaşımı ve plan kararları yönünden sorunlar barındırmaktadır.

• Karaman Mersin‘in parçası olamaz!

1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı çalışmasında Mersin ve Karaman illeri birleştirilmiştir. Oysa her iki il, coğrafi, kültürel ve ekonomik olarak farklı bölgelerde yer almaktadır ve her iki ili kesin bir şekilde birbirinden ayıran coğrafi sınırlar bulunmaktadır.

İki ilin birbiriyle ilişkisi Karaman‘ın Mersin limanını kullanmasıyla sınırlı kalmaktadır. Mersin limanı, yakın bölgesi içinde pek çok il tarafından kullanılmaktadır. İlişkinin Mersin Limanı üzerinden kurulması durumunda pek çok ilin Mersin planlama alanı ile birleştirilmesi gerekecektir.

Belirlenen planlama alanı içinde Mersin ile birleştirilecek il, ancak Adana olmalıdır. Adana ili ise 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı çalışmasını tek başına yürüttüğünden Mersin‘in de aynı şekilde planlama çalışmasını tek başına yerel inisiyatifler tarafından yürütmesi sağlanmalıdır. 

Planlama alanı içinde Mersin ilinin Karaman ile birleştirilmesi planlama sürecine olumlu katkı yapabilecek bir tutum barındırmamaktadır. Nitekim, "Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" çalışmasında her iki il arasında ilişki kurulması yönünde zorluklarla karşılaşıldığı anlaşılmaktadır.

1. Katılıma katılım beklenmiştir!

Planlama sürecinde her ne kadar katılım sağlandığı bildirilse de bu katılım sembolik düzeyde kalmıştır. Bu anlamda, Çevre ve Orman Mersin İl Müdürlüğü‘nce bilgilendirme toplantıları yapılmış, kamuoyu plan hakkında bilgilendirilmiştir. 20.12.2006 tarihinde yapılan toplantıda da "görüşler bildirilsin, biz değerlendireceğiz" denmiştir. Bu bir katılım biçimi değildir. Usul olarak katılım sağlanmıştır, diğer bir deyişle, katılıma katılım beklenmiştir.

Oysa planlama sürecinde beklenen, sembolik katılımın yerine etkin katılımın sağlanmasıdır. Burada katılım, karşılıklı görüş alışverişinin sağlanmasına dayanmaktadır. Bunun için yetkili kurumların sivil toplum örgütleri ile güç paylaşımına gitmeleri gerekmektedir. Çevre ve Orman Bakanlığı ise paylaşımcı bir yaklaşım geliştirmekten uzak kalmıştır, sadece görüşleri dinlemiştir.  

Düzenlenme çalışmaları son güne bırakılan bir toplantıda, sivil toplum örgütlerinden plan hakkında değerlendirme yapılması beklenmiştir. Plan raporu olmadan planın görsel olarak değerlendirilmesi katılım adına istenmiştir. Bu kapsamda, plan hazırlama süreci, katılımcı bir planlama yaklaşımının ifadesi olmaktan öte, yapılmış bir işin onaylanmasını beklemek anlamına gelecek şekilde gelişmiştir ve toplantının katılımcı bir platformda devam ettiğini söylemek olanaklı değildir. Salt örgütlerin istekleri/görüşleri alınmış, karşılıklı düşünce alışveriş ortamı yaratılamamıştır.

1. "Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" edilgen bir plandır!

"Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı"nda tutucu bir yaklaşım sergilenmiş, Mersin‘in geleceğine yönelik yenilikçi düşünceler ve yenilikçi bir vizyon ortaya konamamıştır. Plan, Mersin‘in gelişme dinamiklerinin gerisinde kalmıştır. Son yıllarda hızlanan Teknopark, RIS Projesi gibi yenilikçi platformlarda tartışılan sektörel gelişim stratejilerinin plana ne kadar yansıtıldığı birer soru işareti olarak durmaktadır.

Bu anlamda, bölgesel ölçekli olan planda geliştirilmesi beklenen stratejik yaklaşım gerçekleşmemiş, plan durağan yapıda bir arazi kullanım olarak kalmış, mevcut eğilimlerin yansıtılmasından öteye gidememiştir.

Diğer yandan, "Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" stratejik, dinamik ve esnek bir içerik kazanamadığından, alt ölçekte (özellikle 1/25000 ölçekte) geliştirilecek planlar için oldukça kesin ifadeler barındırmakta ve bu planların geliştirilmesi sürecinde inisiyatif almaya yönelik esneklik sunmamaktadır.

