|
Gündemde sık sık işlendiği gibi mesleki dönüşümler içerisinde önemli bir saldırı başlığını ifade eden yetkin mühendislik saldırısı güncelliğini koruyor. Saldırının kendisini somutlaştırdığı bu güncellik içerisinde özellikle konunun muhatabı olan kişi ve kurumların saldırıya karşı ne şekilde konumlandıkları belirleyici bir öneme sahip.
Bu çerçevede geçen yıl binlerce inşaat mühendisini mağdur eden, geleceksiz bırakan bu uygulamanın sözde mühendislerin örgütü olan İnşaat Mühendisleri Odası tarafından hayata geçirildiğine tanıklık etti. Bu yıl da benzer tablolar EMO'nun 4. Genç Kurultayı sırasında karşımıza çıktı. Burada da yönetim aynı şekilde geleceksizlik dışında hiçbir getirisi olmayacağı açık olan bu saldırıya cepheden sahip çıktı. Ankara EMO'dan yetkin mühendislik paneli! Bu çerçevede Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi'nin dün düzenlediği Yetkin Mühendislik konulu panel son derece anlamlı bir içerikte gerçekleşti. Bu zamana kadar bu konuda açık bir fikir belirtmekten kaçınan şube yönetiminin böylesi bir etkinliği örgütlemesi ve kendi fikrini de açık bir şekilde tartışması gerek bu saldırıya yönelik mücadele bakımından gerekse de TMMOB içerisinde sergilenen olumsuz tutumlara karşı güncel olarak önemli bir gelişmedir. Elbette bu gelişmenin yaklaşan şube seçimleri ve TMMOB içerisinde konuya dair daha yüksek sesle çıkan bir takım tartışmalara yanıt verme ihtiyacı gibi faktörlerle de doğrudan bir ilgisi vardır. EMO Ankara şubesi'nin düzenlediği panele EMO İstanbul Şube Yönetim Kurulu yedek üyesi Kurtuluş Kaya, eski TMMOB Yönetim Kurulu başkanı Kaya Güvenç, eski EMO Ankara Şube Başkanı ve mevcut Yönetim Kurulu üyelerinden Ali Yiğit panelist olarak katıldılar. Paneli Ankara Şube Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Pektaş yönetti. Panel içerisinde ilk sözü Kurtuluş Kaya aldı. Kurtuluş Kaya konuları doğru değerlendirebilmek için tanımları net yapmak ve tarihsel-ekonomik koşulları ile bir arada ele almak gerektiğini vurgulayarak sunumuna başladı. Bu çerçevede meslek içi eğitim ve mesleki yeterlilik başlıklarının çok farklı tanımları ifade ettiğini, bugün mesleki yeterlilik başlığı ile yürüyen saldırıya karşı olmanın bir ihtiyaç olan meslek içi eğitime karşı olmak anlamına gelmediğini ifade etti. Tanımsal olarak koyduğu bu ayrıştırmadan sonra tarihsel ve ekonomik sürekliliği içerisinde mühendislik kavramının gelişimindeki belli noktalara değindi. Mühendislik alanında iki farklı model bulunduğunu ifade eden Kaya bu modelleri Anglosakson ve Kıta Avrupası modelleri olarak ayrıştırdı. Gelişimi içerisinde akademik eğitime önemli bir yer vermeyen bunun dışında pratik iş süreçleri içerisinde edinilen bilgi ve deneyimi esas alan Anglosakson modeline örnek olarak Amerika, İngiltere gibi bir dizi örnek verdi. Akademik eğitimin öne çıktığı ve bu eğitimi başarı ile tamamlayanların, üretim süreçlerinde mühendis olarak yer aldığı Kıta Avrupası modeline örnek olarak da Almanya başta olmak