Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen, bugün (23 Eylül Çarşamba 2008) saat 15:15’de NTV’de yayınlanan “Yakın Plan” Programı'na katıldı. Program kapsamında EMO Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen'in nükleer enerjiye ilişkin olarak çeşitli konularda görüşleri alınacaktı. Ancak zaman sıkışması nedeniyle yalnızca bir soruya yönelik görüşleri yayımlanan Musa Çeçen'in diğer sorulara yönelik görüşlerine yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
 

NTV-EMO Nükleer Teknolojiye karşı mı?

EMO Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen- Mühendislik örgütü olan EMO nükleer teknolojiye karşı değil. Zira bu teknolojinin kullanım alanları arasında diş hekimliğinden, X-Ray güvenlik cihazlarına, kanser tedavisinden bilimsel araştırmalara kadar pek çok alanda yararlanıyoruz.  Ancak nükleer santrallar için bunları söyleyemeyiz. Zira radyoaktif uranyum çubukların üretiminden başlayarak, santralın kurulumundan, işletme dönemi risklerine ve çözümsüz atık depolanması sorununa kadar olan her evresinin insanlık için ciddi tehdit kaynağı olması nedeniyle karşıdır.

18 Ocak 2008 Tarihinde nükleer santaralları savunan bilim çevreleri düzenledikleri "Türkiye Nükleer Enerji Forumu" sonrasında bir açıklama yaparak, nükleer santral kurulması ve işletilmesi ile ilgili 5710 sayılı yasayı topa tutmuş, bir mektup hazırlayarak başta Cumhurbaşkanı olmak üzere, Başbakan ve TAEK‘e göndermiştir. Mektupta bu yasa ile "gecekondu santral dahi yapılamayacağını, derhal vaz geçilmesini" önerdiler. 34 akademisyen ve nükleer uzmanın kamuoyuna açıkladığı açık mektupta "yarışma adı altında yapılan ihalenin aslında kamu denetiminden kaçma yolu olduğunu" vurgulamışlardır.

NTV-Türkiye Nükleer Santral kurmazsa karanlıkta kalır mı?

EMO Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen- Ülkemizin enerji kaynakları verimlilik ve planlama ilkelerine göre değerlendirilememektedir. Küreselleşme adı altında sürdürülen vahşi kapitalizmin baskısına boyun eğerek taşeronluğunu yürüten hükümetlerin yeni-liberal uygulamaları ile hayata geçirilen düzenlemeler sonucunda tüm hayati alanlarda olduğu gibi enerji alanında alt üst edilmiştir. Piyasa kavramı; fetişleştirilmiş, serbest piyasanın sihri ile enerji alanının liberalize edilerek halkın "rekabet ortamında ucuz, kesintisiz ve kaliteli" enerji kullanacağı söylemi sürekli olarak tekrarlanmıştır. Diğer yandan kamu işletmeciliğinin kaliteli hizmet üretmesinin önüne her türlü engel koyarak gözden düşürülmesi sağlanmış ve özelleştirmeye karşı kamuoyu tepkisi silikleştirilmiştir. Bu ortam içinde elektrik enerjisi alanı (da) özel sektörün yatırım yapmadığı ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak "piyasacı ve liberalist yaklaşım Türkiye‘ye karanlığı" getirmekle kalmamış, bunu da kendi çıkarı için kullanarak nükleer santralları dayatmıştır.

NTV-Türkiye‘nin enerji kaynakları yeterli midir?

EMO Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen- Ülkemiz enerji kaynakları açısından henüz değerlendirilemeyen potansiyele sahiptir. Öncelikle en önemli kaynağın enerji verimliliği ile yaratılabileceğini bilmek zorundayız. Bu konuda adımlar atılmışsa da yeterli değildir. Top yekûn bir seferberliğe gereksinim bulunmaktadır. Ancak bu seferberliği yüzünü; sermaye kesiminin çıkarlarına değil, halkın çıkarlarına dönen iktidarlar gerçekleştirebilir. Doğa, tarih ve kültür zenginliklerini dikkate alan noktadan hidrolik potansiyelimizin değerlendirilmesi gerekmektedir. Halen hidrolik potansiyelimizin % 36 ‘sının kullanıldığı bilinmelidir.

Kömür santralları hakkında farklı tartışmalar yürütülmektedir. Küresel ısınma vb gerekçelerle karşı çıkışlar bilinmektedir. Ancak 9 milyar ton linyit ve 1,5 milyar ton taşkömürü rezervi olan ülkemizde yeni nesil baca arıtma sistemli, akışkan yatak teknolojili kömür santrallarının kurulması artık kaçınılmazdır. Ülkemiz de linyit kaynaklarını gazlaştırma ve yeni yakma ve baca gazı arıtma teknolojilerini dikkate alan bir noktadan değerlendirmek zorundadır. Buna karşın ithal kömüre dayalı santrallara izin verilmesi düşündürücüdür.

Enerji kayıpları yüksektir. 1990‘lı yıllardan bu yana liberal politikalar ve özelleştirme beklentisiyle iletim ve dağıtım şebekeleri kaderine terk edilmiştir. Açıklanan teknik kayıplarla ve kaçak kullanım oranları gerçeği yansıtmamaktadır. Bu oran % 21 düzeyinden yüksek olduğu bilinmektedir. Aksi halde Bilecik ilinin kayıp+kaçak oranı olarak açıklanan % 3 değerine gülmek zorunda kalmazdık. Zira bu oranı yakalamak teknik olarak olanaksızdır.

Rüzgâr potansiyeli yüksektir. 48.000 MW lisans alınmış olması, yakın geçmişte bir başbakan yardımcısının rüzgar santraları için "fırıldaktan naneler" sözlerine iyi bir yanıt olmakla birlikte, ülkemizde bu santraların üretilmesine yönelik ulusal sanayinin oluşturulması gecikmektedir.

Ülkemiz sıcak iklim kuşağındadır. Bina stokumuza göz atıldığında rant merkezli yapı kültürü nedeniyle izolasyon yapılmamaktadır. Bu durum kış ısıtma, yaz için soğutma amaçlı elektrik ve diğer enerji kaynaklarının verimsiz kullanımına neden olmaktadır. Klima kullanımının yoğunluğu dikkate alındığında bu ciddi bir sorundur. Yapılaşma yasal düzenlemeleri mutlaka elden geçirilmeli, yapılar ticarileştirilmiş düzenlemelerle değil, kamu adına denetlenmelidir.

Ülkemizde dünya ülkelerinin tersine uygulamalar mevcuttur. Enerji verimliliği yüksek olan beyaz eşyaya düşük, hatta sıfır tüketim vergisi uygulanmalıdır. Ülkemiz tüm beyaz eşyalar için % 23 ÖTV uygulayarak, halkın yeni ve daha az enerji tüketen beyaz eşya alımını cezalandırmakta, hatta caydırmaktadır. Uzun vadeli kredilerle verimsiz beyaz eşya stokunun verimlileri ile değişimine ilişkin ulusal program oluşturulmalıdır.