Planın öngörülerinden biri, Mersin il nüfusunun 2025 yılında yaklaşık 5.5 milyon kişi olacağıdır. Bu kapsamda, Mersin kent merkezinde yaklaşık olarak 3.5 milyon kişi yaşayacaktır. Bu nüfusa yönelik yaşanabilir yerleşim alanları oluşturulmamış, Mersin kentinin fiziki sınırlarının hemen hemen günümüzdeki haliyle korunmuştur. Bu haliyle, plan kent merkezinde öngördüğü ek nüfusun yoğunlaştırılmış konut alanlarında yaşamasını kabul etmektedir. Kaldı ki, önümüzdeki yaklaşık yirmi yıl içinde il nüfusunun 1.6 milyondan 5.5 milyon kişiye, kent merkezi nüfusunun ise 850binden 3.5 milyon kişiye nasıl ulaşacağı, planın edilgen tutumu içinde böyle bir gelişmenin nasıl sağlanacağı sorusu açık kalmaktadır. 

1. Plan kararları yenilikçilikten uzaktır!

Plan kararları, plan bütününde planlama yaklaşımının somutlandığı alandır. Yukarıda da belirtildiği gibi, özellikle 1/100000 gibi bölgesel ve stratejik ölçeklerde arazi kullanım kararları, belirli bir esneklikte geliştirilmelidir ve ilke ve strateji düzeyinde kalmalıdır. Böylece, alt ölçek planların kendine özgü yaklaşımlar geliştirmesi ve yenilikçi çözümler sunması sağlanabilecektir. "Mersin-Karaman 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" ise bu yaklaşımdan uzak kalmış, plan genelinde arazi kullanım biçimlerine yönelik katı ve esnek olmayan bir tutum geliştirmiştir.

•Ulaşım kararları yönünden plan genel anlamda yeni bir olanak sunmamaktadır. Özellikle, 2025 yılına yönelik hazırlanmış ve turizm sektörünün gelişmesinin amaçlandığı bir planda, Mersin‘in kuzeyinden geçen otoyolun günümüzdeki haliyle kalmasının düşünülmesi düşündürücüdür. Günümüzde bile bu otoyolun devamının Antalya‘ya uzatılacağını gösteren tabelalar bulunurken, planda otoyolun, Çeşmeli‘de kesilmesi ve herhangi bir gelişme düşünülmemesi tutucu tavrın en somut ifadelerinden biridir.

Ayaş ve Kumkuyu‘nun kuzeyinde bir havaalanı öngörülmesi de olumludur. Bu havaalanının yanı sıra, gündemde olduğu şekilde, Mersin ve Adana‘ya birlikte servis sağlayabilecek bir uluslararası havaalanının planlarda düşünülmesi gerekmektedir.

•Plan genelinde turizmin gelişmesinin teşvik edilmesi ve turizmin farklılaşmasının sağlanması olumlu bir yaklaşımdır. Ancak, özellikle Alata gibi doğal ve tarımsal  özellikleri ön planda olan alanların, turizm gelişmesi ve yerleşim alanlarının gelişmesinden olumsuz etkilenmesinin önüne geçilmesi gerekmektedir. Bu anlamda, turizm bölgesi olarak belirlenecek bölgelerin değerlendirilmesi sürecinde planın genel ilkelerinden olan sürdürülebilirlik ilkesinin gözetilmesi sağlanmalıdır.

•Tarımsal alanların korunması planın koruma ilkelerinden biridir. Bu ilkenin plan genelinde kuvvetli bir şekilde desteklenmesi gerekmektedir. Örneğin, Mersin kentinin doğusunda hızlı ve sağlıksız bir şekilde tarımsal alanlarda gelişmekte olan "petrol depolama alanları"nın kent merkezinden ve verimli tarım alanlarında daha uzak bir alana taşınması sağlanmalıdır.

Plan genelinde "İhtisas Tarım Bölgeleri" için uygun alanlar belirlenmeli ve tarımsal üretimin örgütlü bir şekilde sürdürülmesine olanaklı bir altyapı hazırlanmalıdır.

•Sanayi sektöründe, Bölgesel Yenilikçi Stratejiler (RIS) kapsamında ve yerel inisiyatiflerce üretilen sektörel gelişme stratejileri dikkate alınmalı, bölgede yenilikçi ve katma değeri yüksek üretimler özendirilmelidir.

•Eğitim, sağlık ve diğer kentsel hizmetlerin gelişmesi sağlanmalı, Mersin kentinde servis sektörünün nitelikli bir şekilde gelişmesi özendirilmelidir. Mersin Üniversitesi, yeni kurulan bir kurum olarak gelişme eğilimindedir ve bu doğrultuda üniversite alanının kuzeyde otoyola kadar genişletilmesi sağlanmalıdır. Bununla birlikte, özellikle Yenişehir ve Toroslar bölgelerinde geniş alanlı kentsel hizmet alanları geliştirilmelidir.

TMMOB MERSİN İL KOORDİNASYON KURURLU