üzere, İtalya, İsviçre, Fransa gibi birçok Avrupa ülkesini örnek gösterdi. Bu yaklaşımlar içerisinde birinci modelin örneği olan Amerika'da akademik eğitimin ardından üretim süreci içinde uygulanan 3 yıllık bir eğitim ardından profesyonel mühendislerin onayı ve bir sınav ile birlikte gerçek anlamı ile mühendislik yetkisinin kullanıldığını ifade etti. Buna rağmen diğer model içerisinde böylesi bir süreç tanımlanmadığını ve bu gerçeğin "yetkin mühendislik bugün tüm gelişmiş ülkelerde uygulanıyor" iddiasını da çürüttüğünü belirtti. Ek olarak bu iddia doğru olsa dahi böylesi bir uygulanırlığın da yöntemin doğruluğunu kanıtlamak için yeterli olamayacağını vurguladı. Bu zemin üzerinde Türkiye'de bu kavramın gelişimini de inceledi. Özellikle II. Dünya savaşı sonrası Almanya'dan kaçan bilim adamlarının akademik kadrolarını oluşturduğu Türkiye üniversitelerinde Kıta Avrupası modelinin alt yapısının mevcut olduğu ve bu zamana kadar uygulanageldiğini ifade etti. Bu zeminde zamanla yaşanan dejenerasyonun farklı uygulamalara vesile edilmesinin ise bu bütünlükle bağdaşmadığı gibi, doğru bir yaklaşımı da ifade etmediği vurgulandı. Özelleştirmelere karşı muhalefetin izlediği hatla bu konuda paralellik kuran Kaya "nasıl ki devlet eli ile altı boşaltılan KİT'lerin özelleştirilmesi doğru karşılanamazsa yine devlet eliyle altı boşaltılan mühendislik eğitiminin de yetkin mühendislik uygulaması ile karşılanması kabul edilemez" dedi. 1996 yılında İMO ve MMO'nun gündemine giren yetkin mühendisliğin bugüne kadar gelen yasal ve fiili uygulama süreçleri anlatıldı. 1999 yılında yaşanan deprem felaketinin böylesi bir saldırıya vesile edilmesini teşhir eden Kaya, burada asıl sorunun denetim mekanizmalarında yaşandığını ifade etti. Yetkin mühendislik, ücretli avukatlık, aile hekimliği gibi saldırıların GATS anlaşmasının doğal sonuçları olduğunu anlatan Kaya, sunumunda meslek içi eğitim ile belgelendirme arasındaki farkı vurguladı. Böylesi bir uygulama ile yeni mezun mühendislerin neredeyse üstüne para vererek yetkin olmak amaçlı staj yapacak durumlara gelebileceğini söyledi. Odalarında bu konuda mühendislik bilgi denetimi gibi bir hakları olmadığı ve böylesi bir gündemleri de olmaması gerektiğini vurgulayan Kaya, yoğunlaşılması gereken alanın mühendislik uygulamaları denetimi olduğunu ifade etti. Kurtuluş Kaya'nın ardından EMO eski başkanlarından ve şuan da Ankara Şube Yürütme Kurulu üyesi olan Ali Yiğit sözü aldı. Yiğit sinevizyon desteği ile birlikte bir sunum gerçekleştirdi. "Mühendis nedir?" sorusundan hareket ederek, mühendislik kavramının kelime köklerine kadar inen Yiğit sunumu içerisinde YÖK'ün 2005 yılında aldığı karar üzerinde genişçe durdu. Hatırlanacağı gibi bu kararla birlikte üniversiteden mezun olan mühendislik öğrencilerinin diplomalarında artık mühendis unvanı yer almayacaktı. Yine yetkin mühendislik kavramının Türkiye'deki gündeme geliş sürecini kronolojik olarak anlatan Yiğit, bu başlık üzerinden GATS'ın içeriğine dair değinmelerde bulundu. Ali Yiğit süre konusunda yaşadığı sorun karşısında düşüncelerini hızlandırarak aktarırken, kritik sorunun yetkin mühendisliğe karşı ne yapılması olduğunu belirtti. Bu soruya yanıt olarak da AB ve GSTS süreçlerinin bir yansıması olarak önümüze gelen bu gündemin mühendisler açısından bir saldırı niteliğini taşıdığı ve mutlak olarak bu uygulamaya karşı durulması gerektiğini, TMMOB geleneğinin de bunu gerektirdiğini ifade etti. Son olarak söz alan eski TMMOB YK başkanı Kaya güvenç de kapitalizmin gelişimi ve mühendisliğin ortaya çıkış süreçleri üzerine aktarımlarda bulundu. Özellikle büyük sanayi devrimi sonrası kafa ve kol emeği üzerine yaşanan ayrışmaya dikkat çeken Güvenç bu işbölümü içerisinde mühendislik mesleğinin şekillendiğini ifade etti. Emeğin ve toplumsal çıkarları gözeten bir bakışla konuyu ele almak gerektiğini vurgulayan güvenç, bu emek eksenli bakışın açıkça göreceği gibi bugün yetkin mühendisliğin, düşük ücretli mühendis, işsiz mühendis anlamına geldiğini ve bu yönü ile kabul edilemez olduğunu ifade etti. Diğer konuşmacılardan farklı olarak Kaya Güvenç yetkin mühendislik ve GATS arasındaki ilişkiye katılmadığını belirtti. "bu saldırının ardında kapitalizmin ucuz iş gücü eğilimi vardır. Bu eğilim emek düşmanı bir eğilimdir ve karşı durulmalıdır. Özellikle İnşaat Mühendisleri odasının başlattığı Yetkin Mühendislik uygulaması da bu çerçevede kabul edilemezdir, ciddi sıkıntılar barındırmaktadır. Fakat denetim kaçınılmazdır. Mühendislik alanında belli ölçülerle bir denetim mekanizması kurulmalıdır. Bugün sermayenin uygulamaları da bunu göstermektedir çünkü sermaye bugün her alanı düzensizleştirmekte kendi kar arayışından başka kıstas bırakmamaktadır. Buna karşı kamu adına ve kamu çıkarını öne çıkaran bir denetim mekanizması oluşturulmalıdır" dedi. Bu çerçevede I. Mühendislik ve Mimarlık Kurultayı'nda alınan kararları hatırlatan Güvenç TMMOB'nin bu alan içerisinde toplumun güvenliği, çevrenin ve insanın sağlığını öne alan bir bakışla tüm mühendislik uygulamaları içerisinde önceliklerin saptaması gerektiğini vurguladı. Denetimi de düzenleyecek ve kamusal bir çerçeveye oturtacak bu saptamanın ardından bu önceliklerle ilgili olarak tanımlanan ihtiyaçların giderilmesi ve bu çerçevede uygulamanın denetlenmesi gerektiğini belirtti. Sunumların ardından soru-cevap kısmına geçildi. Bu kısımda da sunumlarda belirtilen noktalar üzerine kısa değinmeler oldu. Fakat dikkat çeken bir nokta vardı ki dizi mühendisin Ali Yiğit'i tebrik etmesi ve geçmiş tutumuna göre anlamlı bir tutum sergilediğine yönelik göndermelerine Ali Yiğit "ben 10 senedir aynı şeyi söylüyorum. Hakkımda böylesi düşünceler oluşması bir yanılgıdır" dedi. Yeni mezun mühendis ve mimarların da anlamlı eklemelerde bulunduğu bu bölümün ardından etkinlik sona erdi. Son derece anlamlı bir içeriğe sahip olan etkinliğe katılım görece zayıf oldu.
|
Tanıtım
ANKARA ŞUBE
YAZILI BASINDA ODAMIZ
EMO ANKARA ŞUBESİ 27. DÖNEM KOMİSYON ÇALIŞMALARI HAKKINDA DUYURU
